Μπαλτίς - Ο ζωγράφος και το μοντέλο

Η αμφιλεγόμενη ηθική ενός αναμφίβολα μεγάλου καλλιτέχνη όπως ο Γαλλο-Πολωνός ζωγράφος Balthasar Klossowski de Rola, περισσότερο γνωστός ως Μπαλτίς, έχει προκαλέσει πλήθος αντιδράσεων τα τελευταία χρόνια. Ο Μπαλτίς είναι ένας διαβόητος ζωγράφος για τις ερωτικά φορτισμένες εικόνες του με εφηβικά κορίτσια. Είναι όμως και ένας μετρ της αισθητικής με την εκλεπτυσμένη, ονειρική ποιότητα των εικόνων του.

Δεν είναι ευτυχώς όλα του τα έργα εμπνευσμένα από τις γκρίζες ζώνες της ανθρώπινης σεξουαλικότητας. Ένα σημαντικό του έργο όπως ο «ζωγράφος και το μοντέλο», περιβάλλεται από μια αχλή μυστηρίου και γοητείας αλλά και θαυμασμού για αυτό τον ξεχωριστό εκπρόσωπο της μοντέρνας τέχνης. Το έργο του ολοκληρώθηκε στη διετία 1980-81 συνοψίζοντας την εικαστική του παιδεία από τις εμπνεύσεις του παρελθόντος.

Η σχέση του ζωγράφου με το μοντέλο είναι η δεύτερη ίσως δημοφιλέστερη ενασχόληση των καλλιτεχνών μετά τις αυτοπροσωπογραφίες.

Ο εσωτερικός χώρος τον οποίο δημιουργεί ο Μπαλτίς λούζεται από το φως με μια τεχνκή που παραπέμπει ευθέως στην Ολλανδική ζωγραφική του 17ου αιώνα και στον Βερμέερ. Το κορίτσι είναι γονατισμένο μπροστά σε μια καρέκλα και διαβάζει, ενώ ο ζωγράφος στέκεται μπροστά στο παράθυρο με το δεξί χέρι ανασηκωμένο και ακουμπισμένο στην κάσα του παραθύρου. Δεν υπάρχει ίχνος ερωτισμού στη σκηνή, αλλά μάλλον ένα «μείγμα γεωμετρίας και τρυφερότητας».

Τα ερωτήματα που προκύπτουν είναι πολλά:

• Ο ζωγράφος που έχει γυρισμένη την πλάτη του είναι όντως ο Μπαλτίς;
• Αυτό που παρατηρούμε είναι ένα κάποιο διάλειμμα, αφού δεν υπάρχει τελάρο ορατό στον καμβά;
• Μήπως ο ζωγράφος εξακολουθεί να ζωγραφίζει και το ίδιο το παράθυρο είναι ο πίνακας;
• Οι απαντήσεις δίνονται στον ίδιο τον πίνακα είναι προσωπική υπόθεση του εκάστοτε παρατηρητή;