Ο Γκογκέν στον κήπο της Εδέμ

«Η όμορφη Ανζέλ» είναι ένας πίνακας ορόσημο στο έργο του Πολ Γκογκέν κυρίως γιατί τα χρήματα που πήρε από την πώληση του στον ομότεχνο Εντγκάρ Ντεγκά του επέτρεψαν να αφήσει την πολιτισμένη Γαλλία το 1891 και να αναζητήσει τον Παράδεισο επί της Γης στη μακρινή Ταϊτή. Το νησί είχε ανακαλυφθεί το 1767 και είχε μετατραπεί σε Γαλλική αποικία. Ο Γκογκέν έλαβε επιπρόσθετα και μια επιχορήγηση από το Γαλλικό κράτος για να μελετήσει τα ήθη και τα έθιμα του εξωτικού αυτού τόπου.

Ο ρηξικέλευθος ζωγράφος έλπιζε να ξεφύγει πια από τις συμβάσεις του Δυτικού κόσμου που τον κατατυραννούσαν και να βυθιστεί στη μαγεία του πρωτόγονου ανθρώπου που είχε τόσα να τον διδάξει. Έζησε στην περιοχή το υπόλοιπο της ζωής του, δώδεκα χρόνια, επιστρέφοντας μόνο μια φορά στη Γαλλία. Στο διάστημα αυτό έμεινε αρχικά στην Ταϊτή αλλά μετά επισκέφτηκε το νησί Χίβα-Όα και τα νησιά Μαρκίζ.

Ο σπουδαίος αυτός καλλιτέχνης που έζησε το μεγαλύτερο μέρος της ζωής στη φτώχεια και την ανέχεια, επιζητούσε να βρει τώρα μια αυθεντικότητα που του στερούσε η παραμονή του στη Βρετάνη. Η πολυνησιακή κουλτούρα έδωσε στα έργα του περισσότερη ρώμη και χρώματα, μια ελευθερία στις γραμμές και στις αποχρώσεις που δεν είχε φανταστεί προηγουμένως.

Ταυτόχρονα η τέχνη του υπερέβη όλες τις αφηγήσεις εξερευνητών και συγγραφέων, του Πιέρ Λοτί μη εξαιρουμένου, σπάζοντας τα στερεότυπα που δημιουργήθηκαν από πρόχειρες και κακοχωνεμένες εμπειρίες αυτών των καλαμαράδων. Ο Γκογκέν έζησε την ζωή του πολυνησιακού ανθρώπου ως το μεδούλι της, συνάπτοντας σχέσεις με τα εξωτικά πλάσματα, διδάχθηκε εκ νέου τον έρωτα μέσα από τις γυναίκες αλλά και την γαλήνη της ζωής από την καθημερινότητα των κατοίκων που δεν ήταν απαραίτητα τόσο ιδανική όσο περιέγραφαν οι περιηγητές αλλά άγγιζε τον βαθύτερο πυρήνα της ύπαρξης σε αυτό τον πλανήτη.