Το όνειρο του Νίκου Πολιά: «Πενήντα χρονών να τρέξω στην κλασσική διαδρομή» (pics)
Ο πολυνίκης πρωταθλητής μαραθωνοδρόμος μιλάει για όλα στο Fosonline.gr σε μια συνέντευξη τρέχοντας με το Νίκο Αρμένη.
Δύσκολα ένας αθλητής μπορεί να ταυτιστεί στη χώρα του με το άθλημά του. Για παράδειγμα, στο μπάσκετ ο πρώτος που σου έρχεται στο μυαλό είναι ο Νίκος Γκάλης.
Στο ποδόσφαιρο, ίσως λόγω Euro, ο Ζαγοράκης, στην άρση βαρών ο Πύρρος Δήμας, στην ιστιοσανίδα ο Κακλαμανάκης και στο πόλο ή την κολύμβηση ο Ολυμπιακός που τα σαρώνει όλα σταθερά...
Ολυμπιακός: Η συμβολή του… Βαλμπουενά
Ε, στον μαραθώνιο θα σκεφτείς πρώτο-πρώτο το Σπύρο Λούη και μετά θα σου έρθει σίγουρα στο νου μάλλον το όνομα του Νίκου Πολιά. Για την ακρίβεια μιλάμε για τον 4ο γρηγορότερο μαραθωνοδρόμο όλων των εποχών με εκείνο το 2:13:53 που έκανε στο Παγκόσμιο Πρωτάθλημα Στίβου στο Παρίσι το 2003! Αλλά μιλάμε και για τον κάτοχο του Πανελληνίου Ρεκόρ Αυθεντικής Διαδρομής με 2:17:56 στους Ολυμπιακούς Αγώνες το 2004, επίδοση που όχι απλά δεν έχει κατορθώσει άλλος Έλληνας δρομέας να «σπάσει» αλλά ούτε καν να πλησιάσει.. Η αφήγησή του ενώ τρέχαμε για εκείνη την ημέρα ήταν εξόχως συγκινητική.
«Νομίζω ήξερα τη διαδρομή καλύτερα από κάθε άλλον. Η μοίρα μου όμως ήταν να έχω ένα πρόβλημα με το στομάχι μου από το 18ο χλμ. Παρόλα αυτά είπα "είναι Αθήνα, είναι Ολυμπιακοί Αγώνες, ό,τι είναι να γίνει θα γίνει. Θα ‘πεθάνω’ εδώ πέρα αλλά θα τρέξω μέχρι εκεί που γίνεται". Κατάφερα λοιπόν να κάνω το ρεκόρ και είμαι πολύ χαρούμενος που μπήκα στο Στάδιο αντικρίζοντας δεκάδες χιλιάδες φίλους να χειροκροτούν και να χαίρονται τη συμμετοχή μου στο Μαραθώνιο. Υπήρχε κόσμος σε όλη τη διαδρομή, δεν έχει ξαναγίνει αυτό. Ίσως τώρα να πλησιάζει η ώρα που θα ξανασυμβεί. Ήταν μια μοναδική εμπειρία! Χαίρομαι που το έζησα... Να είμαι δηλαδή μετά το Σπύρο Λούη, το Βασιλάκο και τους υπόλοιπους που έτρεξαν τότε, ο επόμενος Έλληνας που αγωνίστηκε σε Ολυμπιακούς Αγώνες στην Αθήνα! Ελπίζω να το ξαναζήσουμε»
Ο Νίκος Πολιάς είναι πολυνίκης μαραθωνοδρόμος. Έχει αναδειχθεί 7 φορές Πανελληνιονίκης ενώ έχει αγωνιστεί σε όλες τις κορυφαίες διοργανώσεις με το εθνόσημο. Παγκόσμιο κύπελλο, Βαλκανικοί αγώνες (2 χρυσά στο Βελιγράδι το 1996 και στα Σκόπια το 1998), Μεσογειακοί Αγώνες (6η θέση, Μπάρι 1997), Παγκόσμιο Πρωτάθλημα, Πανευρωπαϊκό Πρωτάθλημα και φυσικά Ολυμπιακοί Αγώνες…Τον αγώνα του στο Παγκοσμιότης Αθήνας τον Αύγουστο του 1997 τον θυμάται πολύ έντονα..
