Γκούσταφσον: Η μεγαλύτερη μεταγραφή του Κοσκωτά που έπαιξε μόλις 2 ματς (pics, vid)
O Στέφανος Λεμονίδης ανοίγει το αρχείο του "Φωτός" και γράφει για τη μεγαλύτερη μεταγραφή του Γιώργου Κοσκωτά, τον Μπενγκτ Γκούσταφσον. Το παρασκήνιο, η αλήθεια, τι απέγινε, πόσο ψηλά έφτασε μετά τον Ολυμπιακό. Μιλούν Μπενγκτ Γκούσταφσον, Θανάσης Μουστακίδης, Γιώργος Λυκούδης, Γιώργος Χρυσοχοίδης, Γιάννης Καλμαζίδης. Βίντεο από τον ιστορικό αγώνα Σουηδία-Σοβιετική Ένωση 3-2
Ήταν 17 Αυγούστου 1988 όταν στο ημίχρονο του αγώνα Ολυμπιακός - Άγιαξ 1-4, στο πλαίσιο διεθνούς τουρνουά στο Ολυμπιακό Στάδιο, ο Γιώργος Κοσκωτάς παρουσίασε στους φιλάθλους τον σπουδαίο 25χρονο Σουηδό βολεϊμπολίστα Μπενγκ Γκούσταφσον, τον Ντέταρι του βόλεϊ. Η πιο ακριβή μεταγραφή παίκτη στην ιστορία του ελληνικού βόλεϊ με τα δεδομένα της εποχής, παίκτης που χρησιμοποιήθηκε μόλις σε δύο αγώνες, για την ακρίβεια για 6 σετ, και έφυγε χωρίς να… ακουμπήσει.
Ο Μπένγκαν Γκούσταφσον ήταν ο πρώτος και ο πιο διάσημος ξένος αθλητής που φόρεσε τη φανέλα του Ολυμπιακού και αποτέλεσε δώρο του Γιώργου Κοσκωτά, αλλά για λίγους μήνες. Ο Κοσκωτάς ζήτησε να του φέρουν τον κορυφαίο βολεϊμπολίστα στον κόσμο και του πήγαν τον Σουηδό που είχε λαμπρή καριέρα στην Ιταλία με τη φανέλα της Τορίνο και της Πάρμα, με πρωταθλήματα και Κύπελλα, έπαιξε στους Ολυμπιακούς Αγώνες της Σεούλ, ενώ οδήγησε τη Σουηδία του Άντερς Κρίστιανσον στο αργυρό ευρωπαϊκό μετάλλιο στη Στοκχόλμη, κερδίζοντας στον ημιτελικό την 9 φορές πρωταθλήτρια Σοβιετική Ένωση.
Ολυμπιακός: Η συμβολή του… Βαλμπουενά
Λεζάντα: Η περίφημη Εθνική Σουηδίας. Πάνω αριστερά ο Άντερς Κρίστιανσον με μαλλιά, πάνω από τον Γκούσταφσον(νο 11) ο Γιάννης Καλμαζίδης
Η συμφωνία έκλεισε με πλήρη μυστικότητα στις 16 Αυγούστου 1988 στο ημίχρονο του αγώνα Πενιαρόλ - Άγιαξ και ο Σουηδός παρουσιάστηκε την επομένη μετά βαΐων και κλάδων.
Ο Βαγγέλης Μελέκογου έγραφε στο «ΦΩΣ» για τον Γκούσταφσον: «Τσιμπήστε με, είμαι ξύπνιος ή κοιμάμαι ακόμη; Το "χρυσό αγόρι" του ευρωπαϊκού βόλεϊ στον Ολυμπιακό. Τρεις ήταν οι κύριοι στόχοι του Ολυμπιακού, τρία αστέρια πρώτου μεγέθους. Ο Αλεξάντερ Σοροκόλετ, αρχηγός της Σοβιετικής Ένωσης, ο Μπενγκ Γκούσταφσον και ο Βούλγαρος Κιόσεφ. Οι Σοβιετικοί δεν έδιναν τον Σοροκόλετ, οι Βούλγαροι ζητούσαν πολλά λεφτά και ο Ολυμπιακός στράφηκε στον Γκούσταφσον. Δύο ήταν οι χειριστές του θέματος μετά τις επαφές που έκανε ο κ. Φωτίου. Ο γενικός αρχηγός του τμήματος κ. Χρυσοχοΐδης και ο δικηγόρος κ. Φωκάς. Πήραν το αεροπλάνο, πήγαν στη Στοκχόλμη και εξασφάλισαν το ΟΚ από τη σουηδική ομοσπονδία. Ο Γκούσταφσον ήδη είχε πει το "ναι". Ήταν τα χρήματα που ανάγκασαν τον Σουηδό να αφήσει τα μεγάλα κλαμπ και το πλούσιο ιταλικό πρωτάθλημα. Ακούστηκε το ποσό των 210.000.000 δραχμών. Ο Σουηδός έμεινε σε ξενοδοχείο της Συγγρού και υπέγραψε στο ΟΑΚΑ το συμβόλαιό του (για να μην την πάθουν όπως με τον Λαννέ στο μπάσκετ)».
