Στο «ΦΩΣ» ο Επίτιμος Αρχηγός ΓΕΣ Στρατηγός Στεφανής: «Ό,τι απειλείται, δεν αποστρατικοποιείται»!

Συνέντευξη στον ΘΕΜΗ ΣΙΝΑΝΟΓΛΟΥ

Με τόσο υψηλά ιστάμενο στρατηγό δεν είχα ξανακάνει συνέντευξη. Έξυπνος άνθρωπος και ζεστός. Αν και δεν μιλήσαμε για Ολυμπιακό, δίνοντας έμφαση στα εθνικά μας θέματα, είχα μάθει από φίλους του στο Καραϊσκάκη ότι έχει διαρκείας εισιτήριο του Ολυμπιακού πολλά χρόνια και δεν το άλλαξε όταν έγινε αρχηγός του στρατού, ούτε όταν έγινε υφυπουργός Άμυνας. Είναι πάντα στην ίδια θύρα με τους ίδιους φίλους του.

Η συνέντευξη δημοσιεύτηκε στο «ΦΩΣ» στις 19/3/2022

Έμαθα επίσης ότι οι γονείς του ήταν Παναθηναϊκοί! Το 1966, σε ηλικία 7 ετών, τον πήρε ο πατέρας του να πάνε στη Λεωφόρο να δουν Παναθηναϊκός - Ολυμπιακός. Νίκησε ο Ολυμπιακός 1-2, με Σιδέρη μέσα, με Γιούτσο, παικταράδες. Σκασμένος ο πατέρας του μετά το ματς, ακούει τον μικρό να του λέει: «Μπαμπά, εγώ θέλω να είμαι με αυτήν την ομάδα που φορούσε τα κόκκινα».

Το βιογραφικό του, τεράστιο:

Ο Αλκιβιάδης Στεφανής το 1994 παρακολούθησε το Προκεχωρημένο Σχολείο Αξιωματικών Τεθωρακισμένων του Στρατού Ξηράς των ΗΠΑ (US Armored Advanced Course) στο Fort Knox και στη συνέχεια υπηρέτησε για δύο χρόνια στη Σχολή Τεθωρακισμένων, στον Αυλώνα Αττικής, ως εκπαιδευτής.

Παράλληλα, εργάστηκε ως διευθυντής του Γραφείου Έρευνας & Τεχνολογίας της Σχολής Τεθωρακισμένων. Το 1997 παρακολούθησε την Ανώτατη Σχολή Πολέμου, από όπου αποφοίτησε με διάκριση. Από το 1998 έως το 2000 διοίκησε την 98η Επιλαρχία Αρμάτων Εθνοφυλακής (98 ΕΑΡΜΕΘ) στη Λέσβο.

Από το 2000 έως το 2002 υπηρέτησε ως υπασπιστής του Προέδρου της Ελληνικής Δημοκρατίας, θέση από την οποία αποκόμισε διπλωματική εμπειρία. Κατά τη διάρκεια της περιόδου αυτής ολοκλήρωσε πρόσθετες σπουδές στον τομέα της Αντιμετώπισης Κρίσεων.

Τα επόμενα τρία χρόνια, έως το 2005, υπηρέτησε ως Επιτελής Επιχειρήσεων στη Στρατιωτική Αντιπροσωπεία της Ελλάδας, στο Στρατηγείο του ΝΑΤΟ στις Βρυξέλλες, και χειρίστηκε εθνικά θέματα στο πλαίσιο της Συμμαχίας, επικεντρωμένος σε επιχειρησιακά ζητήματα και πολιτικές εκπαίδευσης και κατάρτισης.

Με την επιστροφή του στην Ελλάδα και μέχρι το 2007 διορίστηκε διευθυντής του Γραφείου Μετεξέλιξης στο Γενικό Επιτελείο Εθνικής Άμυνας (ΓΕΕΘΑ), αρμόδιο για τον μετασχηματισμό των Ενόπλων Δυνάμεων.

Κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου αποφοίτησε πρώτος από τη Σχολή Εθνικής Άμυνας, με αντικείμενο εκπαίδευσης τα θέματα διακρατικής ασφάλειας. Το 2007 προήχθη σε συνταγματάρχη και τοποθετήθηκε ως Επιτελάρχης στην XXIII Τεθωρακισμένη Ταξιαρχία στην Αλεξανδρούπολη.

Το 2008 φοίτησε στο Πανεπιστήμιο Εθνικής Άμυνας (National Defense University - NDU) στην Ουάσιγκτον, το οποίο ολοκλήρωσε ως Διακεκριμένος Απόφοιτος, αποκτώντας μεταπτυχιακό τίτλο στις Στρατηγικές Ασφαλείας. Κατά τη διάρκεια της φοίτησής του ο Στεφανής υπήρξε πρόεδρος της Επιτροπής Βελτίωσης του Ηθικού του Πανεπιστημίου (Moral Committee) και αρχηγός των ομάδων μπάσκετ και ποδοσφαίρου.

