«Σιμόν Μποκκανέγκρα» στην Εθνική Λυρική Σκηνή-Ίδρυμα «Σταύρος Νιάρχος»

Θα μου επιτρέψουν όμως οι φιλόμουσοι ανά τον κόσμο να εκφράσω την αμφιβολία μου όσον αφορά τη συμβολή του λιμπρέτου σε αυτό το μουσικό είδος που θεωρείται και είναι ένα από τα σημαντικότερα επιτεύγματα του δυτικού πολιτισμού.

Τόσο η πλοκή όσο και η λογοτεχνική αξία του κειμένου που χρησιμοποιείται ως βάση της όπερας δεν αντέχει, μεταξύ μας, σε σοβαρή κριτική, πλην ελαχίστων εξαιρέσεων και σε αυτές σίγουρα δεν ανήκει ο Σιμόν Μποκκανέγκρα του Βέρντι. Υπάρχουν κι εδώ τα ίδια χάσματα και οι αυθαιρεσίες στη δομή της υπόθεσης που υπάρχει σε όλη την οπερετική μυθολογία, οι ίδιες γλυκανάλατες και οξειδωμένες ατάκες για τον έρωτα, τον θάνατο και τις σχέσεις των ανθρώπων, οι ίδιες επιδεικτικές υπερβολές για την εξουσία και για το έγκλημα. Υπάρχει όμως και η μαγεία της μουσικής και οι εμβληματικές άριες που σε αποζημιώνουν κάθε τόσο. Μην ξεχνάμε άλλωστε ότι με το έργο αυτό ο Βέρντι έδωσε ένα σπουδαίο ρόλο για τους βαρυτόνους.

Στην παράσταση της Εθνικής Λυρικής Σκηνής, στο Κέντρο Πολιτισμού Ίδρυμα «Σταύρος Νιάρχος» δεσπόζουν πάντα τα θεμελιώδη στοιχεία: η καλοδουλεμένη χορωδία, η άψογη ορχήστρα. Από εκεί και πέρα όλα έχουν να κάνουν με την ευστοχία της διανομής η οποία, είναι αλήθεια, δεν είναι a priori η καλύτερη δυνατή. Στην ομολογουμένως επαρκή επίδοση των μονωδών που επιφορτίστηκαν με τους βασικούς ρόλους χτυπητή παραφωνία αποτελεί η παρουσία του Ραμόν Βάργκας στο ρόλο του Γκαμπριέλε Αντόρνο. Βλέποντάς τον πάνω στη σκηνή θυμήθηκα τις σκέψεις του Τζακ Λόντον στον Μάρτιν Ήντεν, όπου λοιδορεί τους κακάσχημους πρωταγωνιστές μιας όπερας – διότι δεν γίνεται να παριστάνεις τον εραστή μιας νεαρής όμορφης γυναίκας και να μην βλέπεσαι.

Υποτίθεται ότι η όπερα είναι και θέατρο όπερ σημαίνει ότι πρέπει να τηρούνται οι τυπικές προδιαγραφές του ρόλου. Και να πεις ότι ο Μεξικανός αναπληρώνει τις ελλείψεις του με τις φωνητικές του ικανότητες. Το στενό μέταλλο της φωνής και η κακή ποιότητα της χροιάς του μας ξένισε. Αν χρειάζεται να κάνουμε μετακλήσεις καλλιτεχνών δεν είναι ανάγκη να αγοράζουμε από τα … καλάθια, αλλιώς να μην τις κάνουμε καθόλου. Αντίθετα, ο βαρύτονος Τάσος Χριστογιαννόπουλος και η υψίφωνος Άννα Στυλιανάκη τα πήγαν περίφημα στους πρωταγωνιστικούς ρόλους. Σημείο αμηχανίας τα τεχνικά προβλήματα εξαιτίας των οποίων αναγκαστήκαμε να εγκαταλείψουμε την αίθουσα καταμεσής της παράστασης.