Λεζάντα: Ο Γιάννης Λάιος με τον Γκούσταφσον
Ο Θανάσης Μουστακίδης θυμάται: «Εμείς τότε παίρναμε 70.000 δραχμές τον μήνα και φτάναμε τις 800.000 δραχμές τον χρόνο. Ο Γκούσταφσον ήρθε με μυθικό ποσόν και η μεταγραφή του προκάλεσε πάταγο. Κάναμε κάθε μέρα παρέα, ερχόταν στο σπίτι μου και είχε τρελαθεί με τον φραπέ».
Θυμόμαστε κι εμείς με τη σειρά μας ότι ο προϊστάμενος του αθλητικού τμήματος της «Απογευματινής», ο αείμνηστος Μανώλης Γαρυφαλλάκης, μας έστειλε στο Ολυμπιακό Στάδιο για να πάρουμε δηλώσεις από τον Σουηδό, που παρουσιάστηκε στα επίσημα και η αναγγελία της μεταγραφής του προκάλεσε έντονο χειροκρότημα. Όταν τον παρουσίασε ο Σταύρος Κοσκωτάς, πολλοί χειροκρότησαν χωρίς να ξέρουν ποιος είναι ο Γκούσταφσον. Ο Γκούσταφσον πληροφορήθηκε από τον αρχηγό του Ολυμπιακού Στέφανο Πολύζο το πρόγραμμα προετοιμασίας και αναχώρησε για τη Σουηδία, προκειμένου να παίξει σε φιλικά ενόψει των Ολυμπιακών Αγώνων της Σεούλ.
Λεζάντα: Ο Γκούσταφσον στην Πάρμα, με Τζιάνι και Μοντάλι
Στους κορυφαίους του κόσμου
Ο Γιάννης Καλμαζίδης, συμπαίκτης του Γκούσταφσον στην Εθνική Σουηδίας, μας είπε: «Σε ένα φιλικό ματς είχαν έρθει άνθρωποι του Ολυμπιακού. Μιλήσαμε, έκανα τον μεταφραστή και μου είπε: "Θα σε φέρουμε κι εσένα στην Ελλάδα"».
Ο Καλμαζίδης που ήρθε το 1999 για λογαριασμό της Ορεστιάδας επεσήμανε: «Ο Γκούσταφσον ήταν μέσα στους τρεις καλύτερους παίκτες παγκοσμίως. Από τους ελάχιστους που έκαναν τζαμπ σέρβις εκείνη την εποχή. Με αυτόν κάναμε μεγάλες νίκες που έγραψαν ιστορία. Κερδίσαμε τη μεγάλη Ιταλία στη Φλωρεντία και πήγαμε στους Ολυμπιακούς Αγώνες, νικήσαμε τη μεγάλη ομάδα των Ηνωμένων Πολιτειών και μας κάλεσαν για φιλικά ματς στη χώρα του για να μας αποκρυπτογραφήσουν. Νικήσαμε τη Σοβιετική Ένωση, αήττητη επί 20 χρόνια στην Ευρώπη, και την αφήσαμε εκτός τελικού στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα της Στοκχόλμης. Ο Γκούσταφσον είχε μια μεγάλη έφεση με τα σπορ. Μεγάλη παικτάρα στο βόλεϊ, αλλά όταν ασχολιόταν με το πινγκ πονγκ, με το μπιλιάρδο, οτιδήποτε είχε σχέση με μπάλα ή μπαλάκι, ήταν ο κορυφαίος. Τώρα διακρίνεται στο γκολφ».