Το 2009 τοποθετήθηκε υποδιοικητής στην 50ή Μηχανοκίνητη Ταξιαρχία Πεζικού στο Σουφλί Έβρου. Έναν χρόνο αργότερα προήχθη σε Ταξίαρχο και τοποθετήθηκε διευθυντής της Διεύθυνσης Αμυντικού Σχεδιασμού και Προγραμματισμού του Γενικού Επιτελείου Στρατού (ΓΕΣ), υπεύθυνος για τον αμυντικό σχεδιασμό και τη στρατιωτική/ακαδημαϊκή εκπαίδευση. Το 2011 τοποθετήθηκε διοικητής της ΧΧΙΙΙ Τεθωρακισμένης Ταξιαρχίας στην Αλεξανδρούπολη.

Μετά την προαγωγή του σε υποστράτηγο, το 2013, τοποθετήθηκε διευθυντής του Δ' Κλάδου του ΓΕΣ, με αρμοδιότητες τον αμυντικό σχεδιασμό, τον προγραμματισμό και την ανάπτυξη του Στρατού Ξηράς, καθώς και την εκπαίδευση, στρατιωτική και ακαδημαϊκή, του προσωπικού των Σχηματισμών και Μονάδων.

Επίσης, επιλέχθηκε από τα κράτη-μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης ως Επιχειρησιακός Διοικητής για την Άσκηση Διαχείρισης Κρίσεων (MILEX-13), που πραγματοποιήθηκε στις Βρυξέλλες.

Το 2014 τοποθετήθηκε Διοικητής της 95ης Ανωτέρας Διοίκησης Ταγμάτων Εθνοφυλακής (95 ΑΔΤΕ) στη Ρόδο και το 2015 διευθυντής εκ νέου του Δ' Κλάδου του ΓΕΣ.

Τον Μάρτιο του 2016 προήχθη σε αντιστράτηγο και τοποθετήθηκε διοικητής του Γ' Σώματος Στρατού, καθώς και του Νατοϊκού Στρατηγείου NRDC - GR.

Στις 16 Ιανουαρίου 2017, με απόφαση του Κυβερνητικού Συμβουλίου Εξωτερικών και Άμυνας, ανέλαβε τα καθήκοντα του Αρχηγού Στρατού.

Στις 25 Ιανουαρίου 2019, ύστερα από απόφαση του Κυβερνητικού Συμβουλίου Εξωτερικών και Άμυνας, κρίθηκε ως ευδοκίμως τερματίσας τη σταδιοδρομία του, προήχθη στον βαθμό του στρατηγού και του απονεμήθηκε ο τίτλος του Επιτίμου Αρχηγού ΓΕΣ.

Στις 9 Ιουλίου 2019 ο Στεφανής διορίστηκε υφυπουργός Εθνικής Άμυνας.

Είναι επίτιμος δημότης στους Δήμους Μεγίστης, Λειψών, Σύμης, Αμυνταίου και Επιδαύρου.

Πριν από λίγες μέρες, την 1η Μαρτίου 2022, του ανατέθηκαν τα καθήκοντα του συμβούλου της κυβέρνησης επί θεμάτων ακριτικών περιοχών και Αγίου Όρους.

Του έχουν απονεμηθεί παράσημα, μετάλλια και διαμνημονεύσεις, ως ακολούθως:
Ανώτερος Ταξιάρχης του Τάγματος της Τιμής.
Ανώτερος Ταξιάρχης του Τάγματος του Φοίνικα.
Μετάλλιο Στρατιωτικής Αξίας Α΄ Τάξεως.
Διαμνημόνευση Αρχηγίας Γενικού Επιτελείου.
Διαμνημόνευση Αστέρα Αξίας και Τιμής.
Διαμνημόνευση Σταυρού Αξίας και Τιμής Α' Τάξεως.
Διαμνημόνευση Ηγεσίας Σχηματισμού Α' Τάξεως.
Διαμνημόνευση Ευδόκιμης Διοίκησης Α' Τάξεως.
Διαμνημόνευση Υπηρεσιών Αξιωματικού Επιτελούς Α΄ Τάξεως.
Διαμνημόνευση Αξίας και Τιμής του Λουξεμβούργου.

Στρατηγέ, τι είναι πάνω στο γραφείο σας αυτό το κάδρο με τις διπλωμένες ελληνικές σημαίες;

Πριν αρχίσουμε θα ήθελα να σας ευχαριστήσω για τη δυνατότητα που μου δίνετε να εκφράσω τις θέσεις μου και ειδικά σε μία εφημερίδα που γνωρίζω εκ πείρας ότι έχει ένα ευρύ αναγνωστικό κοινό.

