Τζέιμς Νάισμιθ, ο άνθρωπος-μπάσκετ

Σαν σήμερα, στις 28 Νοεμβρίου 1939, ο Τζέιμς Νάισμιθ φεύγει από τη ζωή. Ποιος ήταν ο Καναδός γυμναστής που επινόησε μπάσκετ.

Τζέιμς Νάισμιθ, ο άνθρωπος-μπάσκετ

Ο Τζέιμς Νάισμιθ ήταν Καναδός γυμναστής και ο επινοητής του αθλήματος του μπάσκετ. Γεννήθηκε στις 6 Νοεμβρίου 1861 στην πόλη Άλμοντ στο Οντάριο του Καναδά και στη συνέχεια έζησε στις ΗΠΑ, όπου απέκτησε και την αμερικανική υπηκοότητα. Το 1891 προσελήφθη ως επικεφαλής γυμναστής στο κολέγιο της YMCA (Χριστιανική Αδελφότητα Νέων, γνωστό και ως ΧΑΝ) στο Σπρίνγκφιλντ της Μασαχουσέτης. Εκεί διαπίστωσε την ανάγκη άθλησης σε κλειστούς χώρους λόγω και των σκληρών καιρικών συνθηκών. Έτσι αποφάσισε να εισαγάγει ένα νέο παιχνίδι παίρνοντας στοιχεία από όλα τα έως τότε δημοφιλή αγωνίσματα (ράγκμπι, μπέιζμπολ, ποδόσφαιρο, χόκεϊ κ.ά.). Τον Δεκέμβριο του 1891 έγινε το πρώτο παιχνίδι του νέου αυτού αθλήματος, του «Μπάσκετμπολ», με 9 έναντι 9 παικτών, οι οποίοι χρησιμοποίησαν μία μπάλα ποδοσφαίρου, την οποία έπρεπε να στείλουν σε δύο καλάθια φρούτων που είχε καρφώσει στις δύο άκρες του γυμναστηρίου.

Το νέο αυτό σπορ άρχισε σταδιακά να γίνεται δημοφιλές ανάμεσα σε φοιτητές και μαθητές της περιοχής. Η εξάπλωσή του ήταν ραγδαία και έτσι το 1893 το «Μπάσκετμπολ» άρχισε να παρουσιάζεται επισήμως από τα σχολεία της Χριστιανικής Αδελφότητας σε όλο τον κόσμο.

Το 1898 ο Νάισμιθ προσελήφθη στο Πανεπιστήμιο του Κάνσας, όπου ανέπτυξε περισσότερο το νέο άθλημα, παράλληλα με άλλες δραστηριότητές του. Με την είσοδο του νέου αιώνα, το καινούργιο σπορ είχε ήδη αποκτήσει πολλούς φίλους και στις ανατολικές ΗΠΑ άρχισε το πρώτο ανεπίσημο κολεγιακό πρωτάθλημα.

Το 1904 το άθλημα παρουσιάστηκε ως επίδειξη στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Σεντ Λούις, αλλά χρειάστηκε να περάσουν 32 ακόμα χρόνια για να αναγνωριστεί ως ολυμπιακό άθλημα το 1936 στους Αγώνες του Βερολίνου. Εκεί ο Νάισμιθ αναγορεύτηκε επίτιμος πρόεδρος από τη Διεθνή Ομοσπονδία Καλαθοσφαίρισης.

Πάντα χαμηλών τόνων και χωρίς ο ίδιος να επιθυμεί την προβολή, ο Νάισμιθ αποσύρθηκε από την ενεργό δράση το 1937 σε ηλικία 76 ετών. Δύο χρόνια αργότερα, στις 28 Νοεμβρίου 1939, απεβίωσε μετά από εγκεφαλικό επεισόδιο στα 78 του. Η κηδεία του έγινε στο Λόρενς του Κάνσας.

Έχοντας λάβει το όνομά του από τον άνθρωπο που δημιούργησε το μπάσκετ, καθηγητή Τζέιμς Νάισμιθ, το «Naismith Memorial Basketball Hall of Fame» είναι οργανισμός που εδρεύει στη Μασαχουσέτη των Ηνωμένων Πολιτειών. Μεταξύ άλλων, επιλέγει κάθε χρόνο με σκοπό να τιμήσει κορυφαίους παίκτες και προπονητές που άφησαν το στίγμα τους στο άθλημα, περιλαμβάνει δε στις λίστες του και μη Αμερικανούς αθλητές.