Η συνέχεια πάντως στον Ολυμπιακό δεν ήταν η αναμενόμενη. Αρχικά η Σίσλεϊ Τρεβίζο έλεγε ότι της ανήκει ο παίκτης και εκτυλίχθηκε ένα σίριαλ μέχρι να αποχωρήσει, προφανώς με χρήματα του Κοσκωτά. Μετά είχαμε συνεχείς αναβολές στον ερχομό του Γκούσταφσον, που είχε υπογράψει τριετές συμβόλαιο, ζήτησε σπίτι στη Γλυφάδα, όπου θα έμενε μαζί με τη μητέρα του, και ο Ολυμπιακός ετοιμαζόταν να μετακομίσει από τη Δραπετσώνα στο ΣΕΦ.
Λεζάντα: Ο Γκούσταφσον στη Λεωφόρο, απέναντι σε Γόντικα, Καζάζη
Όταν όμως ήρθε ο Γκούσταφσον στην Ελλάδα, στις 14 Οκτωβρίου 1988, άρχισε το… δράμα (ο Κοσκωτάς έφυγε από την Αθήνα στις 5 Νοεμβρίου του 1988, συνελήφθη στις ΗΠΑ και εκδόθηκε στην Ελλάδα το 1991). Ο Σουηδός με μεγάλη αποχή από τα γήπεδα δεν ήταν έτοιμος για αγώνες και ήταν καταρρακωμένος ψυχολογικά γιατί άλλα περίμενε και άλλα βρήκε. Έπαιξε λίγες ημέρες αργότερα για ένα σετ στο ματς με τον Ηρακλή στη Δραπετσώνα και ήταν κακός, με αποτέλεσμα να δεχθεί ατομικό μπλοκ από τον μόλις 1,80 μ. Καθάριο, που έκανε τον γύρο του γηπέδου από τη χαρά του. Σε ένα σετ δέχθηκε 4 μπλοκ (και από τον Νανά) και απογοήτευσε τον κόσμο, όταν αντικατέστησε τον Γιώργο Ντράγκοβιτς. Την επόμενη αγωνιστική ο Ολυμπιακός δεν αγωνίστηκε κόντρα στον Άρη λόγω αποχής των διαιτητών και το κύκνειο άσμα του ήταν στον αγώνα με τον Παναθηναϊκό στη Λεωφόρο, όπου το «τριφύλλι» κέρδισε 3-2 σε έναν επεισοδιακό αγώνα. Ο Γκούσταφσον ήταν τραγικός, πήρε τον πρώτο πόντο του στο δεύτερο σετ και ανάγκασε τον Λάιο να παραδεχτεί «φταίω γιατί χρησιμοποίησα πολύ τον Γκούσταφσον».
Λεζάντα: Ο Γκούσταφσον ίπταται
Ο Σουηδός απογοητευμένος δήλωσε ότι θα φύγει από τον Ολυμπιακό γιατί δεν πληρώνεται, ενώ ο πρόεδρος της διοίκησης κ. Κανάρης είπε ότι θα προσπαθήσει να βρει χρήματα για να μείνει έναν χρόνο.
Την Πέμπτη 8 Δεκεμβρίου όμως δόθηκε συνέντευξη στην παλιά Λέσχη του Ολυμπιακού, παρουσία του Κώστα Κανάρη, του Γιάννη Λάιου και του Γκούσταφσον, όπου ανακοινώθηκε η αποχώρησή του. Εκεί ανακοινώθηκε ότι ο Σουηδός βάσει του συμβολαίου του έπρεπε να πάρει 36,5 εκατομμύρια δραχμές, συν 4,5 εκατομμύρια για μισθούς Οκτωβρίου, Νοεμβρίου, Δεκεμβρίου. Σε περίπτωση που ο Ολυμπιακός κέρδιζε το πρωτάθλημα Ευρώπης, είχε πριμ 28 εκατομμυρίων, για τη δεύτερη θέση 14 εκατομμύρια, συν ενοίκιο πολυτελούς κατοικίας, αυτοκινήτου, έξτρα διατροφής. Ο Ολυμπιακός τού αντιπρότεινε 20 εκατομμύρια, τα 11 τον Δεκέμβριο και τα υπόλοιπα τον Μάιο, κάτι που δεν δέχθηκε ο Σουηδός επικαλούμενος και ψυχολογικούς λόγους.