Εκ πείρας είπατε;

Ναι, εκ πείρας, γιατί είμαι αναγνώστης της εφημερίδας σας εδώ και πολλά χρόνια.
Για αυτό που με ρωτήσατε τώρα: είναι ελληνικές σημαίες από τα στρατιωτικά φυλάκια σε ακριτικά νησιά που μου τις έχουν προσφέρει. Οι ελληνικές σημαίες δεν υποστέλλονται ποτέ, παρά μόνο από τη φθορά του χρόνου, μαζεύονται και αρχειοθετούνται.

Γιατί πολλοί απόστρατοι και γεωπολιτικοί γνωστοί αναλυτές που βλέπω αυτές τις μέρες είναι ρωσόφιλοι; Έχω κάνει τέτοιες συνεντεύξεις από διδάσκοντες μάλιστα σε στρατιωτικές σχολές. Μου λένε για τα ρωσικά οπλικά συστήματα που έχουμε, TOR-M1, Cornet, S-300, ότι δεν μας συμφέρουν οι κακές σχέσεις με τη Ρωσία, για τα ανταλλακτικά και για τη συντήρηση. Θα έχουμε πρόβλημα στα ρωσικά οπλικά συστήματα για τη συντήρηση; Πρέπει να φτιάξουμε τις σχέσεις μας με τη Ρωσία;

Ξεκινώ από το ότι η Ελλάδα βρίσκεται σε ένα σταυροδρόμι ηπείρων και αποτελεί πύλη εισόδου ανάμεσα στην Ευρώπη, την Αφρική και την Ασία, και για τον λόγο αυτόν πρέπει στρατηγικά να διατηρεί καλές σχέσεις με όλους. Ανέκαθεν η Ελλάδα είχε καλές σχέσεις με όλους. Όμως οφείλουμε να εφαρμόζουμε το διεθνές δίκαιο και πρέπει να έχουμε αρνητική στάση σε όποιον δεν το εφαρμόζει. Αλίμονο αν οι κοινωνίες πάνε στο δίκαιο του ισχυρού, στο όποιος είναι ισχυρός να επιβάλλεται. Οφείλουμε να έχουμε καλές σχέσεις και με τη Ρωσία. Αρκεί και η Ρωσία να λειτουργεί σύμφωνα με το τι προβλέπουν οι διεθνείς σχέσεις.

Πείτε μου για τα οπλικά συστήματα.

Σε ό,τι αφορά τα οπλικά συστήματα από τη Ρωσία. Μια βασική αρχή που προσπαθούμε να ικανοποιούμε σε κάθε προμήθεια οπλικού συστήματος είναι η «ασφάλεια εφοδιασμού». Δηλαδή το οπλικό σύστημα που παίρνουμε πρέπει να βεβαιώσουμε τον ελληνικό λαό και τις ένοπλες δυνάμεις ότι η ύπαρξή του στο ελληνικό αμυντικό σύστημα θα είναι για όσο χρόνο έχουμε σχεδιάσει να υπάρχει και ότι θα αποδώσει αυτό που θέλουμε. Συνήθως για 15-20 χρόνια και περισσότερο. Δηλαδή θα έχουμε ανταλλακτικά, συντήρηση, πυρομαχικά. Οι ένοπλες δυνάμεις μάλιστα εκπαιδεύουν συνεχώς το προσωπικό τους και αυτή τη στιγμή στα ρωσικά οπλικά συστήματα έχουμε τους δικούς μας τεχνικούς. Μπορούμε δηλαδή να κάνουμε συντήρηση μόνοι μας. Επιπλέον, έχουμε φροντίσει να έχουμε δικά μας κανάλια προμήθειας ανταλλακτικών. Και αυτό δεν ισχύει μόνο για τα υλικά των οπλικών συστημάτων ρωσικής προέλευσης, ισχύει για κάθε υλικό. Πολλές χώρες προσπαθούν και φτιάχνουν δική τους παραγωγή ανταλλακτικών. Δεν υπάρχει λοιπόν λόγος ανησυχίας. Η τεχνολογία των ρωσικών οπλικών συστημάτων έχει αναπτυχθεί και σε άλλες χώρες.

Το Ισραήλ έμαθα ειδικεύεται σε αυτά τα οπλικά συστήματα.

Το Ισραήλ και χώρες που ανήκαν στον κύκλο επιρροής της Σοβιετικής Ένωσης.

Είναι υπαρκτή η τουρκική απειλή; Μας τα λέει καιρό η Τουρκία, αλλά δεν θέλαμε να το πιστέψουμε; Πάντα η Τουρκία αυτό κάνει, ψάχνει ένα νομικό πάτημα, προετοιμάζει την κοινή της γνώμη και τη διεθνή κοινή γνώμη πιέζοντας και επιμένοντας.

