Η Δίκη των Έξι

Επρόκειτο για τους Γεώργιο Χατζανέστη, διοικητής της στρατιάς της Μικράς Ασίας, Δημήτριο Γούναρη, πρώην πρωθυπουργό, Μιχαήλ Γούδα, υποναύαρχο και πρώην υπουργό, Ξενοφώντα Στρατηγό, υποστράτηγο και πρώην υπουργό, Νικόλαο Στράτο, πρώην πρωθυπουργό, Πέτρο Πρωτοπαπαδάκη, πρώην πρωθυπουργό, Νικόλαο Θεοτόκη και Γεώργιο Μπαλτατζή, υπουργοί επί των Στρατιωτικών και Εξωτερικών στην κυβέρνηση Γούναρη αντίστοιχα.

Αν και οι κατηγορούμενοι ήταν οκτώ, η ονομασία Δίκη των Έξι δόθηκε λόγω των έξι εκτελέσεων που τελικώς αποφασίστηκαν και πραγματοποιήθηκαν την ίδια ημέρα στην περιοχή του Γουδή. Το περιστατικό αυτό αποτελεί την κορύφωση αλλά και τον επίλογο του εθνικού διχασμού.

Το κατηγορητήριο είχε τον χαρακτήρα επαναστατικού εγγράφου και σύμφωνα με την επικρατέστερη άποψη συντάχθηκε από τον Γεώργιο Παπανδρέου, πολιτικό σύμβουλο της Επανάστασης και ανερχόμενο αστέρι της βενιζελικής παράταξης. Μέσα στο κατηγορητήριο υπήρχε ξεχωριστό κεφάλαιο που απέρριπτε την ένσταση των κατηγορουμένων για δίκη από το ειδικό δικαστήριο της Βουλής με τα εξής λόγια: «Ἀλλ' ὄχι! Τὸ Ἔθνος ὀρθούμενον αἱμοσταγές, κρεουργημένον, ἀλλὰ ἀδυσώπητον ἐνώπιον του, ζητεῖ παρ'αυτοῦ καὶ τῶν συνεργατῶν του δικαιοσύνην διὰ τὴν προδοσίαν καὶ τιμωρίαν διὰ τὸ ἔγκλημα. Καὶ ἐν ὀνόματι τοῦ Ἔθνους τὴν δικαιοσύνην ταύτην ἡ Ἐπανάστασις θὰ τὴν ἀποδώσῃ».

Η επίσπευση της εκτέλεσης των έξι έγινε με προτροπή του Πάγκαλου. Ο στρατηγός ήθελε να μην τους προλάβει ζωντανούς ο πλοίαρχος Τάλμποτ, που έφθασε λίγο αργότερα στην Αθήνα ως απεσταλμένος της αγγλικής κυβέρνησης για να πιέσει την κυβέρνηση να αναβάλει την εκτέλεση των θανατικών ποινών.

Η εκτέλεση των έξι έγινε, κυρίως, για να ικανοποιηθεί το λαϊκό αίσθημα και όχι γιατί πραγματικά είχαν διαπράξει προδοσία σε βάρος της Ελλάδας. Την άποψη αυτή επαληθεύουν τα λόγια του Θεόδωρου Πάγκαλου, χρόνια αργότερα: «Δεν παραδέχομαι ότι διέπραξαν συνειδητήν προδοσίαν… αλλά υπήρξαν μοιραία και αναγκαία θύματα εις τον βωμόν της Πατρίδος».

Με μια ματιά…

1822: Αρχίζει η πρώτη πολιορκία του Μεσολογγίου από τους Ομέρ Βρυώνη και Κιουταχή. Στο πλευρό των Οθωμανών βρίσκονται και οι Έλληνες οπλαρχηγοί Βαρνακιώτης, Μπακόλας, Ίσκος, Ράγκος και Βαλτινός.

1881: Γεννιέται ο Πάμπλο Πικάσο, Ισπανός ζωγράφος.

1893: Πεθαίνει ο Πιοτρ Ίλιτς Τσαϊκόφσκι, Ρώσος συνθέτης («Ο καρυοθραύστης», «Η λίμνη των κύκνων»).

1925: Δημοτικές εκλογές διεξάγονται στην Ελλάδα. Δήμαρχος Αθηναίων εκλέγεται ο Σπυρίδων Πάτσης, Πειραιώς ο Τάκης Παναγιωτόπουλος και Θεσσαλονίκης ο Μηνάς Πατρίκιος, ο οποίος είναι και ο πρώτος εκλεγμένος δήμαρχος της συμπρωτεύουσας.

1944: Η Ιαπωνία εξαπολύει τις πρώτες επιθέσεις αυτοκτονίας από πιλότους (καμικάζι).

1959: Αρχίζει επισήμως το πρωτάθλημα της Α’ Εθνικής στο ποδόσφαιρο. Τα αποτελέσματα της πρώτης αγωνιστικής: ΠΑΟΚ - Μέγας Αλέξανδρος 3-2, Πανιώνιος - ΑΕ Νικαίας 3-0, Δόξα Δράμας - Άρης Θεσσαλονίκης 2-2, Ηρακλής - Απόλλων Αθηνών 0-0, Προοδευτική - Απόλλων Καλαμαριάς 1-0, Παναθηναϊκός - Παναιγιάλειος 2-1, Παγκορινθιακός - Ολυμπιακός Π. 1-0 και Εθνικός Π. - ΑΕΚ 0-1.

1962: Ο Αμερικανός συγγραφέας Τζον Στάινμπεκ βραβεύεται με το Νόμπελ Λογοτεχνίας.

1983: 1.800 Αμερικανοί πεζοναύτες, υποστηριζόμενοι από 300 στρατιώτες αγγλόφωνων νήσων της Καραϊβικής, εισβάλλουν στο νησί της Γρενάδας. Οι Αμερικανοί κατηγορούν την κυβέρνηση του μικροσκοπικού αυτού κράτους ότι επηρεάζεται από τους Κουβανούς και τους Σοβιετικούς.