«Ήταν μια αποκάλυψη για μένα! Κατάλαβα τι σημαίνει να μπορείς να ξεπεράσεις το σώμα σου. Είχα κούραση γιατί είχα τρέξει πριν από 1,5 μήνα στους Μεσογειακούς στο Μπάρι κάτω από εξαιρετικά αντίξοες συνθήκες για να προκριθώ. Ήταν ένα από τα…φοβερά που έκανε η Ομοσπονδία. Ήταν θέμα τύχης και αντοχής τότε με το Χρήστο Σωτηρόπουλο να αγωνιστούμε χωρίς να έχουμε το μυαλό μας στο Παγκόσμιο που ήταν μερικές εβδομάδες μετά. Στο Παγκόσμιο τελικά δεν τερμάτισε κανένας από τους υπόλοιπους τέσσερις της ομάδας μας. Εγώ έκανα 2:21:03 που ήταν εκτός κάθε προσδοκίας, πήρα τη 19η θέση, και κατάλαβα ότι με το μυαλό σου μπορείς να κάνεις πάρα πολλά!»
Όμως δεν ταυτίστηκε μόνο ως πρωταθλητής με τον μαραθώνιο. Είναι προπονητής πρωταθλητών και αθλουμένων, εκδότης του κορυφαίου δρομικού περιοδικού RunnerMagazine από το 2005, καθώς και ο πρώτος που έφερε στην Ελλάδα την ηλεκτρονική χρονομέτρηση το 2002. Και εννοείται εξακολουθεί να τρέχει έχοντας και ένα μεγάλο στόχο ενόψει.
«Το 2021 που θα γίνω 50 χρόνων θέλω να τρέξω στην Κλασική Διαδρομή. Έχω ξεκινήσει προετοιμασία και προσπαθώ να βρεθώ σε μια αρκετά καλή κατάσταση για να τρέξω ξανά γρήγορα. Σε αγώνες λόγω της δουλειάς είναι δύσκολο να τρέχω. Φέτος κατάφερα μόνο μια φορά, στα Κυριακίδεια που έτρεξα 10 χλμ. προς τιμήν του μεγάλου μας μαραθωνοδρόμου Στέλιου Κυριακίδη, αλλά την επόμενη χρονιά ευελπιστώ να κάνω 2-3 αγώνες»
Τρέχει από παιδί. Μου αποκάλυψε ότι στο Χατζηκυριάκειο,όπου μεγάλωσε, έστηναν με τα υπόλοιπα παιδιά της γειτονιάς κούρσες στο λεπτό!
«Θυμάμαι τα καλοκαίρια στον Πειραιά που τρέχαμε ξυπόλητοι τη δεκαετία του ’70. Διοργανώναμε αυτοσχέδιους αγώνες… Μια φορά το τετράγωνο, δυο φορές το τετράγωνο. Παίζαμε και μπάλα αλλά κάναμε και διάφορα άλλα. Βάζαμε φιλέ και παίζαμε τένις στο δρόμο ή κάναμε και ποδηλατικούς αγώνες»
Η πρώτη επαφή με τον αθλητισμό ήταν ως κολυμβητής στον Ολυμπιακό. Δοκίμασε και μπάσκετ, και πινγκ-πονγκ αλλά και ποδόσφαιρο δίπλα σε θρυλικές μορφές της ομάδας του Πειραιά!
«Λόγω ενός προβλήματος στο γόνατο δεν κατάφερα να συνεχίσω παρόλο που μας είχαν ξεχωρίσει κάποια παιδιά με προπονητές το Μουράτη, το Ρωσίδη τότε… μορφές του ποδοσφαίρου»
Στον Πειραϊκό ξεκίνησε να κάνει ταχύτητες στο στίβο.
«Με το Μανώλη το Λαμπράκη. Ήταν πολύ ωραία αλλά δεν ήμουν ιδιαίτερα καλός. Δεν είχα καμία τύχη ως σπρίντερ..»
Η συμμετοχή και διάκρισή του σε περιφερειακό αγώνα ανώμαλου δρόμου 3 χλμ. ως παίδας στα 15 του, ήταν η δική του αφετηρία για αυτή τη λαμπρή διαδρομή ως δρομέας αντοχής!