Η Ελλάδα αναλύει το περιβάλλον της και διαμορφώνει τη στρατηγική της. Στο περιβάλλον της Ελλάδας υπάρχουν χώρες με τις οποίες έχουμε εξαιρετικές σχέσεις, χώρες με τις οποίες ανήκουμε σε κοινούς οργανισμούς, έχουμε κοινούς στόχους και κοινά οράματα για την ειρήνη και την ασφάλεια. Με την Τουρκία η Ελλάδα θέλει να έχει εξαιρετικές σχέσεις, συνυπάρχουμε άλλωστε στο ΝΑΤΟ. Από την άλλη πλευρά, όμως, η Τουρκία με την αναθεωρητική της πολιτική δημιουργεί μία εικόνα η οποία δεν συνάδει με τις αρχές καλής γειτονίας και δεν είναι συμβατή με τη διεθνή νομοθεσία. Και απαριθμώ: οι συνεχείς παραβιάσεις του εθνικού εναέριου χώρου και οι υπερπτήσεις. Η ύπαρξη της Στρατιάς του Αιγαίου. Η απειλή του casus belli. Η κατοχή του 40% της Κύπρου. Το χωρίς νομική βάση τουρκολιβυκό μνημόνιο. Τα περί «Γαλάζιας Πατρίδας». Και η απαίτηση της Τουρκίας για αποστρατιωτικοποίηση των νησιών του Αιγαίου, τα οποία κυριολεκτικά απειλούνται από όλα αυτά που ανέφερα παραπάνω και συνιστούν ξεκάθαρη απειλή. Απαντώ έτσι στο ερώτημά σας. Μια απειλή όμως την οποία αναλύουμε, για την οποία σχεδιάζουμε και έχουμε τις αναγκαίες δυνατότητες να την αντιμετωπίσουμε. Και βέβαια δεν αναφέρομαι μόνο σε επιχειρησιακές δυνατότητες, αλλά και σε διπλωματικές, οικονομικές, πληροφοριακές και αν απαιτηθεί -εφόσον αποτύχουν όλα-, επιχειρησιακές...

Το ότι σύμφωνα με τις Συνθήκες η Τουρκία νομικά τυπικά έχει δίκαιο για τα μη αποστρατιωτικοποιημένα νησιά, μας φέρνει σε δυσχερή θέση; Θα μπορούσαμε να τα αποστρατιωτικοποιήσουμε για να μη δίνουμε πάτημα στην Τουρκία; Είναι δυνατόν να το κάνουμε ποτέ αυτό;

Όσο απειλούνται τα νησιά μας δεν υπάρχει καμία σκέψη για αποστρατιωτικοποίηση. Και βεβαίως η απειλή είναι υπαρκτή, ορατή και σας ανέφερα τους λόγους.

Πότε ήρθαμε πιο κοντά σε πόλεμο με τους Τούρκους τα τελευταία χρόνια;

Αρκετές ήταν οι φορές τα τελευταία χρόνια που δημιουργήθηκαν σημειακές κρίσεις με την Τουρκία. Καμία φορά όμως δεν επετράπη και από τις δύο πλευρές η κλιμάκωση. Η πατρίδα μας, χρησιμοποιώντας το σύνολο των πυλώνων της εθνικής μας ισχύος, είναι σε θέση να διαχειριστεί επιτυχώς κάθε κρίση.

Μετά την περίφημη «επακούμβηση» είδαμε τον Ερντογάν να γίνεται πιο επιθετικός από ποτέ και στη ρητορική και στο πεδίο. Ήταν στρατηγική της χώρας μας να μην εμπλακούμε ώστε να κερδίσουμε χρόνο μέχρι να έρθουν τα μαχητικά αεροπλάνα Ραφάλ και οι φρεγάτες Μπελάρα;

Η Τουρκία εφαρμόζει μια στρατηγική για την επιτυχία των στόχων της. Αλλά συνέβησαν δύο γεγονότα που την έκαναν να αναθεωρήσει τον σχεδιασμό της. Το πρώτο συνέβη πριν από την επακούμβηση και ήταν η αποφασιστική στάση της Ελλάδας στον σχεδιασμό της Τουρκίας για την παράνομη είσοδο χιλιάδων μεταναστών στη χώρα μας μέσω της εργαλειοποίησης του θέματος τον Μάρτιο του 2020. Η σκληρή και αποφασιστική στάση της Ελλάδας εξέπληξε τον κ. Ερντογάν και κατοχύρωσε το συνταγματικό αναφαίρετο δικαίωμα της χώρας μας να υπερασπιζόμαστε τα εθνικά σύνορα. Αυτή η στάση της Ελλάδας άλλαξε τη στάση της Ευρώπης σε σχέση με εμάς και την Τουρκία. Ο πρόεδρος Ερντογάν το αντιλήφθηκε αυτό, εξεπλάγη και άλλαξε άμεσα τη στρατηγική του, καταφεύγοντας στη δημιουργία ενεργειακής κρίσης στην Νοτιοανατολική Μεσόγειο. Η επακούμβηση ήταν ένα τακτικό γεγονός, το οποίο κατέδειξε την υψηλή ναυτοσύνη των πληρωμάτων του Πολεμικού μας Ναυτικού και είχε άμεσες επιπτώσεις στο στρατηγικό και πολιτικό επίπεδο.

