Με ποιο κόλπο ο κουφός Μπετόβεν «άκουγε» τη μουσική;

Καθώς η ακοή του Μπετόβεν εξασθενούσε ήδη από τα τριάντα του χρόνια, η μουσική σύνθεση γινόταν πια ένας αγώνας ενάντια στη σιωπή. Αλλά ο ίδιος αρνιόταν να σταματήσει τη δημιουργική του πορεία ακόμα κι όταν η κώφωση ήταν πια γεγονός. Επιδεικνύοντας μια μοναδική προσαρμοστικότητα εφάρμοσε την τεχνική της μετάδοσης του ήχου όχι πια μέσω του ακουστικού τυμπάνου αλλά μέσω των οστών του κρανίου. Ο κουφός Μπετόβεν δάγκωνε ένα μεταλλικό ραβδί τοποθετημένο στο καπάκι του πιάνου κι έτσι αισθανόταν τη μουσική να σονάρει στο σαγόνι και στο κρανίο.

Αυτές οι δονήσεις του επέτρεπαν να αντιλαμβάνεται την τονικότητα και την αρμονία των ήχων χωρίς να χρειάζεται να τους ακούσει με τον συμβατικό τρόπο. Αυτό που οι άλλοι άκουγαν με τα αυτιά τους, ο Μπετόβεν το συλλάμβανε με την αίσθηση της αφής. Η μέθοδος αυτή είναι κάπως πρωτόγονη για τα μέτρα της εποχής μας, αλλά για τον σπουδαίο μουσουργό ήταν πραγματικό σωσίβιο.

Η χρήση της δόνησης ακόμα και στα χρόνια του Μπετόβεν δεν ήταν κάτι εντελώς καινούργιο, καθώς οι επιστήμονες είχαν μελετήσει το φαινόμενο. Η διαισθητική εφαρμογή της όμως από τον Μπετόβεν είναι πραγματικά εντυπωσιακή. Δεν την χρησιμοποιούσε μόνο για να διαπιστώνει τις νότες αλλά και για να εξερευνά τη δυναμική, το φραζάρισμα και την ευαισθησία στο παίξιμο. Ακόμα και περίπλοκα συμφωνικά έργα όπως η περίφημη Ενάτη διαμορφώθηκαν εν μέρει χάρις στην τεχνική της δόνησης αντί της αίσθησης της ακοής. Η ιστορία του Μπετόβεν δεν είναι εντέλει το αφήγημα μιας μουσικής διάνοιας που νίκησε την κώφωση αλλά η μετατροπή μιας μοιραίας αναπηρίας σε ένα νέο τρόπο να αισθάνεσαι τον κόσμο. Η ιδιοφυία του Μπετόβεν δεν περιοριζόταν στα όρια της ακοής, βρήκε απλά ένα καινούργιο μονοπάτι για να εκφραστεί.