Το ταχύτερο πλοίο στο κόσμο

Το Λουζιτάνια (RMS Lusitania) ήταν επιβατηγό υπερωκεάνιο πλοίο της βρετανικής ναυτιλιακής εταιρείας Cunard Line, στη διαδρομή Λίβερπουλ – Νέα Υόρκη. Ήταν το ταχύτερο πλοίο στο κόσμο και ένα από τα μεγαλύτερα και πολυτελέστερα πλοία της εποχής.

Βυθίστηκε, κατά τη διάρκεια του Α' Παγκοσμίου Πολέμου από γερμανικό υποβρύχιο, 18 χιλιόμετρα (11 μίλια) από τις ακτές της Ιρλανδίας. Πνίγηκαν συνολικά 1197 άτομα ενώ διασώθηκαν 767.

Το Λουζιτάνια που πήρε το όνομά του από τη ρωμαϊκή επαρχία της Λουσιτανίας, που αντιστοιχεί στη σημερινή Πορτογαλία, καθελκύστηκε τον Ιούνιο του 1906 και εισήλθε σε υπηρεσία στη γραμμή του βόρειου Ατλαντικού τον Σεπτέμβριο του 1907. Το 1908 μάλιστα ήταν το γρηγορότερο αλλά και το μεγαλύτερο πλοίο (240 μέτρα μήκος) στη γραμμή προτού χάσει τα πρωτεία από το αδελφό πλοίο, το «Μαυριτανία», τον επόμενο χρόνο.

Είναι επίσης χαρακτηριστικό ότι το Λουζιτάνια ήταν το πρώτο υπερωκεάνιο που συνέδεσε τις δυο ηπείρους σε λιγότερο από 5 μέρες (5 ημέρες και 15 ώρες περίπου διαρκούσε το ταξίδι από το 1889 ως το 1908). Το ταξίδι διαρκούσε πλέον κατά μέσο όρο περίπου 4 ημέρες και 18 ώρες αφού οι ισχυροί στροβιλοκινητήρες του επέτρεπαν να διατηρεί σταθερή ταχύτητα 24 κόμβων.

Η εταιρεία Cunard προκειμένου να αντιμετωπίσει τον ανταγωνισμό των γερμανικών ναυτιλιακών εταιρειών, αποφάσισε το 1902 να εκσυγχρονίσει το στόλο της, κατασκευάζοντας μεγαλύτερα, ασφαλέστερα και πολυτελέστερα πλοία από αυτά των ανταγωνιστών της. Επειδή όμως της έλειπαν τα αναγκαία κεφάλαια, αποτάθηκε στο βρετανικό κράτος ζητώντας δάνειο ενώ σε αντάλλαγμα προσέφερε τα πλοία της σε καιρό πολέμου.

Πράγματι, στο πλοίο εγκαταστάθηκε όλη η υποδομή για να φιλοξενήσει σε περίπτωση ανάγκης κανόνια καταστρώματος, αν και τα όπλα δεν τοποθετήθηκαν ποτέ. Από την αρχή του πολέμου η μεν Βρετανική Αυτοκρατορία είχε κηρύξει την Βόρεια Θάλασσα εμπόλεμη ζώνη, η δε Γερμανική Αυτοκρατορία σε απάντηση είχε κηρύξει και αυτή τις θάλασσες που περιέκλειαν το Ηνωμένο Βασίλειο επίσης ως εμπόλεμη ζώνη ενώ διεξήγε έντονο υποβρυχιακό πόλεμο στον Ατλαντικό. Όταν το Λουζιτάνια αναχωρούσε από τη Νέα Υόρκη για το Λίβερπουλ την 1η Μαΐου 1915 η γερμανική πρεσβεία στις ΗΠΑ ενημέρωσε από τον Τύπο για την εμπόλεμη κατάσταση στις θάλασσες και την πιθανότητα τα πλοία να γίνουν στόχος των υποβρυχίων και να βυθιστούν.

