Το δόγμα Τρούμαν

Το δόγμα Τρούμαν αποτελεί για πολλούς την εναρκτήρια δήλωση του Ψυχρού Πολέμου και είχε ως αποτέλεσμα τη μεταβολή της εξωτερικής πολιτικής των ΗΠΑ σε αυτό που ο διπλωμάτης Τζορτζ Κέναν αποκάλεσε «θεωρία της ανάσχεσης».

Το δόγμα Τρούμαν

Διακηρύσσει ότι οι ΗΠΑ θα υποστηρίξουν «τους ελεύθερους ανθρώπους που αντιστέκονται στην προσπάθεια υποταγής τους σε ένοπλες μειοψηφίες ή εξωτερικές πιέσεις». Ο Αμερικανός Πρόεδρος Χάρι Τρούμαν εννοούσε φυσικά ότι η εξαγγελία του ήταν η απάντηση στην αυξανόμενη κομμουνιστικοποίηση της Ευρώπης και αφορούσε ειδικά τις προσπάθειες των κομμουνιστικών κινημάτων να καταλάβουν την εξουσία στο Ιράν, την Τουρκία και την Ελλάδα.

Ο Αμερικανός Πρόεδρος έκανε τη διακήρυξή του αυτή στις 12 Μαρτίου του 1947, απευθυνόμενος στο Κογκρέσο, μεσούντος του ελληνικού εμφυλίου πολέμου. Το δόγμα του πρακτικά αποσκοπούσε στη βοήθεια των κυβερνήσεων Ελλάδας, Τουρκίας και Ιράν να αντιμετωπίσουν τον επαπειλούμενο κομμουνιστικό κίνδυνο. «Εάν η Ελλάδα και η Τουρκία δεν λάμβαναν τη βοήθεια, τότε ήταν αναπόφευκτο να πέσουν στον κομμουνισμό και αυτό θα άνοιγε τον ασκό του Αιόλου για όλη την περιοχή» είχε δηλώσει ο Τρούμαν.

«Θυμάμαι ακόμα ένα περίτεχνο δείπνο, όταν ένας κορυφαίος τραπεζίτης με διασκέδασε στο πολυτελές διαμέρισμά του στην Αθήνα. Υπήρχαν τρεις μπάτλερ με ποδιές, αρκετά υπέροχα κρασιά, εκπληκτικά καλό φαγητό. Ένας εκ των επισκεπτών κατά τη διάρκεια του δείπνου τραγούδησε τις ομορφιές της θαλασσινής ζωής και του υψηλού σπορ του ψαρέματος με ψαροντούφεκο και γυαλιά. Η αντίθεση ανάμεσα στο υπέροχο πάρτι στο διαμέρισμα και τα υποσιτισμένα παιδιά στους δρόμους ήταν απλά πάρα πολύ χτυπητή και σκληρή» είχε αναφέρει στην έκθεσή του ο Πολ Πόρτερ, ο οποίος είχε κληθεί μεταξύ άλλων εμπειρογνωμόνων να καταγράψει την κατάσταση στα αστικά κέντρα και την ύπαιθρο.

Στις 10 Μαΐου 1947 το Κογκρέσο ενέκρινε το σχέδιό του και στις 22 Μαΐου έγινε νόμος του αμερικανικού κράτους. Η στρατιωτική και οικονομική βοήθεια που δόθηκε σε Ελλάδα και Τουρκία ανήλθε στα 400 εκατομμύρια δολάρια.

Την ίδια περίοδο διατυπώθηκε και το σχέδιο Μάρσαλ, από τον Αμερικανό υπουργό Εξωτερικών Τζορτζ Μάρσαλ, το οποίο αποσκοπούσε στην παροχή βοήθειας στις κατεστραμμένες από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο χώρες της Ευρώπης για την ανόρθωσή τους. Συνολικά από το 1948 έως το 1951 οι Αμερικανοί δαπάνησαν 13 δισεκατομμύρια δολάρια. Η χώρα μας έλαβε, υπό μορφή δωρεών, 706,7 εκατομμύρια δολάρια.

Με μια ματιά…

1921: Ο Βλαντίμιρ Λένιν ανακοινώνει από το βήμα του 10ου συνεδρίου του ΚΚΣΕ τη Νέα Οικονομική Πολιτική (ΝΕΠ), που επιτρέπει τη δραστηριοποίηση ιδιωτικών επιχειρήσεων.

1938: Γεννιέται ο Μάνος Ελευθερίου, Έλληνας ποιητής, στιχουργός και πεζογράφος.

1938: Οι ναζιστικές δυνάμεις καταλαμβάνουν την Αυστρία («Άνσλους»).

1987: Κατατίθεται στη Βουλή νομοσχέδιο από τον υπουργό Εθνικής Παιδείας και Θρησκευμάτων Αντώνη Τρίτση σχετικά με τη μεταβίβαση της εκκλησιαστικής και μοναστηριακής περιουσίας στο Δημόσιο. Ο περίφημος «νόμος Τρίτση» συνάντησε έντονη αντίσταση από τον κλήρο και οδήγησε τις σχέσεις Κράτους - Εκκλησίας σε κρίση για τα επόμενα δύο χρόνια.

1989: Ο Άγγλος μηχανικός υπολογιστών Τιμ Μπέρνερς-Λι προτείνει τη δημιουργία του Παγκόσμιου Ιστού (WWW), που θα οδηγήσει στην εκρηκτική ανάπτυξη του Ίντερνετ.

1991: Η Γουέντι Τομς γίνεται στο Μπόρνμουθ - Ρέντινγκ η πρώτη γυναίκα αναπληρωματική διαιτητής σε αγώνα ποδοσφαιρικού πρωταθλήματος.

1995: Ο Λάμπρος Παπακώστας κατακτά το ασημένιο μετάλλιο στο άλμα εις ύψος, στο 5ο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα κλειστού στίβου στη Βαρκελώνη.

2000: Ο Παναθηναϊκός γνωρίζει την ήττα με 3-0 από την Περούτζια στον τελικό του Κυπέλλου Κυπελλούχων Ευρώπης στο βόλεϊ γυναικών.

2005: Η ομάδα βόλεϊ του Ολυμπιακού νίκησε 3-0 σετ την Όρτεκ Νεσελάντε από την Ολλανδία στο Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας, κατακτώντας τον τίτλο του Top Teams Cup, για δεύτερη φορά στην Ιστορία της.