«Φάνηκε ότι είχα μια έφεση. Στην Γ’ Λυκείου σταμάτησα για να διαβάσω για τις Πανελλήνιες. Πέρασα Μαθηματικό στην Πάτρα και παρόλο που έκανα φουλ φοιτητική ζωή εκεί, έτρεχα. Είχα βρει έναν προπονητή στο Αίγιο και έκανα κάποιες προπονήσεις. Θυμάμαι σε κάτι χωράφια τρέχαμε και σπάνια μπαίναμε σε γήπεδο που ήταν φυσικά χωμάτινο. Εκείνη τη σεζόν έτρεξα 1500 στο Καραϊσκάκη και έκανα 4:04. Κέρδισα αρκετούς από τους καλούς έφηβους δρομείς. Ήταν ένα πρώτο μήνυμα. Την επόμενη χρονιά ξαναέδωσα Πανελλήνιες και πέρασα στο Μετσόβιο και όταν ήρθα στην Αθήνα, ο Μανώλης Λαμπράκης με το Βαγγέλη Βαγιανό συμφώνησαν ότι θα πρέπει να ασχοληθώ περισσότερο με το τρέξιμο αντοχής»
Για τον προπονητή του μιλάει με δέος και θαυμασμό!
«Ο Βαγγέλης ήταν πραγματικός δάσκαλος. Σου έδινε όλα τα στοιχεία που θα μπορούσαν να σε κάνουν μεγάλο αθλητή. Αρχικά σε έκανε να το αγαπήσεις χωρίς το στόχο του ανταγωνισμού «να κερδίσουμε», «να τους περάσουμε», κλπ. Θέλαμε απλώς να γινόμαστε καλύτεροι και γινόταν αυτό με ήπιο και φυσικό τρόπο. Μας μάθαινε να «ακούμε» το σώμα μας και να τρέχουμε όσο πρέπει. Αυτό το «όσο πρέπει» άλλοι κάνουν χρόνια στα πανεπιστήμια να το καταφέρουν».
Ο ίδιος έφτασε να κάνει μέχρι και 300 χλμ. την εβδομάδα «γιατί όταν φτάνεις σε ένα επίπεδο, μετά πρέπει να κάνεις και κάτι άλλο για να αλλάξεις». Το μυστικό όμως, τονίζει, είναι να συνδυάσεις τον όγκο με την ποιότητα των χιλιομέτρων.
«Θυμάμαι όταν είχα πάει το 2000 στην Κένυα και μιλούσα εκεί με τους αρχιπροπονητές στο γκρουπ των Μόουζες Κιπτανούι, Ντάνιελ Κόμεν και ΝόαΝιένι, μου έλεγαν ότι αν από το ένα χέρι έχουμε την αντοχή και στο άλλο την ταχύτητα, πρέπει αυτά τα χέρια να έρθουν και να «κουμπώσουν», να σφιχτούν με το σωστό τρόπο και τη σωστή ισορροπία»
Ίσως να είναι και ο μοναδικός Έλληνας μαραθωνοδρόμος που για 11 συνεχόμενα χρόνια έτρεχε τρεις μαραθώνιους κάθε χρόνο. Οι περισσότεροι κάτω από 2:20 (συνολικά 19 από τους 33), χρόνοι που έχουμε ξεχάσει τα τελευταία χρόνια παρότι σήμερα τα παιδιά που κάνουν πρωταθλητισμό έχουν όλα τα εφόδια.
«Η επιμονή στην προπόνηση και η προσπάθεια για τους αγώνες νομίζω μου έδωσε την εμπειρία τόσο αγωνιστικά όσο και στην υπόλοιπη ζωή μου. Εκεί κρύβεται νομίζω και το μυστικό. Είναι κάτι που είχαν τα παιδιά της εποχής μου. Δουλειά, δουλειά, δουλειά. Νομίζω ότι είναι αυτό που λείπει εκτός από λίγες εξαιρέσεις. Δεν είναι ότι τα παιδιά σήμερα δεν γυμνάζονται αλλά ότι δεν γυμνάζονται με το ίδιο πάθος, με την ίδια πόρωση, όπως το κάναμε οι παλαιότεροι. Δηλαδή τι να πει κανείς για τον Κούση, τον Ανδριόπουλο, τον Παπαχρήστο,τον Ψαθά, τον Σωτηρόπουλο, το Γεωργίτσα, το Ζαμπέλη, το Χαραμή, το Ζάχο...Νομίζω ότι σήμερα διαφημίζοντας συνέχεια την προσπάθειά τους στα socialmedia, κάπου αποπροσανατολίζονται. Είναι ευχάριστο που υπάρχουν παιδιά όπως η Πριβιλέτζιο και η Πετρουλάκη που δείχνουν ότι έχουν πάρει πολύ σοβαρά αυτό που κάνουν και βλέπεις τα αποτελέσματα. Υπάρχουν ταλέντα. Υπάρχει ο Μάρκος ο Γκούρλιας, ο Γκελαούζος...»