O χρόνος κυλάει υπέρ μας μέχρι να παραλάβουμε τα νέα πολεμικά αεροπλάνα και τις νέες φρεγάτες; Μήπως ο απέναντι βιαστεί;

Οι ελληνικές ένοπλες δυνάμεις, αλλά και συνολικά η ισχύς της χώρας μας, είναι σε θέση να εγγυηθούν -και το έχουν αποδείξει αυτό- την εθνική μας ανεξαρτησία, την εδαφική μας ακεραιότητα, την υπερηφάνεια της πατρίδας και με τα οπλικά συστήματα που έχουμε τώρα. Διότι οι ελληνικές ένοπλες δυνάμεις με το εξαιρετικό ανθρώπινο δυναμικό που διαθέτουν διακατέχονται από υψηλή εκπαίδευση, άριστο επαγγελματισμό, φιλοπατρία και πάθος για την υπεράσπιση της πατρίδας.

Αυτά τα στοιχεία που είπατε κάνουν και τη διαφορά στο ουκρανικό μέτωπο; Τι μας διδάσκει στο θέμα των όπλων η αντίσταση των Ουκρανών; Η «αποκέντρωση» στις μονάδες, οι μικρές μονάδες, τα φορητά αντιαρματικά. Ο Προτάσοφ, που είναι αντιπρόεδρος της ουκρανικής Ομοσπονδίας ποδοσφαίρου, είχε άριστη ενημέρωση και μου είχε πει εξαρχής ότι έχουν πάρει πολλούς Javelin και ότι οι Ρώσοι θα έχουν σοβαρό πρόβλημα.

Είναι πολύ σημαντική αυτή η ερώτηση. Τι μας διδάσκει ο πόλεμος στην Ουκρανία; Μας διδάσκει ότι το δίκαιο του αγώνα και η ισχυρή ηγεσία είναι σε θέση να φέρουν αποφασιστικό αποτέλεσμα! Βεβαίως, σε ένα ενοποιημένο πεδίο μάχης με οπλικά συστήματα τελευταίας τεχνολογίας.

Συγγνώμη για τη διακοπή. Τι εννοείτε ενοποιημένο πεδίο μάχης;

Η εξέλιξη του πολέμου και η πρόοδος της τεχνολογίας έχουν αυξήσει το εύρος των επιχειρήσεων και έχουν προσθέσει «διαστάσεις» στις παραδοσιακές διαστάσεις που ήταν ο αέρας, η ξηρά και η θάλασσα. Τώρα πλέον επιβάλλεται να διαθέτεις δυνατότητες που επιδρούν στο διάστημα, στο διαδίκτυο, στα ΜΜΕ, στην ψυχολογία των αντιμαχόμενων πλευρών, στην οικονομία, στη διπλωματία και σε κάθε άλλον πυλώνα ισχύος, ο οποίος συμμετέχει στην ύπαρξη μιας χώρας. Πάνω απ' όλα αυτά, όμως, κυρίαρχος ήταν -είναι- και θα είναι ο ανθρώπινος παράγοντας. Αυτή τη στιγμή βλέπουμε ότι οι Ουκρανοί υπερτερούν στον τομέα του ηθικού και της ηγεσίας. Τουλάχιστον στο τακτικό πεδίο.

Για δεύτερη φορά αναφέρατε τη λέξη ηγεσία. Τι εννοείτε, στρατιωτική ή πολιτική ηγεσία;

Αναφέρομαι σε όλους αυτούς που μετέχουν στην αλυσίδα λήψης αποφάσεων και είναι σε θέση με την παρουσία τους να επηρεάσουν, ξεκινώντας από τον πρόεδρο της Ουκρανίας, εξετάζοντας τη συμπεριφορά των τοπικών δημάρχων και καταλήγοντας στους στρατιωτικούς διοικητές αλλά και στους απλούς πολίτες. Βλέπουμε μία ενιαία πίστη στο δίκαιο του αγώνα.