Λεζάντα: Ο Γκούσταφσον με Θανάση Μαργαρίτη, Κυριάκο Παντελιά
Τα 37 εκατομμύρια στην Τράπεζα Κρήτης
Στη λίστα της Τράπεζας Κρήτης ακούστηκε ότι είχε πιστωθεί στο όνομα του Γκούσταφσον ποσόν 37 εκατομμυρίων δραχμών, αλλά ο επίτροπος Παπαδάτος είχε δηλώσει ότι θα επιβεβαιώσει την πράξη μόνο στον επίσημο Ολυμπιακό. Χρήματα είχαν πιστωθεί και σε άλλους παίκτες του Ολυμπιακού, τα πήραν μετά από πολλά χρόνια με δικαστικούς αγώνες. Θρυλείται μάλιστα ότι ο Κοσκωτάς είχε δώσει τα χρήματα του Γκούσταφσον σε διαμεσολαβητή, αλλά δεν έφτασαν ποτέ στα χέρια του παίκτη.
Ο άνθρωπος που τον έφερε στον Ολυμπιακό, ο Γιώργος Χρυσοχοΐδης, θυμάται: «Ο Μπενγκ ήταν συναισθηματικό παιδί και ένας από τους λόγους που έφυγε από την Ιταλία, εκτός από τα λεφτά, ήταν ότι τελείωνε και η σχέση του με την κόρη τού Μπένετον. Πήγαμε με τον Φωκά και τις συζύγους μας και τον πείσαμε να έρθει στην Ελλάδα. Όταν επέστρεψε από τη Σεούλ, είχε μπανταρισμένο το πόδι του, με το που έφτασε στην Αθήνα ανέβηκε στην Ακρόπολη και το επιβάρυνε. Γι’ αυτό και δεν μπόρεσε να παίξει με τον ερχομό του. Πολύ καλό παιδί, έπινε λίγο παραπάνω και ήταν μαγνήτης για τις γυναίκες. Τρώγαμε συχνά στο Καβούρι, του άρεσαν τα θαλασσινά και όταν πηγαίναμε στο μπαρ [Yard] στη Γλυφάδα έπεφταν όλες οι γυναίκες πάνω του. Του άρεσε το ποτό και η διασκέδαση και έλεγε όταν του κάναμε παρατήρηση [μην ανησυχείτε, θα βγει το αλκοόλ στην προπόνηση]. Θέλαμε να τον κρατήσουμε, αλλά δεν είχαμε λεφτά και οι συμφωνίες που έκανε ο Κοσκωτάς τις υπέγραφε ο Ερασιτέχνης. Του λύσαμε το συμβόλαιο και χωρίσαμε σαν φίλοι με τον όρο να μην παίξει σε άλλη ελληνική ομάδα. Γυρίζαμε από ένα ευρωπαϊκό παιχνίδι, τον συναντήσαμε στο αεροδρόμιο όταν έφευγε έγινε συγκινητικός αποχαιρετισμός. Κρατάει ακόμη σχέσεις με τον γιο μου, Νίκο. Ο κόσμος του Ολυμπιακού φώναζε να τον κρατήσουμε, μας απειλούσε, αλλά δεν μπορούσαμε».
Λεζάντα: Πάνω: Χρυσοχοίδης, Λάιος, Θεοδωρίδης, Ντράκοβιτς, Τερζάκης, Τριανταφυλλίδης, Φάκας, Αμαριανάκης, Κρόκος
Κάτω: Γκούσταφσον, Μουστακίδης, Λυκούδης, Πολύζος, Καζάζης, Ξεροβάσιλας
Ο Γιώργος Λυκούδης είχε μείνει έκθαμβος με τον Μπενγκ Γκούσταφσον: «Τέτοιος παίκτης δεν έχει ξαναπεράσει από το βόλεϊ. Μόνο η κίνησή του, η απογείωσή του από τα τρία μέτρα ήταν μια ποίηση, μια απίστευτη εικόνα. Είχε πλαστικές κινήσεις, ρυθμό, τελειότητα, αρτιότητα. Μόνο να τον βλέπεις να σηκώνεται για να καρφώσει σου έφτανε κι ας μην παρακολουθούσες την κατάληξη τη φάσης. Λένε ότι δεν έπαιξε στον Ολυμπιακό. Πώς να παίξει, αφού άλλα συμφώνησαν και δεν πήρε δραχμή; Και το συγκλονιστικό; Όπως αποκαλύφθηκε εκ των υστέρων, έπαιζε με κάταγμα στο πόδι και δεν μας έλεγε τίποτα. Έναν χρόνο αργότερα κέρδισε μόνος του τη Σοβιετική Ένωση, που ήταν αήττητη επί δεκαετίες».