Το ταλέντο, εξηγεί, είναι σχετικό όμως…
«Εγώ δεν ήμουν κανένα φοβερό ταλέντο. Στους εφήβους ερχόμουν 10ος…12ος... Αλλά έλεγα δουλειά, δουλειά, δουλειά. Μπορεί το ταλέντο μου να ήταν ότι άντεχα την προπόνηση»
Η ενδυνάμωση στο γυμναστήριο είναι μέρος της προπόνησης του μαραθωνοδρόμου αλλά τονίζει ότι το 99% για έναν δρομέα, είναι ο δρόμος, είναι το τρέξιμο!
«Και οι Κενυάτες κάνουν ενδυνάμωση αλλά τη βασική τους την κάνουν στις ανηφόρες, στα δάση και στο ανώμαλο έδαφος. Όταν πήγα πρώτη φορά έλεγα ‘πως είναι δυνατόν να τρέχουν εδώ..!’. Πέρα από το υψόμετρο, μόνο να δεις τις λακούβες και τα εμπόδια που συναντάνε με τους ρυθμούς που τρέχουν, δεν είναι περίεργο που μετά στο ίσωμα πάνε τόσο γρήγορα!»
Είναι φανερό ότι θαυμάζει τους Κενυάτες και πιστεύει ότι ο ΈλιουντΚιπτσόγκε θα καταφέρει να «σπάσει» το δίωρο σε λίγες εβδομάδες στη Βιέννη!
«Όταν έκανα το ρεκόρ μου στο Παρίσι το 2003, τον είχα θαυμάσει να κερδίζει Ελ Γκερούζ και Μπεκέλεστα 18 του στην τελική ευθεία. Όταν σε αυτή την ηλικία ένας αθλητής έχει το σθένος να κερδίσει τους δύο πιο γρήγορους δρομείς στα 1500μ., 5 και 10.000μ., δείχνει ότι κάτι έχει. Τόσα χρόνια δεν έχει αντέξει κανένας στην κορυφή και τα τελευταία 6 κυριαρχεί, τα έχει κερδίσει όλα! Πιστεύει σε αυτό που κάνει! Δεν υπάρχει μεγαλύτερη δύναμη από το να πιστεύεις σε αυτό που κάνεις και να το αγαπάς. Αυτό που λέει ότι «η ομάδα μου είναι η δύναμή μου». Αυτό σε βοηθάει τις δύσκολες ημέρες που εγώ πήγαινα στο Καραϊσκάκη να κάνω μόνος μου 30 χλμ. Είναι χαρισματικός και έχει πλαισιωθεί από το καλύτερο team του Γιος Χέρμενς. Είναι και το 58:01 που έκανε πρόσφατα ο συναθλητής του Κάμγουορορ στον ημιμαραθώνιο στη Δανία. Δείχνει ότι είναι στο δρόμο να πάνε κάτω από 2 ώρες»
Μου απάντησε και σε αυτό που κυκλοφορεί από εδώ και από εκεί ότι όλοι οι πρωταθλητές είναι ντοπαρισμένοι..
«Αφού εγώ, ένας αθλητής από το Χατζηκυριάκειο, κατάφερα να κάνω αυτό τρέχοντας καθαρός, γιατί να μην μπορεί ένα μεγάλο ταλέντο;»
Φυσικά δεν αρνείται ότι το πρόβλημα είναι υπαρκτό.
«Ναι, υπάρχουν και αυτοί που θέλουν να πάνε πιο γρήγορα στο στόχο ή να φτάσουν nomatterwhat. Όταν το ’96 έκανα 2:18 στο Βελιγράδι με πολλή ζέστη, είχαν βρεθεί κάποιοι – δεν θέλω τώρα να πω περισσότερα – και μου έλεγαν ‘πάρε και θα δοξαστείς στην Αθήνα’. Μου έκανε πολύ κακή εντύπωση και έλεγα ‘πως είναι δυνατόν άνθρωπος από αυτό το χώρο να σου προτείνει κάτι τέτοιο’. Σαν να μου έλεγε ‘μεγάλε, δεν θα το κάνεις αλλιώς αλλά έτσι’. Αυτό με τρέλαινε. Δεν υπάρχει χειρότερο πράγμα από το να καλλιεργείς στα παιδιά ότι μόνο έτσι γίνεται»
Για τους Συλλόγους του, τον Πειραϊκό Σύνδεσμο και τον Ολυμπιακό έχει καλές αναμνήσεις. Δεν ξεχνάει τη βοήθεια ανθρώπων όπως ο Γιώργος Γλου και άλλοι. Και εννοείται είναι Ολυμπιακός!
