Εκείνα που έχουν μεγαλύτερη σημασία

«Ευτυχισμένος είναι όποιος βρίσκει γαλήνη στο σπίτι του», έγραφε ο Γκαίτε και είναι επίκαιρος τώρα που #menoumespiti. Σαν σήμερα το 1832 άφησε την τελευταία του πνοή...

Εκείνα που έχουν μεγαλύτερη σημασία

Θα μπορούσε να γίνει το φιλοσοφικό σλόγκαν των κρίσιμων ημερών που διανύουμε. Πρόκειται για ρήση του Γερμανού φιλοσόφου, συγγραφέα, δραματουργού, ζωγράφου, επιστήμονα και πολιτικού Γιόχαν Βόλφανγκ φον Γκαίτε που σαν σήμερα το 1832 αφήνει την τελευταία του πνοή και σπουδαία έργα, τόσο για την παγκόσμια λογοτεχνία («Φάουστ», «Τα πάθη του νεαρού Βέρθερου», «Ποίηση και Αλήθεια») όσο και για την επιστήμη (σε 14 τόμους αριθμούνται οι επιστημονικής φύσης μελέτες του). Ο Γκαίτε αξίζει να επισημανθεί πως έτρεφε τόσο μεγάλο σεβασμό για την ιστορική κληρονομιά τούτου του τόπου, ώστε να έχει πει: «Ό,τι είναι ο νους και η καρδιά για τον άνθρωπο, είναι η Ελλάδα για την οικουμένη».

Το μικρό τούτο αφιέρωμα ωστόσο, αναπόφευκτα επηρεασμένο από τα όσα πρωτόγνωρα ζούμε, θα εστιάσει σε σοφά αποφθέγματά του που αποδεικνύονται διαχρονικά και πολύτιμα «εφόδια» για όποιον επιθυμεί να «αποθηκεύσει» όχι μόνο στα ράφια της κουζίνας αλλά και στα «ράφια» του νου. Γιατί και η σκέψη μας έχει ανάγκη να τρέφεται, ιδιαίτερα από κάποιες -χωρίς ημερομηνία λήξης- αλήθειες σοφών ανθρώπων:

«Τα πράγματα που έχουν μεγαλύτερη σημασία δεν μπορούν να είναι στο έλεος εκείνων των πραγμάτων που έχουν μικρότερη σημασία». (Αλίμονο αν δεν είμαστε σε θέση, σε περίοδο πανδημίας, να διακρίνουμε ποια είναι τα πράγματα που έχουν μεγαλύτερη και ποια είναι τα πράγματα που έχουν μικρότερη σημασία).

«Το ταλέντο του ανθρώπου αναπτύσσεται μέσα στην απομόνωση, ο χαρακτήρας του διαμορφώνεται στις τρικυμίες της ζωής».

(Εν προκειμένω, όσο οξύμωρο κι αν ακούγεται, μας δίνεται μιας πρώτης τάξεως ευκαιρία και να αναπτύσσουμε, μέρα τη μέρα, ο καθένας τα ταλέντα του και να διαμορφώνουμε έναν χαρακτήρα αναστήματος τέτοιου που να φτάνει το ύψος της ψυχής μας).

Γιατί αυτό το ύψος, το ύψος της ψυχής, επειδή είναι απροσμέτρητο, αντανακλά το ανεκτίμητο δώρο της ζωής.

Όπως ακριβώς το είπε στη χθεσινή του ενημέρωση ο Σωτήρης Τσιόδρας: «Η ανθρώπινη ζωή δεν μετριέται».

Κι αυτή η απάντησή του -απάντηση σε όσους «ουδετεροποιούνται» και μιλούν για ανθρώπους χρησιμοποιώντας τη γλώσσα της στατιστικής («κάνουμε πολλή φασαρία για λίγους ηλικιωμένους και ανίκανους»)- ήταν «βάλσαμο» στην καρδιά μας. Όχι μόνο στην καρδιά όσων αγωνιούν για την τύχη των ηλικιωμένων μανάδων και πατεράδων τους, αλλά και στην καρδιά όσων ήδη τους έχουμε χάσει και συνεχίζουμε να τους «κρατάμε ζωντανούς», αναγνωρίζοντάς τους στο πρόσωπο κάθε μάνας, κάθε πατέρα.

Μίλησε και με στίχους χθες ο Σωτήρης Τσιόδρας – και τι σύμπτωση (;) το έκανε αυτό την Παγκόσμια Ημέρα Ποίησης. «Την τελευταία λέξη δεν θα την έχει ο θάνατος», μας είπε, παραλλάσσοντας ελαφρώς τον Οδυσσέα Ελύτη που διατυπώνοντας κάποτε κάποιες σκέψεις του για την Ποίηση είπε ότι «αρχίζει εκεί που την τελευταία λέξη δεν την έχει ο θάνατος». Πώς «έκλεισε» ο κύριος Τσιόδρας; Με Ελύτη και πάλι. Παροτρύνοντάς μας και ενθαρρύνοντάς μας να μιλήσουμε τη γλώσσα της αγάπης και της καλοσύνης, αυτό δηλαδή που εδώ και τόσες μέρες κάνει ο ίδιος, με ξεχωριστή σεμνότητα και ήθος:

«Η κάθε γλώσσα να μιλεί την καλοσύνη της ημέρας»

«Ημέρα να χτυπάει στις φλέβες, ο παλμός της γης», συμπληρώνουμε από τον «Ήλιο τον ηλιάτορα» του νομπελίστα ποιητή.

Άλλωστε και ο Γκαίτε, από τον οποίο ξεκινήσαμε, καταλήγοντας να κάνουμε μια… παράκαμψη ελπίζουμε όχι άσχετη, ξέρετε με ποιες λέξεις επέλεξε να σφραγίσει τις τελευταίες του στιγμές;

«Φως, περισσότερο φως»

Αυτό χρειαζόμαστε όλοι. Πάντα. Πόσο μάλλον τώρα.