Το σινεμά του '40, μια βιομηχανία ηρώων και αντιηρώων

Ο Ελληνικός κινηματογράφος προσπάθησε να καταγράψει το σύνθετο έπος της Αντίστασης, τόσο με τη γενναιότητα των στρατιωτών μας στο μέτωπο όσο και με τη μεταγενέστερη αντίδραση απέναντι στους κατακτητές. Προσπάθησε ωστόσο να φωτίσει και τις σκιές του δωσιλογισμού, τη μαύρη αγορά και την συνεργασία με τους Γερμανούς.

«Ξυπόλητο τάγμα», 1954

Από όλα έχει ο «μπαξές» του ελληνικού κινηματογράφου σχετικά με το '40 και τη γερμανική κατοχή. Από το μυθικό «Ξυπόλητο τάγμα» και το «Οι Γερμανοί ξανάρχονται» μέχρι το «Τι έκανες στον πόλεμο Θανάση» μεσολάβησαν μια σειρά από ταινίες που στην πλειονότητά τους δεν είχαν την απαιτούμενη ποιότητα.

^{«Μπλόκο», 1965}

Οι δύο εμπορικές επιτυχίες, για παράδειγμα, του ζεύγους Αλίκη Βιουγιουκλάκη-Δημήτρη Παπαμιχαήλ, «Υπολοχαγός Νατάσα» και «Η δασκάλα με τα ξανθά μαλλιά» αντικατοπτρίζουν το κιτς μιας παράξενης εποχής. Στην ίδια κατηγορία θα πρέπει να βάλουμε και το «Κονσέρτο για πολυβόλα» με την Καρέζη και τον Καζάκο καθώς και το «Όχι», το «Οι Γενναίοι του Βορρά» και το «Στη Μάχη της Κρήτης», παραγωγές του Τζέιμς Πάρις.

^{Ψηλά τα χέρια Χίτλερ, 1962}

Υπάρχουν όμως και ταινίες που βλέπονται ακόμα και σήμερα, όπως το «Μπλόκο» του Άδωνι Κύρου, ο «Ουρανός» του Τάκη Κανελλόπουλου, το «Ψηλά τα χέρια Χίτλερ», αντιπολεμική κωμωδία με τον Βέγγο και τον Διαμαντόπουλο, «Ο άνθρωπος του τρένου» και το «Νησί των Γενναίων».

Ο Ελληνικός κινηματογράφος δημιουργησε ένα πληθωρισμό ταινιών με αφορμή τα ταραγμένα χρόνια 40-44, ικανοποιώντας την ανάγκη του κοινού για ήρωες και αντιήρωες χωρίς ωστόσο πάντοτε να κατακτά την απαραίτητη ποιότητα και την αισθητική.