Σβιατοσλάβ Ρίχτερ: Ο διάσημος πιανίστας που ήθελε να διατυμπανίζει το λάθος του

Ο Σβιατοσλάβ Τεοφίλοβιτς Ρίχτερ ήταν πιανίστας γεννημένος στη Σοβιετική Ένωση, ευρέως αναγνωρισμένος ως ένας από τους μεγαλύτερους σολίστες κλασικής μουσικής του 20ου αιώνα.

Σβιατοσλάβ Ρίχτερ: Ο διάσημος πιανίστας που ήθελε να διατυμπανίζει το λάθος του

Ήταν γνωστός για το βάθος της ερμηνείας του, τη δεξιοτεχνία του και το ανεξάντλητο ρεπερτόριό του. Ο μεγαλοφυής αυτός μουσικός είχε ένα σωρό ιδιοτροπίες. Μολονότι του άρεσε να παίζει για το κοινό, απεχθανόταν να προγραμματίζει τις συναυλίες της χρονιάς εξαρχής, και έτσι τα τελευταία χρόνια του έπαιζε σε μικρές, συχνά σκοτεινές αίθουσες, με μόνο μία μικρή λάμπα για να φωτίζεται η παρτιτούρα, ενώ η εμφάνιση ανακοινωνόταν λίγο διάστημα πριν. Ισχυριζόταν ότι αυτός ο τρόπος βοηθούσε το κοινό να επικεντρωθεί στη μουσική και όχι σε άσχετα θέματα όπως οι γκριμάτσες και οι χειρονομίες του πιανίστα.

Το 1986 αναλώθηκε σε μια εξάμηνη περιοδεία στη Σιβηρία δίνοντας περισσότερες από 150 συναυλίες, ακόμα και σε μικρές πόλεις που δεν είχαν αίθουσα συναυλιών. Λέγεται ότι ύστερα από μια τέτοια συναυλία, αρκετοί από τους ακροτές που δεν είχαν ξανακούσει ποτέ κλασσική μουσική συγκεντρώθηκαν στο κέντρο της αίθουσας και άρχισαν να χορεύουν για να τον τιμήσουν, κάτι που δεν άρεσε στον Ρίχτερ.

Ο Ρίχτερ ήταν απόλυτος όσον αφορά την εκτέλεση ενός έργου από κάποιο μουσικό. Δήλωνε μάλιστα τα εξής: «Ο ερμηνευτής στην πραγματικότητα είναι απλώς εκτελεστής, μεταφέρει κατά γράμμα τις προθέσεις του συνθέτη. Δεν προσθέτει κάτι που δεν υπάρχει ήδη στο έργο. Αν είναι ταλαντούχος, μας επιτρέπει να ρίξουμε μια φευγαλέα ματιά στην αλήθεια του έργου, το οποίο είναι από μόνο του κάτι ιδιοφυές που αντανακλάται πάνω του. Δεν θα έπρεπε να κυριαρχεί στη μουσική αλλά να χάνεται μέσα σε αυτή».

Δεν ήταν όμως αυστηρός μόνο με τους άλλους, ήταν πρωτίστως αυστηρός με τον εαυτό του. Όταν κάποτε συνειδητοποίησε ότι έπαιζε μία νότα λάθος στο Ιταλικό κονσέρτο του Μπαχ για δεκαετίες, επέμεινε ώστε να τυπώνεται έκτοτε στο CD που περιείχε την ερμηνεία η ακόλουθη απολογία: «Μόλις τώρα, και με μεγάλη λύπη, ο Σβιάτοσλαβ Ρίχτερ συνειδητοποίησε, ότι πάντα έκανε λάθος στο τρίτο μέτρο από το τέλος του δευτέρου μέρους του Ιταλικού Κονσέρτου. Στην πραγματικότητα και για σαράντα χρόνια -και κανείς μουσικός ή τεχνικός δεν του το υπέδειξε ποτέ- έπαιζε Φα δίεση αντί για Φα. Το ίδιο λάθος υπάρχει και σε προηγούμενη ηχογράφηση του Μαέστρο Ρίχτερ της δεκαετίας του 1950.»