Είμαστε σωστά προετοιμασμένοι στα νησιά και στη Θράκη; Αν γίνει πόλεμος με τους Τούρκους, θα καταφέρουμε να αντεπεξέλθουμε τις πρώτες μέρες, ώστε να μη βρεθούμε από κάτω στις διαπραγματεύσεις;

Απολύτως ναι. Η ποιότητα του ανθρώπινου δυναμικού μας, το επίπεδο εκπαίδευσής του, ο υψηλός επαγγελματισμός του, καθώς και τα υπάρχοντα οπλικά συστήματα μας δίνουν τη δυνατότητα και την αυτοπεποίθηση πως οτιδήποτε και αν συμβεί, θα είμαστε αποτελεσματικοί.

Σε μία από τις συνεντεύξεις που έκανα αυτές τις μέρες κάποιος μού είπε ότι τα δικά μας τεθωρακισμένα στον Έβρο μπορούν να χτυπήσουν από μεγαλύτερη απόσταση σε σχέση με αυτά των Τούρκων. Αληθεύει;

Όχι απλώς αληθεύει, αλλά το ελληνικό αρματικό δυναμικό συγκαταλέγεται μεταξύ των καλύτερων στον κόσμο. Τα άρματα μάχης τα οποία διαθέτουμε έχουν δυνατότητα παρατήρησης και εμπλοκής εχθρικών στόχων από την απόσταση των 6 χιλιομέτρων. Σχεδόν διπλάσια απόσταση από τα άρματα που διαθέτει κάθε γειτονική μας χώρα. Σε αυτήν τη δυνατότητα τα πληρώματά μας εκπαιδεύονται συνεχώς. Επίσης, θα ήθελα να πω κάτι πολύ σημαντικό. Τα τελευταία χρόνια πραγματοποιείται στην Ελλάδα ετησίως ένας διεθνής αγώνας αρματιστών, στον οποίο μετέχουν πληρώματα αρμάτων με τα άρματά τους από διάφορες χώρες. Η Ελλάδα καταλαμβάνει σταθερά την πρώτη θέση κάθε χρόνο. Να ξέρετε τούτο: στο αρματικό δυναμικό διαθέτουμε και το καλύτερο άρμα και τα καλύτερα πληρώματα.

Πού αλλού είναι η ισχύς μας;

Τα ίδια λέω και για την Πολεμική μας Αεροπορία και για το Πολεμικό μας Ναυτικό. Οι Έλληνες πιλότοι πρωτεύουν στις ετήσιες ασκήσεις του ΝΑΤΟ. Και καθημερινά δοκιμάζονται σε σκληρές επιχειρησιακές συνθήκες στο Αιγαίο. Επιπρόσθετα, ο στόλος μας αξιολογείται ετησίως με αυστηρά ΝΑΤΟϊκά πρότυπα, επιτυγχάνοντας επανειλημμένως άριστα αποτελέσματα. Και εννοείται ότι όταν λέμε στόλος, βάζουμε και τα προηγμένης τεχνολογίας υποβρύχια που έχουμε.

Παρατηρούνται πράγματι αδυναμίες στον ρωσικό στρατό;

Η εικόνα που έχουμε από τις επιχειρήσεις είναι θολή. Οι πληροφορίες είναι περιορισμένες και κατευθυνόμενες. Αναλύουμε αυτά που μας επιτρέπουν να δούμε και οι Ουκρανοί και οι Ρώσοι. Ασφαλή συμπεράσματα μπορούμε να βγάλουμε μόνο αν έχουμε πλήρη εικόνα τόσο του σχεδιασμού όσο και της υλοποίησης της επιχείρησης. Ως γενική παρατήρηση όμως θα μπορούσαμε να σχολιάσουμε τα παρακάτω.
Πρώτον: προβληματίζει η τεράστια ανάπτυξη των ρωσικών δυνάμεων στο έδαφος.

Σας διακόπτω. Τι εννοείτε;

Πάνω από 600 χιλιόμετρα σε 4 διαφορετικά σημεία εισόδου, με τις ρωσικές δυνάμεις να μην επαρκούν για όλο αυτό. Δεύτερον: η μη σωστή υποστήριξη της όλης επιχείρησης και οι μακρές γραμμές προώθησης των ρωσικών δυνάμεων απαιτούν ανάλογη επάρκεια σε καύσιμα, πυρομαχικά, τρόφιμα, υγειονομικές υπηρεσίες. Η εικόνα που έχουμε δείχνει ότι δεν έχουν προσεχθεί τόσο αυτοί οι τομείς. Τρίτον: η μη επαρκής λειτουργία του ενοποιημένου πεδίου μάχης. Η εικόνα που έχουμε μας δείχνει ρωσικές δυνάμεις να προωθούνται χωρίς γνώση της περιοχής και των επικίνδυνων εδαφικών σημείων που θα αντιμετωπίσουν σε σχέση με την απειλή. Τέταρτον: χαρακτηριστικό στοιχείο των σύγχρονων επιχειρήσεων είναι η εκμετάλλευση της εικόνας μέσω της στρατηγικής επικοινωνίας. Αυτό το λέμε STRATCOM (STRATEGIC COMMUNICATIONS). Οι ρωσικές ένοπλες δυνάμεις έχουν ηττηθεί στη μάχη αυτή.

