Ακρίβεια: Προς νέες ανατιμήσεις σε φρούτα, λαχανικά και ελαιόλαδο
Τι προμηνύουν οι τιμές παραγωγού Νοεμβρίου σε συνδυασμό με τις γεωπολιτικές προκλήσεις.
Στάνταρ επιδόσεις αναμένεται να διατηρήσει και το 2024 η μαναβική στο εγχώριο ράφι, με τα φρούτα και τα λαχανικά σε συνδυασμό, βέβαια, με το ελαιόλαδο να συνεχίζουν να σέρνουν το γαϊτανάκι των ανατιμήσεων.
Οι τιμές παραγωγού διατηρούν το ανοδικό τους τέμπο και στις τρεις αυτές βασικές κατηγορίες, ενώ οι εξελίξεις στην Ερυθρά Θάλασσα πιέζουν και το πεδίο των εξαγωγών -για ορισμένες κατηγορίες οπωροκηπευτικών- επιβαρύνοντας εκ νέου τον κλαδικό πληθωρισμό.
Ύμνοι για Μεντιλίμπαρ από Ράκιτιτς
Η πορεία των τιμών παραγωγού τον Νοέμβριο, με βάση τα στοιχεία που δημοσιοποίησε η Ελληνική Στατιστική Αρχή, ενισχύθηκε σε ετήσια βάση κατά 3,9%, με τα ποσοστά στις τρεις αυτές βασικές κατηγορίες διατροφής να διατηρούν ανοδικά τον σχετικό δείκτη, «υποθηκεύοντας» το ποδαρικό των ανατιμήσεων του 2024 στις τελικές τιμές καταναλωτή.
Συγκεκριμένα, οι τιμές παραγωγού τον Νοέμβριο, με βάση την ΕΛΣΤΑΤ, στο ελαιόλαδο ενισχύθηκαν κατά 72,4%, στα φρούτα κατά 12,2% και στα λαχανικά κατά 14,8%. Την ίδια ώρα το συνολικό κόστος παραγωγής στον αγροτικό κλάδο καταγράφει ετήσια μείωση της τάξεως του 5,2%.
Κλιματική κρίση
Όπως αναφέρουν στη «Ν» αναλυτές της αγοράς, «το τίμημα της κλιματικής κρίσης είναι βαρύ και τώρα έχει ξεκινήσει να δείχνει τα πρώτα του δείγματα. Η φυτική παραγωγή είναι άμεσα εκτεθειμένη απέναντι στις κλιματολογικές συνθήκες.
Ο περιορισμός της παραγωγής ελαιόλαδου είναι το πλέον ενδεικτικό παράδειγμα για τις αλυσιδωτές αντιδράσεις που έχει όχι μονάχα στη χώρα παραγωγό αλλά και σε γενικότερο επίπεδο. Για τον ελαιοκομικό κόσμο το βλέμμα είναι στραμμένο στην Ισπανία, η ανθοφορία της οποίας θα καθορίσει σε μεγάλο βαθμό την πορεία της αγοράς στη νέα ελαιοκομική περίοδο.
Ωστόσο και στην Ελλάδα η παραγωγή κινείται με απώλειες της τάξεως του 70% σε ισχυρές παραγωγικές περιοχές όπως η Κρήτη και η Μεσσηνία, γεγονός που αναπόφευκτα επηρεάζει τις τιμές». Αντίστοιχα, οι απώλειες στην παραγωγή οπωροκηπευτικών εξαιτίας των κλιματολογικών αλλαγών επηρεάζουν τον τιμάριθμο.
Οι περίοδοι συγκομιδής «μικραίνουν», όπως αντίστοιχα και οι καρποφορίες, οι οποίες επηρεάζονται άμεσα από την παρατεταμένη περίοδο ξηρασίας. «Το γεγονός ότι μέσα στον Δεκέμβριο το θερμόμετρο προσέγγισε τους 20 βαθμούς σε κάποιες περιοχές της επικράτειας, έχει άμεσο αντίκτυπο στις καλλιέργειες.
Το 2023 συνολικά αποτέλεσε την πιο ζεστή χρονιά, ανεβάζοντας τη θερμοκρασία του πλανήτη κατά έναν βαθμό, ενώ οι επιστήμονες δεν είναι καθόλου καθησυχαστικοί ότι το 2024 θα υπάρξει κάποια βελτίωση στο πεδίο αυτό. Τα δεδομένα για την αγροτική δραστηριότητα έχουν ήδη ανατραπεί και μέχρι να υπάρξει συμμόρφωση των παραγωγών και προσαρμογή οι κλυδωνισμοί θα είναι έντονοι», σημειώνουν οι ίδιοι αναλυτές.
Εξαγωγικός αντίκτυπος
Την ίδια ώρα, οι γεωπολιτικές εξελίξεις στην Ερυθρά Θάλασσα επηρεάζουν τις εξαγωγές κυρίως των οπωροκηπευτικών προς τις ασιατικές αγορές, αλλάζοντας τους «κανόνες» στη σκακιέρα του διεθνούς εμπορίου.
«Εκτιμάται ότι η αποφυγή της διαδρομής Ερυθράς Θάλασσας μέσω Σουέζ έχει αντίκτυπο στις εξαγωγές ακτινιδίων μας προς την Ασία, με αύξηση του κόστους και του χρόνου παράδοσης, αλλά και του κόστους προς άλλους υπερπόντιους προορισμούς», επισημαίνει ο κ. Γιώργος Πολυχρονάκης, εντεταλμένος σύμβουλος της Incofruit.