Στις 14:10 το απόγευμα της 7ης Μαΐου 1915 ένα γερμανικό υποβρύχιο τορπίλισε το πλοίο ακριβώς κάτω από τη γέφυρα, 11 μίλια (18 χλμ.) έξω από τη νότια ακτή της Ιρλανδίας, σε διακηρυγμένη εμπόλεμη ζώνη. Μια δεύτερη εσωτερική έκρηξη που επακολούθησε της πρώτης στο σημείο που το είχε πετύχει η τορπίλη -το πλοίο μετέφερε πολεμικό υλικό που εξερράγη- βύθισε το πλοίο μέσα σε 18 λεπτά. Η γερμανική αυτή ενέργεια προκάλεσε θύελλα διαμαρτυριών στις ΗΠΑ, αφού μέσα στους νεκρούς βρίσκονταν και 124 αμερικανοί πολίτες και συνέβαλε στη μεταστροφή της αμερικανικής κοινής γνώμης υπέρ της συμμετοχής της χώρας τους στον πόλεμο.

Αν και η βρετανική κυβέρνηση είχε αρνηθεί επίμονα όλα αυτά τα χρόνια ότι υπήρχαν αποθηκευμένα πυρομαχικά, τελικά στη δεκαετία του 1970 παραδέχτηκε ότι το πλοίο μετέφερε 4.200 κιβώτια φυσιγγίων, 3.250 πυροκροτητές με φιτίλι και 1.248 κιβώτια που περιείχαν 5.000 κελύφη οβίδας.

ΜΕ ΜΙΑ ΜΑΤΙΑ...

413 π.Χ.: Οι Συρακούσιοι, υπό τον Σπαρτιάτη Γύλιππο, καταναυμαχούν τον Αθηναϊκό Στόλο, κοντά στο λιμάνι των Συρακουσών. Έτσι καταλήγει σε ολοκληρωτική καταστροφή η προσπάθεια των Αθηναίων να αποκτήσουν τον έλεγχο της Σικελία (Πελοποννησιακός Πόλεμος).

1833: Ο Θεόδωρος Κολοκοτρώνης και ο Δημήτριος Πλαπούτας συλλαμβάνονται και φυλακίζονται στο Παλαμήδι από τη Βαυαρική Ανιβασιλεία, με την κατηγορία της εσχάτης προδοσίας.

1912: Οι Σάμιοι υπό τον Θεμιστοκλή Σοφούλη κηρύσσουν επανάσταση, επιδιώκοντας την αυτοδιάθεση του νησιού και την ένωσή του με το Βασίλειο της Ελλάδος.

1936: Με τον Αναγκαστικό Νόμο 95 της κυβέρνησης Μεταξά ιδρύεται η ΥΡΕ (Υπηρεσία Ραδιοφωνικών Εκπομπών) «δια την διαπαιδαγώγησιν, μόρφωσιν και ψυχαγωγίαν του κοινού». Υπήρξε ο πρόδρομος της ΕΡΤ.

1960: Ο διάδοχος του ελληνικού θρόνου Κωνσταντίνος κερδίζει το χρυσό μετάλλιο στην ιστιοπλοΐα, με σκάφος τύπου Dragon, κατά τη διάρκεια των Ολυμπιακών Αγώνων της Ρώμης.

1964: Ο Μίκης Θεοδωράκης καταγγέλλει τον αποκλεισμό του από το Φεστιβάλ Αθηνών, όπου επρόκειτο να παρουσιάσει το λαϊκό του ορατόριο με τίτλο «Άξιον Εστί» (σε ποίηση Οδυσσέα Ελύτη), χαρακτηρίζοντάς τον «αυθάδη και προσβλητικό για τον λαό εξοστρακισμό της ελληνικής λαϊκής μουσικής». Παράλληλα, δηλώνει ότι το έργο θα παρουσιαστεί στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης.