Πινγκ Πονγκ: Διαδικτυακή παρουσίαση για «τον ρόλο των γονέων στον αθλητισμό»

Η στάση των γονέων στον αθλητισμό πρέπει να χαρακτηρίζεται από σταθερή υποστήριξη και ενθάρρυνση στα παιδιά και σε καμιά περίπτωση να γίνεται παρεμβατική. Αυτό είναι το συμπέρασμα, το οποίο προέκυψε από την απόλυτα χρήσιμη παρουσίαση του θέματος «ο ρόλος των γονέων στον αθλητισμό», που οργάνωσε διαδικτυακά χτες βράδυ 25/11 η Ε.Φ.Ο.Επ.Α. με ομιλητή τον διακεκριμένο αθλητικό ψυχολόγο Γιάννη Ζαρώτη.

Η συνάντηση κράτησε κοντά στις δύο ώρες. Την παρακολούθησαν συνολικά 40 άτομα, υποβλήθηκαν ερωτήματα κι εκφράστηκε το ενδιαφέρον να επαναληφθεί. Ο πρόεδρος του διοικητικού συμβουλίου Παναγιώτης Τζόβολος επισήμανε στον χαιρετισμό του την εξαιρετική δουλειά του γνωστού επιστήμονα πάνω στο ζήτημα και τόνισε ότι τα στοιχεία της θα βοηθήσουν το άθλημα στο μέλλον. Επίσης, σημείωσε ότι η ομοσπονδία πιστή στη δέσμευσή της να επικοινωνεί και να ενημερώνει θα οργανώσει κι άλλη διάλεξη από τον Γιάννη Ζαρώτη με νέο αντικείμενο. Ο τελευταίος από την πλευρά του συνεχάρη την Ε.Φ.Ο.Επ.Α., «που στρέφεται στους γονείς και στο πώς θα βοηθηθούν στη διαδικασία να έχουν τα παιδιά τους χαρούμενα στον αθλητισμό».

Ο καθηγητής MSc-PhD ανέπτυξε ενότητες αναφερόμενος βεβαίως, γενικά στον αθλητισμό, αλλά έφερνε παραδείγματα και για την επιτραπέζια αντισφαίριση, με την οποία έχει πολύχρονη επαφή από δουλειές με αθλητές και σωματεία. «Όσο πιο κοντά μπορεί να βρεθεί ένας γονιός παρακολουθώντας ένα άθλημα τόσο πιο επιδραστικός μπορεί να γίνει», τόνισε αρχικά.

Σταχυολογούμε σημεία από την παρουσίασή του, η οποία στηρίχτηκε σε μελέτες:

- Είναι πολύ σημαντικός και ιδιαίτερος ο ρόλος των γονέων και δεν μπορούμε να συνηθίσουμε τον αθλητισμό χωρίς γονείς. Είναι πολύτιμη η υποστήριξή τους συναισθηματικά ή υλικά. Ο ρόλος τους συνδέεται με την εξέλιξη και την ανάπτυξη των παιδιών, όπως και την παραμονή τους στον αθλητισμό.

- Τα παιδιά μεταφέρουν πολύ εύκολα τη συμπεριφορά των γονέων και προς τα ίδια και προς το περιβάλλον τους. Ειδικά στις ηλικίες έως 12-13 ετών το 90% μεταφέρει συμπεριφορές. Η μελέτη φαινομένου έχει δείξει ότι πολλές φορές εμείς οι γονείς δημιουργούμε και άθελά μας ιδιαίτερες συνθήκες.

- Το 78% των Ελλήνων δηλώνει ότι δεν έχει καμία σχέση με τον αθλητισμό. Μόλις το 13% δηλώνει ότι ασχολείται συστηματικά με τον αθλητισμό. Μόνο ένα 32% των παιδιών επίσης, υποκινείται από τους γονείς ν’ ασχοληθεί με ένα άθλημα.

- Στον αθλητισμό το παιδί δομεί έννοιες όπως:

Αίσθηση ικανότητας

Αυτοεκτίμηση (επίτευξη και συναγωνισμός)

Αυτονομία (συναισθηματική ασφάλεια)

Υπευθυνότητα (ατομική ευθύνη)

Ευχάριστη διάθεση και ικανοποίηση (θετικό συναίσθημα για τον εαυτό και το περιβάλλον)

Συνέπεια (προγραμματισμός)

Προσπάθεια (σε αντιστοιχία με το αποτέλεσμα)

- Ο αθλητισμός είναι μέρος της ζωής των παιδιών και συμβάλλει στη γενικότερη ανάπτυξή τους. Στο αν θα προχωρήσει αυτή η ενασχόληση ως κάτι θετικό ή αρνητικό μετράει πολύ η στάση των γονέων. Πολλά παιδιά έχουν εγκαταλείψει εξαιτίας της στάσης των γονέων τους.

- Αν βλέπετε προπονήσεις είναι μοιραίο να υπάρξει εμπλοκή σας κάποια στιγμή. Επίσης, πώς θα καταλάβει το παιδί σας ότι μπορεί ν’ ανταπεξέλθει μόνο του αν είστε συνεχώς δίπλα του;

- Τους δείχνουμε απλά το ενδιαφέρον μας γι’ αυτό που κάνουν. Τους δείχνουμε ότι είναι ικανά. Για να νιώθουν ευχαρίστηση θέλουν και την επιβεβαίωση. Ωστόσο, δεν πρέπει να συγχέουν την ικανοποίησή τους ως αθλητές ανάλογα με το τι επιτυγχάνουν και πόση χαρά θα δώσουν σε σας.

- Όταν βλέπουμε αγώνες και προπονήσεις κι όταν συζητάμε για τις επιδόσεις τους και τα αποτελέσματά τους τα επηρεάζουμε. Όταν τα ρωτάμε λεπτομέρειες για προπονήσεις ή αγώνες, όταν εκφράζουμε απόψεις για συναθλητές ή προπονητές, όταν αναλύουμε βίντεο ή κοιτάζουμε ranking list, όταν εκφράζουμε άποψη (χωρίς γνώση…) για την επίδοση, δημιουργούμε πίεση στα παιδιά. Είναι λάθος να ασχολούμαστε με θέματα τεχνικά ή τακτικής γιατί θα φτάσουμε στο σημείο να κρίνουμε.

- Δεν είναι ο ρόλος μας να κάνουμε αξιολόγηση. Ακόμα κι αν μετά τον αγώνα μάς ρωτήσει ο γιος ή η κόρη «πως με είδες;» προτιμότερο είναι πούμε ότι δεν έχουμε ξεκάθαρη εικόνα και πως για ό,τι επιπλέον θέλει να μάθει για την εμφάνισή του μπορεί να συζητήσει με τον προπονητή του.

- Γενικά πρέπει να τους εκπαιδεύσουμε να σέβονται τους προπονητές τους και να τους ακούν. Είναι ζωτικής σημασίας για την παραμονή και εξέλιξη του αθλητή το να εμπιστεύεται τις συμβουλές και τις οδηγίες του προπονητή του. Επίσης, αποτελεί «μάθημα» για τα παιδιά η «υπακοή» σε κανόνες, που θέτει κάποιος άλλος εκτός των γονέων. Είναι βήμα για την κοινωνικοποίησή τους. Εμείς δεν είναι κακό να ζητάμε απλά μία ενημέρωση από τον προπονητή ανά κάποια διαστήματα για την πορεία του παιδιού.

- Στη δημιουργία σχέσης γονέα-προπονητή χρειάζεται η αποδοχή του προπονητή, το πνεύμα συνεργασίας και η θετική διάθεση, καθώς ο σκοπός μας είναι κοινός.