Την ίδια χρονιά ο Γκούσταφσον πήγε στη Σουηδία, έπαιξε στα πλέι οφ με την πρώτη ομάδα του, την Κούνγκαβ, και την επόμενη περίοδο μεταγράφηκε στη Σίσλεϊ Τρεβίζο. Στο Ευρωπαϊκό Πρωτάθλημα της Στοκχόλμης έφτασε στην κορύφωσή του και στις 30 Σεπτεμβρίου 1989 έκανε το καλύτερο παιχνίδι της καριέρας του κερδίζοντας 3-2 τη Σοβιετική Ένωση των Φόμιν, Βίλντε (έβγαλε και άμυνα σε πρώτο χρόνο στο 16-15 και ο Χάκαν Μπιορν τελείωσε το τάι μπρέικ), κατέκτησε το αργυρό μετάλλιο (προπονητής ο Άντερς Κρίστιανσον) με ήττα 3-1 από την Ιταλία. Αναδείχθηκε MVP της διοργάνωσης και κορυφαίος επιθετικός. Η Ελλάδα από την 3η θέση της Γάνδης έφτασε στη 10η με 5 ήττες στο όμιλό της και μια νίκη 3-0 επί της Δυτικής Γερμανίας στους αγώνες κατάταξης.
Το βίντεο του ιστορικού αγώνα Σουηδία-Σοβιετική Ένωση 3-2
Το τέλος της καριέρας του, τροχαίο με μηχανή
Η καριέρα του όμως είχε άδοξο τέλος όταν τον Σεπτέμβριο του 1990 η μηχανή που οδηγούσε στο Τρεβίζο συγκρούσθηκε με φορτηγό που παραβίασε το στοπ, με αποτέλεσμα να σπάσει χέρια και πόδια. Το συμβόλαιό του διακόπηκε στις 6 Ιανουαρίου 1991, σε ηλικία 28 χρόνων. Επέστρεψε στη Σουηδία, έκανε απανωτά χειρουργεία, αλλά δεν επανήλθε στη σάλα. Έπαιξε μπιτς βόλεϊ με τον Πετ Μάγκνουσον το διάστημα 1995-97, πήρε μέρος σε δυο παγκόσμια τουρνουά και σταμάτησε οριστικά λόγω προβλημάτων στο γόνατο.
Βρέθηκε από το κέντρο της παγκόσμιας επικαιρότητας στην αφάνεια και μετά την αυτοκτονία της αδελφής του, Άνε (τον υποδέχθηκε στο αεροδρόμιο τη Αθήνας το 1988 μαζί με τον Γιώργο Χρυσοχοΐδη), έπεσε σε βαθιά κατάθλιψη και είχε μεγάλα ψυχολογικά προβλήματα. Τελικά τα ξεπέρασε και παίζει πλέον με επιτυχία γκολφ, ενώ ήταν επίσημος προσκεκλημένος στην κλήρωση του πρωταθλήματος της Βόλεϊ Λιγκ, στις 5 Οκτωβρίου 2010, στο Αθλητικό και Πολιτιστικό Κέντρο Δαΐς, όπου παραδέχθηκε: «Ήταν ένα φοβερό µατς το 3-2 της Γάνδης. Ήταν από τα καλύτερα παιχνίδια µου, αλλά εκείνη η Ελλάδα δεν ήταν δυνατόν να νικηθεί»!
Θυμήθηκε επίσης: «Στην παρουσίασή μου, το γήπεδο ήταν γεμάτο, χαιρέτησα και ο κόσμος χειροκροτούσε. Ήταν τρελό αυτό που ζούσα! Μετά είχαμε μίτινγκ, η ομάδα του ποδοσφαίρου και μόνον εγώ από το βόλεϊ. Νομίζω ότι η φωτογραφία μου με τον Λάγιος Ντέταρι, που κυκλοφόρησε πολύ εκείνη την περίοδο, τραβήχτηκε τότε».
Ζει πλέον στο Γκέτεμποργκ και δουλεύει στο τμήμα μάρκετινγκ με ορθοπεδικά είδη.