Στην επικοινωνία πράγματι έχουν πάθει πανωλεθρία. Πάμε πάλι στα δικά μας. Μας φοβάται η Τουρκία; Αν δεν μας φοβόταν, πιστεύετε ότι θα είχε κάνει ήδη επιχείρηση για να επιβάλει αυτά που λέει περί «Γαλάζιας Πατρίδας»; Μέχρι έξω από την Κρήτη έχουν φτάσει οι αξιώσεις τους.

Το δόγμα της χώρας μας είναι ΑΠΟΤΡΕΠΤΙΚΟ και να το γράψετε με κεφαλαία. Αυτό σημαίνει ότι κάνουμε ό,τι πρέπει ώστε να αποτρέψουμε- απαγορεύσουμε- σε έναν δυνητικό αντίπαλο να απειλήσει την πατρίδα μας. Με τις ενέργειές μας δείχνουμε ότι αν το επιχειρήσει, θα χάσει περισσότερα από όσα ήθελε να κερδίσει. Άρα, λοιπόν, η απάντηση στο ερώτημά σας είναι ότι η Τουρκία μάς αξιολογεί και αντιλαμβάνεται ότι αποτελούμε αξιόλογο, αποτελεσματικό, ικανό και αποφασισμένο αντίπαλο.

Πόσο υπαρκτό είναι το σενάριο ενός Παγκόσμιου Πολέμου; Έχει πιθανότητες ή ανήκει στη σφαίρα της φαντασίας; Γνωρίζοντας την «παγίδα του Θουκυδίδη», μήπως μπουν στον πειρασμό οι Δυτικοί να σκεφτούν «τον Πούτιν θα τον ξαναβρούμε μπροστά μας σύμμαχο της Κίνας που συνεχώς δυναμώνει, καλύτερα να τελειώνουμε τώρα μαζί του»;

Ένας αναλυτής ο οποίος ασχολείται επαγγελματικά με την εκτίμηση μιας κατάστασης δεν είναι δυνατόν να δουλεύει με μαντείες. Εκείνο που οφείλουμε να κάνουμε είναι να αναλύουμε συνεχώς την κατάσταση, να εξετάζουμε πιθανά σενάρια και να αξιολογούμε αν έχουμε τις δυνατότητες να αντιμετωπίσουμε αυτά τα σενάρια. Σε ό,τι αφορά τον Θουκυδίδη που μου είπατε, οφείλουμε συνεχώς να τον σκεφτόμαστε. Σε αυτό που ανέφερε περί ισχύος: «Ο ισχυρός θα κάνει αυτό που του επιτρέπει η ισχύς του. Ενώ ο αδύνατος θα υποστεί αυτό που του επιβάλλει η αδυναμία του». Εμείς οφείλουμε να είμαστε δυνατοί και ισχυροί και είμαστε.

Διδάσκεται σε ξένες στρατιωτικές σχολές ο Θουκυδίδης;

Βεβαίως. Και στο Πανεπιστήμιο που τελείωσα εγώ στις ΗΠΑ. Διδάσκεται σε πολλά πανεπιστήμια ως ξεχωριστή θεματική ενότητα.

Τα drones των Τούρκων μπορούμε να τα αντιμετωπίσουμε; Έχουμε προετοιμαστεί; Ξέρω ότι προβληματίζει πολλούς.

Το θέμα των drones είναι κάτι που πράγματι απασχολεί πολύ κόσμο τον τελευταίο καιρό. Το είδαμε να αποτελεί ιδιαίτερο κεφάλαιο προβληματισμού στη σύρραξη της Αρμενίας με το Αζερμπαϊτζάν, καθώς και στην προσπάθεια της Τουρκίας να εξοπλίσει με Μπαϊρακτάρ την Ουκρανία. Η χρήση των drones σε σχέση με το έδαφος και τα αποτελέσματα που επιδιώκουμε δεν είναι δυνατόν να είναι ανεξάρτητη από τον ευρύτερο σχεδιασμό και τις συνολικές δυνατότητες των ενόπλων δυνάμεων ενός έθνους. Η Ελλάδα με τις ένοπλες δυνάμεις της, την πληθώρα των ελληνικών νησιών και των οπλικών συστημάτων που είναι ανεπτυγμένα επί αυτών των νησιών, τα οποία σχηματίζουν ένα πανίσχυρο αμυντικό πλέγμα, δεν αντιμετωπίζει κανένα πρόβλημα με μια ενδεχόμενη χρήση drones.