Στον ρόλο του προπονητή είναι:

Η προπόνηση

Η απόδοση

Τα αποτέλεσμα

Η διόρθωση

Η βελτίωση

Η συνοχή της ομάδας

Η προσπάθεια

Οι αγωνιστικοί στόχοι

Στον ρόλο του γονιού είναι:

Η υποστήριξη: Είμαστε πάντα δίπλα τους και τα κάνουμε να αισθανθούν ότι είτε χάσουν είτε νικήσουν στον αγώνα η δική μας στάση δεν θα αλλάξει απέναντί τους. Εστιάζουμε:

Στην απόκτηση νέων ικανοτήτων, την προσωπική βελτίωση

Στη διασκέδαση

Στους ρεαλιστικούς στόχους

Στη θετική προσέγγιση

Στην προσπάθεια

- Δείξτε προθυμία στο να τους αφήνετε να αναλαμβάνουν πρωτοβουλίες, ευθύνες και ό,τι αφορά στην προσωπική τους δραστηριότητα και εξέλιξη (παραδείγματος χάρη θα μιλήσω στον προπονητή μου).

- Άλλη έρευνα έχει δείξει ότι σε μία 5ετία ίσως έχουμε πολύ περισσότερα παιδιά, που να σταματούν το σχολείο και τον αθλητισμό. Ο βασικός λόγος θα είναι ότι δυσκολεύονται να κάνουν την προσπάθεια και να περιμένουν τα αποτελέσματα εν καιρώ. Πρέπει να τα μάθουμε ότι τίποτα σπουδαίο δεν επιτυγχάνεται γρήγορα και χρειάζεται υπομονή.

- Πιθανοί λόγοι, που τα παιδιά εγκαταλείπουν τον αθλητισμό: Οι αλλαγές στα ενδιαφέροντα, η υπερβολική δουλειά, η απώλεια κινήτρου, η έλλειψη βελτίωσης και το άγχος (νίκης και υπερβολικές προσδοκίες περιβάλλοντος). Το 75% των παιδιών 10-17 ετών αναφέρουν ότι δεν θα τους ένοιαζε καθόλου αν δεν αναφέρονταν τα σκορ του αγώνα τους.

Στο τελευταίο κομμάτι διατυπώθηκαν απορίες, που οδήγησαν επίσης σε ουσιαστικές επισημάνσεις. Για παράδειγμα:

- Έρευνα σε παγκόσμιο επίπεδο έχει δείξει ότι στις ηλικίες από 13 έως 16 ένα παιδί, που δοκιμάζει διάφορα αθλήματα, πρέπει να μείνει σε ένα. Μέχρι τα 12 μπορεί να επιδίδεται σε παραπάνω από ένα, όμως μετά του λέμε κι εμείς ότι πρέπει να επιλέξει μία κατεύθυνση. Στηρίζουμε βεβαίως τις επιλογές του ως προς το άθλημα ακόμα κι αν δεν μας βρίσκουν απόλυτα σύμφωνους.

- Ένας γονέας, που έχει τη σωστή στάση στα πρώτα χρόνια αθλητικής ενασχόλησης του παιδιού του και δεν εμπλέκεται τότε θα κάνει το ίδιο κι όταν περάσουν τα χρόνια ακόμα κι αν το παιδί φτάσει ψηλά.

- Και για τη διατροφή των αθλητών αν έχουμε απορίες καλό είναι να συμβουλευτούμε πάλι τους προπονητές διότι για τα παιδιά είναι πιο αποδεκτά πρόσωπα από μας.

- Ένας γονιός, που έγινε μεγάλο όνομα σε ένα άθλημα με τις επιτυχίες του, οφείλει να κρατήσει επίσης μία διακριτική στάση ακόμα κι όταν το παιδί είναι στο ίδιο άθλημα κι επιζητά τη γνώμη του ή τη συμβουλή του. Καταλαβαίνουμε ότι θα χρειαστεί τεράστια προσπάθεια να έχει ανάλογο ρόλο, ειδικά όταν μετά την καριέρα του συνεχίζει ως προπονητής. Ωστόσο χρειάζεται και σε αυτές τις περιπτώσεις να μην εμπλεκόμαστε σε συζητήσεις, να διαχωρίζουμε τελείως τη συνύπαρξη στην προπόνηση με το σπίτι. Δεν σχετίζουμε το άθλημα με τη μεταξύ μας σχέση.