SOS από τους ειδικούς: Οι φωτιές απειλούν την υγεία όλων μας - Σχετίζονται με έμφραγμα, κορoνοϊό
Η κλιματική αλλαγή ενισχύει τις πυρκαγιές στα δάση, θέτοντας σε κίνδυνο την υγεία όλων μας. Τι έχουν δείξει οι έως τώρα μελέτες. Γιατί αυξάνεται η θνησιμότητα μετά από μεγάλες πυρκαγιές. Ποιοι κινδυνεύουν.
Ο καπνός από τις τεράστιες φωτιές που σαρώνουν πολλές χώρες του κόσμου, δεν δημιουργεί προβλήματα μόνο στην αναπνοή και στα μάτια. Συνιστά ευθεία απειλή ακόμα και για τη ζωή μας, καθώς σχετίζεται με πολλά οξέα προβλήματα υγείας, προειδοποιούν επιστήμονες από τις ΗΠΑ.
Μελέτες έχουν συσχετίσει την εισπνοή του με αυξημένη θνησιμότητα από καρδιαγγειακά ή πνευμονικά επεισόδια. Πολύ πρόσφατα εξ άλλου διαπιστώθηκε ότι ο καπνός εμπλέκεται και στη διασπορά του νέου κορονοϊού.
Δυστυχώς, οι φωτιές γίνονται ολοένα πιο εκτενείς και παρατεταμένες. Αιτία η κλιματική αλλαγή, τις αληθινές επιπτώσεις της οποίας μόλις αρχίζουμε να βλέπουμε.
«Τα τελευταία 5-7 χρόνια αυξάνονται η ένταση, η συχνότητα, το μέγεθος, η καταστροφική δύναμη και οι θάνατοι από τις φωτιές. Κάθε χρονιά είναι χειρότερη από την προηγούμενη. Και αυτό δεν δείχνει να έχει τελειωμό», λέει ο Mike Ming, επικεφαλής του Προγράμματος Συμπεριφορικής Υγείας & Ευεξίας στο Υπουργείο Δασολογίας και Πυροπροστασίας της Καλιφόρνιας (CAL FIRE).
«Μελέτες έχουν δείξει ότι ο καπνός από τις φωτιές αυξάνει τον κίνδυνο για έμφραγμα και εγκεφαλικό. Προκαλεί επίσης παροξύνσεις πνευμονοπαθειών, όπως το άσθμα», λέει ο Dr. John Balmes, εκπρόσωπος της Αμερικανικής Πνευμονολογικής Εταιρείας (ALA). «Τα τελευταία χρόνια μάθαμε επίσης ότι μπορεί να επιδεινώσει τα καρδιαγγειακά νοσήματα, κυρίως τη στεφανιαία νόσο και την αγγειακή εγκεφαλική νόσο».
Αυξημένη θνησιμότητα
Οι τεράστιες φωτιές γεμίζουν τον αέρα με μικροσκοπικά σωματίδια, που εισδύουν βαθιά μέσα στους πνεύμονες. Με αυτό τον τρόπο συμβάλλουν σε πολλά αναπνευστικά προβλήματα, προσθέτει ο Dr. Balmes, ο οποίος είναι καθηγητής Επιστημών Περιβαλλοντικής Υγείας στο Πανεπιστήμιο της Καλιφόρνια στο Μπέρκλεϋ.
Οι φωτιές δημιουργούν επίσης αιθαλομίχλη γεμάτη με όζον. Το αέριο αυτό ασκεί πρόσθετες πιέσεις στην καρδιά και τους πνεύμονες.
Πρόσφατη έρευνα του Πανεπιστημίου Στάνφορντ έδειξε ότι μέσα σε ένα μήνα το 2020 καταγράφηκαν 1.200 έως 3.000 περισσότεροι θάνατοι στη βόρεια Καλιφόρνια. Αιτία ήταν η κακή ποιότητα του αέρα από τις φωτιές που την κατάκαιαν εκείνη την εποχή. Πολλοί από τους πρόσθετους θανάτους αφορούσαν άτομα ηλικίας άνω των 65 ετών, συχνά με υποκείμενα προβλήματα υγείας.
Ιδιαίτερη ανησυχία προκαλούν στους ειδικούς και οι λοιμώξεις του αναπνευστικού. «Μετά την έκθεση στον καπνό της φωτιάς όλοι, ακόμα και οι υγιείς, διατρέχουν αυξημένο κίνδυνο λοιμώξεων του αναπνευστικού. Αυτό είναι εξαιρετικά σημαντικό εν μέσω της πανδημίας που προκαλεί ο κορωνοϊός. Έχουν ήδη αρχίσει να αναδύονται επιστημονικά δεδομένα ότι ο καπνός από τις φωτιές επηρεάζει τη διασπορά του», εξηγεί ο Dr. Balmes.
Πρόσθετοι τοξικοί ρύποι
Ο καπνός μπορεί επίσης να περιέχει πρόσθετους ρύπους, προσθέτει ο Dr. Peter DeCarlo, αναπληρωτής καθηγητής Περιβαλλοντικής Υγειονομικής Μηχανικής στο Πανεπιστήμιο Τζωνς Χόπκινς. «Μπορεί να περιέχει χημικά, βαρέα μέταλλα και επιβλαβείς τοξίνες. Και αυτό διότι δεν καίγονται μόνο τα δάση, αλλά και περιοχές όπου ζει κόσμος», τονίζει.
Όπως εξηγεί, όταν αρχίζουν να καίγονται τα σπίτια, η φωτιά δεν καταστρέφει μόνο κορμούς, φύλλα και γρασίδια. Καίει λάπτοπ, ηλεκτρικές συσκευές, μπογιές, πλαστικά, ακόμα και οχήματα.
«Σε τέτοια περίπτωση, οι εκπομπές των ρύπων δεν είναι οι τυπικές που έχουν οι δασικές φωτιές. Προστίθενται κάθε είδους τοξικά αέρια από την καύση άλλων αντικειμένων. Τα αέρια αυτά είναι πολύ επικίνδυνα για να τα εισπνέουν οι άνθρωποι», λέει.
Οι ειδικοί επισημαίνουν ότι ο αυξημένος κίνδυνος για οξέα επεισόδια δεν αφορά μόνο όσους βρίσκονται δίπλα στις εστίες της φωτιάς. Αφορά και εκείνους που εκτίθενται στους ρύπους του καπνού πολλά χιλιόμετρα μακριά, αφού με τον αέρα αυτοί μεταφέρονται σε μεγάλες αποστάσεις.
Λιγότερες μετακινήσεις
«Η κλιματική αλλαγή έχει σοβαρές συνέπειες και τώρα αρχίζουμε να τις βλέπουμε», τονίζει ο Dr. DeCarlo. «Στο σημείο που φτάσαμε είναι δυστυχώς αργά για να βρούμε άμεσες λύσεις στο πρόβλημα. Ακόμα κι αν διακόπταμε κάθε εκπομπή αερίων του θερμοκηπίου σε όλο τον κόσμο, θα εξακολουθούσαμε να έχουμε πρόβλημα για τις δύο επόμενες δεκαετίες τουλάχιστον».
Γι’ αυτό τον λόγο, πρέπει να περιορίζουμε τις μετακινήσεις μας και τις δραστηριότητες σε υπαίθριους χώρους όταν η ατμόσφαιρα είναι επιβαρυμένη. «Κάθε δραστηριότητα που επιταχύνει την αναπνοή, οδηγεί σε αυξημένη εισπνοή ρύπων. Και αυτό πραγματικά είναι επικίνδυνο», καταλήγει.