Σε έναν πόλεμο με την Τουρκία όταν εξαντληθούν τα όπλα μας από πού θα παίρνουμε πολεμοφόδια; Οι Τούρκοι παράγουν, εμείς δεν παράγουμε. Ήταν πολύ σημαντική η συμφωνία με τη Γαλλία;

Οι ένοπλες δυνάμεις της χώρας μας, σύμφωνα με τον σχεδιασμό, έχουν επαρκή αποθέματα για τη διεξαγωγή τυχόν επιχειρήσεων. Σε καύσιμα, πυρομαχικά, τρόφιμα, ανταλλακτικά. Παράλληλα, οι εξαιρετικές διμερείς και πολυμερείς στρατηγικές συνεργασίες μάς δίνουν μια πρόσθετη δυνατότητα.

Είδαμε ότι οι μυστικές υπηρεσίες παίζουν ρόλο και σε αυτόν τον πόλεμο, είδαμε τους Αμερικανούς να είναι πολύ μέσα στις πληροφορίες και να βοηθάνε τους Ουκρανούς. Εμείς είμαστε δυνατοί στις μυστικές υπηρεσίες; Μας βοηθάνε και άλλες δυνατές μυστικές υπηρεσίες;

Στη σύγχρονη εποχή η γνώση της περιοχής ενδιαφέροντος επιτυγχάνεται με τον προσανατολισμό δορυφόρων σε αυτήν, με την πτήση των UAVs (μη επανδρωμένα αεροσκάφη) σε μεγάλο ύψος, με τη συνεργασία των μυστικών υπηρεσιών άλλων χωρών, καθώς και με την ύπαρξη ειδικών στο έδαφος (HUMINT, human intelligence). Η Ελλάδα έχει συνάψει διμερείς συμφωνίες για τα θέματα διαχείρισης πληροφοριών. Και βέβαια η συμμετοχή της σε διεθνείς οργανισμούς όπως το ΝΑΤΟ και η ΕΕ, εξασφαλίζουν πρόσβαση σε πολλαπλές δυνατότητες συλλογής πληροφοριών.

Η σχέση μας με το Ισραήλ είναι σημαντική σε αυτό;

Ναι, εξαιρετικά σημαντική. Έχουμε ειδική συμφωνία με το Ισραήλ πάνω σε αυτό το θέμα.

Γιατί οι Ουκρανοί βάζουν εμπόδια για τα τεθωρακισμένα με αυτά τα σίδερα τα χιαστί στον δρόμο; Σε τι βοηθάνε;

Οι Ρώσοι είναι εκείνοι που το είχαν εφεύρει. Τους «σκαντζόχοιρους», όπως τους λέμε, τους χρησιμοποιήσαμε και εμείς στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο. Είναι απλή κατασκευή, αλλά ο τρόπος με τον οποίο κατασκευάζεται, οι αριθμοί των ατσάλινων πασσάλων που συνδέονται, καθώς και το συγκεκριμένο ύψος, δημιουργούν πρόβλημα στην κίνηση των αρμάτων. Τοποθετούνται με τέτοιον τρόπο στο έδαφος ώστε ο αριθμός τους να απαγορεύσει την υπερκέρασή τους. Και επιλέγονται τα σημεία που θα τοποθετηθούν να είναι στενά σημεία του δρόμου, όπου δεν είναι δυνατή η υπερκέρασή τους παραπλεύρως. Δημιουργούν καθυστέρηση στα άρματα και αυτή η καθυστέρηση δίνει τις δυνατότητες στους αμυνόμενους να τα στοχοποιήσουν. Πάντα αυτά τα εμπόδια συνδυάζονται με ύπαρξη δυνάμεων εδάφους που διαθέτουν αντιαρματικά όπλα, καθώς και με στοχοποίηση της περιοχής από δυνάμεις του πυροβολικού. Γι' αυτό και οι χώροι αυτοί με τα συγκεκριμένα εμπόδια λέγονται χώροι καταστροφής αρμάτων.

Στρατηγέ, ευχαριστώ για τη συνέντευξη, θα μπορούσα να ρωτήσω πολλά ακόμα.

Σας ευχαριστώ κι εγώ που μου δόθηκε η δυνατότητα να ενημερώσω τους αναγνώστες της εφημερίδας σας, στους οποίους στέλνω έναν χαιρετισμό και την εκτίμησή μου. Είναι μεγάλη τιμή και ευθύνη να υπηρετείς την πατρίδα σου. Ένας νεαρός στην ηλικία των 18 χρόνων εισέρχεται στη Στρατιωτική Σχολή των Ευελπίδων με όνειρα. Καταλαβαίνετε πόσο σημαντικό είναι να έρχεται κάποια στιγμή που να διαπιστώσει ότι έφτασε στην ανώτατη βαθμίδα αυτού που υπηρετεί. Το συναίσθημα είναι τρομερό και ακόμα τρομερότερο είναι το αίσθημα της ευθύνης.