H λίστα του Σίντλερ

Ο Όσκαρ Σίντλερ ήταν Γερμανός επιχειρηματίας που, αν και μέλος του Εθνικοσοσιαλιστικού Κόμματος, έσωσε από τα στρατόπεδα συγκέντρωσης και από τον θάνατο 1.200 Εβραίους που εργάζονταν στις επιχειρήσεις του στην κατεχόμενη από τους ναζί Πολωνία. Έγινε ευρύτατα γνωστός μέσα από την πολυβραβευμένη ταινία του Στίβεν Σπίλμπεργκ «Η λίστα του Σίντλερ», παραγωγής 1993.

Ο Σίντλερ γεννήθηκε στις 28 Απριλίου 1908 στο Τσβίταου της Μοραβίας, που τότε ανήκε στην Αυστροουγγαρία και σήμερα στην Τσεχία. Μέλος του Εθνικοσοσιαλιστικού Κόμματος από τα τέλη της δεκαετίας του ‘30 -κυρίως για επαγγελματικούς παρά για ιδεολογικούς λόγους-, εξελίχθηκε σε μετρ των δωροδοκιών προς Γερμανούς αξιωματούχους, κατορθώνοντας να αποκτήσει ένα εργοστάσιο οικιακών ειδών στην κατεχόμενη Κρακοβία, με το οποίο προμήθευε τον γερμανικό στρατό κατά τη διάρκεια του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Στην Κρακοβία υπήρχε ένα από τα μεγαλύτερα εβραϊκά γκέτο της Πολωνίας, με αποτέλεσμα η συντριπτική πλειονότητα των υπαλλήλων του -1.200 στους 1.700- να είναι Εβραίοι.

Το 1943 οι τοπικές αρχές κατοχής αποφάσισαν να διαλύσουν το γκέτο και να το μετατρέψουν σε στρατόπεδο εργασίας, όπου θα δούλευαν οι υγιείς Εβραίοι, ενώ οι ανήμποροι για εργασία θα μεταφέρονταν σε στρατόπεδα συγκέντρωσης, όπου ήταν βέβαιος ο θάνατός τους στα κρεματόρια. Το καλοκαίρι του 1944 οι αρχές αποφάσισαν να κλείσουν τόσο το στρατόπεδο όσο και το εργοστάσιο του Σίντλερ, μετά τη διαφαινόμενη ήττα της ναζιστικής Γερμανίας. Τότε ο Σίντλερ επανέλαβε το… ευγενές σπορ της δωροδοκίας, πείθοντας τον τοπικό Γερμανό διοικητή να μεταφέρει το εργοστάσιο στην επίσης κατεχόμενη Τσεχοσλοβακία και να πάρει μαζί του τους Εβραίους υπαλλήλους του από μία λίστα που συνέταξε ο ίδιος. Ήταν η περίφημη «λίστα του Σίντλερ», όπως έμεινε στην Ιστορία.

Εξαντλημένος οικονομικά μετά τη λήξη του πολέμου, ζούσε από τη φιλανθρωπία των Εβραίων υπαλλήλων του που είχε διασώσει, αλλά και εβραϊκών ανθρωπιστικών οργανώσεων. Το 1949, με την πολεμική αποζημίωση που έλαβε, μετακινήθηκε με τη σύζυγό του στην Αργεντινή, όπου άνοιξε μία αγροτική φάρμα. Γρήγορα, όμως, η σπάταλη και τρυφηλή ζωή του τον οδήγησε στη χρεοκοπία. Χώρισε από τη σύζυγό του και επέστρεψε στην τότε Δυτική Γερμανία. Ασχολήθηκε με το εμπόριο τσιμέντου, αλλά κι αυτή η επιχειρηματική του δραστηριότητα δεν ευδοκίμησε.

Μέχρι τον θάνατό του, στις 9 Οκτωβρίου 1974, ο Όσκαρ Σίντλερ ζούσε με μία πενιχρή σύνταξη και τις φιλανθρωπίες των εβραϊκών οργανώσεων. Ετάφη στο όρος Σιών της Ιερουσαλήμ, όντας το μοναδικό μέλος του ναζιστικού κόμματος που έλαχε αυτής της τιμής.

Με μια ματιά...

1906: Δημοσιεύεται στην εφημερίδα «World» της Νέας Υόρκης ότι ο Τσαρλς Όλντεν κατασκεύασε ένα τηλέφωνο τσέπης, που θα μπορούσε να θεωρηθεί ο πρόδρομος του κινητού τηλεφώνου.

1928: Η πόλη της Κορίνθου, που καταστράφηκε από τον τρομερό σεισμό της 22ης Απριλίου, κατεδαφίζεται ολόκληρη για να ανοικοδομηθεί από την αρχή.

1945: Ιταλοί αντιφασίστες συλλαμβάνουν και εκτελούν τον ιδρυτή του φασιστικού κινήματος Μπενίτο Μουσολίνι και την ερωμένη του, Κλαρέτα Πετάτσι.

1971: Ο Παναθηναϊκός νικά τον Ερυθρό Αστέρα με 3-0 και παίρνει το εισιτήριο για το «Γουέμπλεϊ». Στον τελικό του Κυπέλλου Πρωταθλητριών οι «πράσινοι» θα γνωρίσουν την ήττα από τον Άγιαξ.

1974: Γεννήθηκε η Πενέλοπε Κρουζ, Ισπανίδα ηθοποιός.

1986: Πέθανε ο Σπύρος Μουστακλής, Έλληνας αξιωματικός του στρατού, σύμβολο της αντίστασης κατά της χούντας.

1988: Γεννήθηκε ο Ισπανός ποδοσφαιριστής Χουάν Μάτα, ο οποίος αγωνίστηκε σε Βαλένθια, Τσέλσι και Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ.

1992: Κάνει πρεμιέρα στην τηλεόραση του ΑΝΤ1 η εκπομπή «Καλημέρα Ελλάδα» με τον Γιώργο Παπαδάκη.

1993: Το αεροπλάνο που μετέφερε την εθνική ομάδα ποδοσφαίρου της Ζάμπια στο Ντακάρ της Σενεγάλης, για τα προκριματικά του Παγκοσμίου Κυπέλλου του 1994, εκρήγνυται στον αέρα, κοντά στο Λιμπερβίλ της Γκαμπόν. Και οι 30 επιβάτες της πτήσης βρήκαν τραγικό θάνατο.

1998: Η Ιερά Σύνοδος της Εκκλησίας της Ελλάδος εκλέγει ως Αρχιεπίσκοπο Αθηνών και Πάσης Ελλάδος τον Σεβασμιώτατο Δημητριάδος Χριστόδουλο, κατά κόσμον Χρήστο Παρασκευαΐδη.

2005: Πέθανε ο Οδυσσέας Δημητριάδης, κορυφαίος Έλληνας διευθυντής ορχήστρας, που έδρασε κυρίως στην πρώην Σοβιετική Ένωση.