Χουλιγκανισμός και Τύπος

Η προβολή που έτυχαν τα έκτροπα στο πρόσφατο ντέρμπι αιωνίων στο ΟΑΚΑ, επαναφέρει στο προσκήνιο τη συζήτηση σχετικά με τη στάση που θα πρέπει να κρατούν τα ΜΜΕ απέναντι στο φαινόμενο του χουλιγκανισμού.

Οι τηλεοπτικές κάμερες μπορεί να μη δείχνουν τον γραφικό Τζίμι Τζαμπ, όταν πηδά στο τερέν για να διαδηλώσει ή να κάνει το κομμάτι του αλλά σπανίως χάνουν τις εισβολές στο γήπεδο, τις συμπλοκές στην εξέδρα ή τις μάχες των οπαδών με τις δυνάμεις της τάξης.

Τα Μέσα Μαζικής Ενημέρωσης διαδραματίζουν πολύ σημαντικό ρόλο στη διαμόρφωση της κοινής γνώμης, επηρεάζοντας την ανάπτυξη διαφόρων κοινωνικών φαινομένων, συμπεριλαμβανομένου του ποδοσφαιρικού χουλιγκανισμού.

Είναι πλέον σύνηθες μεγάλο μέρος της κάλυψης ενός αγώνα –σε ορισμένες μάλιστα περιπτώσεις όπως το κυριακάτικο ντέρμπι Παναθηναϊκού-Ολυμπιακού ΤΟ ΜΕΓΑΛΥΤΕΡΟ ΜΕΡΟΣ ΤΟΥ- να αφορά την συμπεριφορά των οπαδών εντός κι εκτός γηπέδου.

Και μπορεί τα Μέσα Ενημέρωσης να χαρακτηρίζουν τους χούλιγκαν "Βάρβαρους" και "Ζώα" κλπ και να καταδικάζουν τις πράξεις τους ως "κακές", "βλαβερές" και "επιζήμιες" αλλά με τη δημοσίευσή τους, βοηθούν στην επικοινωνία και διάδοσή τους.

Στο θέμα αυτό, τα ευρωπαϊκά Μέσα Ενημέρωσης ακολουθούν δυο στρατηγικές. Η μια δίνει ελάχιστη προσοχή στα βίαια γεγονότα εκτός τερέν και είναι αυτή, που σύμφωνα με ορισμένους ερευνητές, οδηγεί στη μείωση της έντασης του χουλιγκανισμού.

Η άλλη στρατηγική προβάλει με εντυπωσιακό τρόπο τα κατορθώματα των χούλιγκαν στα γήπεδα, κάνοντας πολλούς ερευνητές να υποστηρίζουν ότι αυτός ο εντυπωσιασμός, μαζί με μια «προγνωστική» προσέγγιση του φαινομένου της βίας σε ορισμένους αγώνες, να ενισχύσει στην πραγματικότητα στο πρόβλημα.

Είναι γεγονός ότι οι χούλιγκαν απολαμβάνουν την κάλυψη των Μέσων Μαζικής Ενημέρωσης και συχνά την αναζητούν – επιδιώκοντας με τη δράση τους εντυπωσιακούς τίτλους στις εφημερίδες.

Κι ενώ ακόμη δεν είχε βρεθεί η σωστή φόρμουλα αντιμετώπισης του φαινομένου από τον παλιό Τύπο, μπήκε στο παιχνίδι ο νέος Τύπος, προσφέροντας στους οπαδούς της βίας ένα ισχυρό όπλο στη μάχη της επικοινωνίας.

Πλέον, με την ανάπτυξη των νέων τεχνικών μέσων, περισσότεροι άνθρωποι παράγουν ειδήσεις κι ακόμη περισσότεροι διαβάζουν, ενεργούν και αλληλεπιδρούν. Οι οπαδικές ιστοσελίδες ξεφυτρώνουν σαν τα μανιτάρια, αυξάνοντας σε μεγάλο βαθμό τη διαδραστικότητα σε αυτούς τους χώρους.

Τώρα οι ίδιοι οι οπαδοί περιγράφουν τις πράξεις τους στις δικές τους ιστοσελίδες, blogs και σόσιαλ μίντια, όπως το Facebook, το Twitter και το Youtube. Και όχι μόνο τις περιγράφουν αλλά τις… επεξηγούν κιόλας, βγάζοντας συνήθως προς τα έξω όχι την εικόνα των παραβατικών αλλά των επαναστατών.

Και βέβαια, στα νέα Μέσα η εικόνα που δίνουν οι χούλιγκαν για τον εαυτό τους διαφέρει από την εικόνα που έδιναν τα "παλιά" Μέσα. Στα παλιά Μέσα η βία παρουσιαζόταν ως χαοτική, χωρίς νόημα και εντελώς αντίθετη με τους κανόνες της κοινωνίας.

Αντίθετα, στα νέα Μέσα η βία παρουσιάζεται ως λογική και έχουσα νόημα. Ο δε χούλιγκαν εμφανίζεται ως ο πιστός οπαδός που είναι έτοιμος να πολεμήσει για να αποδείξει την πίστη του και να οικοδομήσει την ταυτότητά του.

Έχοντας αυτή τη δυνατότητα, ο χούλιγκαν λειτουργεί ως ηθοποιός… Όλη την εβδομάδα προβάρει το ρόλο του και όταν έρθει η ώρα του ματς πάει στο γήπεδο για να τον κινηματογραφήσει, ώστε στη συνέχεια να τον προβάλει στο πολυπληθές κοινό του διαδικτύου…

Κι ενώ ο χουλιγκανισμός ενισχύει συνεχώς το οπλοστάσιο του με νέα όπλα, εμείς επιμένουμε να τον καταπολεμάμε με ευχολόγια...