ΜΕ ΜΙΑ ΜΑΤΙΑ...

1567: Η πρώτη γραπτή μαρτυρία για την εισαγωγή πατάτας στην Ευρώπη είναι μία απόδειξη ενός εξαγωγέα πατάτας από τα Κανάρια Νησιά προς έναν έμπορο της Αμβέρσας.

1925: Οι παιδαγωγοί Δημήτριος Γληνός και Αλέξανδρος Δελμούζος παύονται από τη Μαράσλειο Παιδαγωγική Ακαδημία, καθώς η διδασκαλία τους κρίνεται εθνικά επιβλαβής.

1942: Πυρκαγιά σε νυχτερινό κέντρο διασκέδασης στη Βοστόνη σκοτώνει 492 άτομα.

1943: Συγκαλείται η Διάσκεψη της Τεχεράνης, μεταξύ Στάλιν, Ρούζβελτ και Τσόρτσιλ. Αποφασίζεται η επίθεση στη Νορμανδία για τον Μάιο του 1944.

1948: Η Εθνική Ελλάδας χάνει στην Κωνσταντινούπολη από την Τουρκία με 2-1. Με την τουρκική ομάδα αγωνίζεται ο ελληνικής καταγωγής Λεφτέρ Κιουτσουκαντωνιάδης και με την ελληνική κάνει ντεμπούτο, αντικαθιστώντας στο 46’ τον Μιχάλη Δελαβίνια, ο τερματοφύλακας Νίκος Πεντζαρόπουλος, που με την Εθνική θα παίξει σε 11 αγώνες και αργότερα θα μεταγραφεί στην Ίντερ. Ο αγώνας είναι ρεβάνς του ματς που δόθηκε στην Αθήνα στις 23/4 του ιδίου χρόνου, όπου η Τουρκία είχε κερδίσει με 3-1. Οι δύο αυτοί είναι οι πρώτοι μεταπολεμικοί αγώνες ποδοσφαίρου της Εθνικής.

1953: Τελειώνει, έπειτα από μακρά διαδικασία, η Δίκη των Αεροπόρων. Στο εδώλιο του κατηγορουμένου κάθονται στελέχη της πολεμικής αεροπορίας που κατηγορούνται για φιλοκομμουνιστικές δραστηριότητες. Δύο καταδικάζονται σε ισόβια, έξι σε ποινές πρόσκαιρης κάθειρξης και ένας αθωώνεται.

1989: Η Ρουμάνα αθλήτρια της γυμναστικής Νάντια Κομανέτσι φτάνει στη Νέα Υόρκη μετά τη διαφυγή από την πατρίδα της.

1999: Ο Παραγουανός Χοσέ Λουίς Τσιλαβέρτ γίνεται ο μοναδικός τερματοφύλακας στην ιστορία του παγκόσμιου ποδοσφαίρου που σημειώνει χατ τρικ! Στον αγώνα Βελέζ Σάρσφιλντ - Φεροκαρίλ Έστε για το πρωτάθλημα Α’ κατηγορίας της Αργεντινής σημειώνει τρία γκολ με πέναλτι.

2002: Το Ευρωπαϊκό Δικαστήριο Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων επιδικάζει το ποσό των 13,7 εκατομμυρίων ευρώ (4,6 δισ. δρχ.) ως αποζημίωση του Ελληνικού Δημοσίου στον τέως βασιλιά Κωνσταντίνο για την απαλλοτρίωση της λεγόμενης βασιλικής περιουσίας.

2005: Το γαλλικό περιοδικό «France Football» απονέμει το βραβείο της «Χρυσής Μπάλας» στον Βραζιλιάνο σταρ της Μπαρτσελόνα Ροναλντίνιο.

2007: Ο Ολυμπιακός κερδίζει με 2-1 τη Λάτσιο στη Ρώμη για τη φάση των ομίλων του Τσάμπιονς Λιγκ.