«Ολυμπιακός ναι! Πάντα στα τμήματα του Ολυμπιακού ήμουν. Δεν ασχολούμαι βέβαια οπαδικά καθόλου. Είμαι μακριά από κάθε είδους φανατισμό είτε είναι αθλητισμός, είτε πολιτική. Εκπλήσσομαι όταν ακούω πολιτικούς να μιλάνε για "τους οπαδούς μας". Το πελατειακό κράτος και το ρουσφέτι είναι βαθιά ριζωμένο. Και στον αθλητισμό υπήρχε, ακόμα και στις τάξεις των αθλητών. Όταν εγώ τους έλεγα ότι δεν είμαι σε καμία πολιτική νεολαία, μου έλεγαν ‘πως γίνεται αυτό; Όλοι είναι κάπου’»
Άφησα για το τέλος της προπόνησης-συνέντευξης την αντιπαράθεση ΣΕΓΑΣ-ΕΟΛΣΜΑΥ. Ο Νίκος Πολιάς γνωρίζει και πως αισθάνονται οι πρωταθλητές αλλά και πως οι χιλιάδες αθλούμενοι και προτείνει μια λύση που θα μπορούσε να δώσει διέξοδο.
«Όσο είμαι υπέρ των κανόνων, είμαι και κατά της χειραγώγησης και της προσπάθειας τέτοιου τύπου ελέγχου που επιδιώκει να γίνει από την Ομοσπονδία. Ο κοινός στόχος πρέπει να είναι η ασφάλεια των δρομέων, η ανάπτυξη του χώρου και η διάδοση του τρεξίματος. Σε αυτό είμαι κατηγορηματικός. Δεν ξέρω με ποια κριτήρια και ποιες διαδικασίες αποφάσισε ο νομοθέτης να διαχειριστεί το θέμα «διοργάνωση αγώνων δρόμου», αλλά η γνώμη μου είναι ότι μάλλον δημιούργησε προβλήματα παρά τα έλυσε.
Δεν μπορεί ο μεγαλύτερος διοργανωτής σε οποιοδήποτε χώρο να είναι αυτός που αδειοδοτεί κιόλας. Όσο καλοπροαίρετος και να είναι κανείς, η πράξη έχει αποδείξει ότι θα δημιουργηθούν θέματα και ήδη έχουμε γίνει μάρτυρες ακυρώσεων αγώνων.
Όλοι θα πρέπει να ελέγχονται με κάποιον συγκεκριμένο τρόπο. Κανείς δεν είναι τέλειος και δεν μπορεί να διεκδικεί το αλάθητο. Λάθη γίνονται, και ο ΣΕΓΑΣ, αλλά και τα μέλη της ΕΟΛΣΜΑΥ έχουν κάνει πολλά σε αγώνες στο παρελθόν, αλλά υπάρχει θετική διάθεση με στόχο τα λάθη αυτά να γίνονται μαθήματα και να μην επαναλαμβάνονται.
Θεωρώ ότι θα έπρεπε να έχει προηγηθεί ένας γόνιμος διάλογος, μεταξύ όλων των φορέων δημόσιων και ιδιωτικών που εμπλέκονται με τον ένα ή τον άλλο τρόπο, για τη δημιουργία κανόνων και του τρόπου που θα ελέγχονται από κοινού και θα εφαρμόζονται και όχι να γίνεται θέμα για το ποιος θα έχει την εξουσία.
Όμως η διάθεση της Ομοσπονδίας, που εκφράσθηκε με μία επιστολή στις αρχές της χρονιάς πριν ακόμα ψηφισθεί ο νόμος και με μία δεύτερη τον Ιούνιο, δημιούργησε ένα αρνητικό κλίμα και έδειξε ότι ο σκοπός της δεν ήταν η ασφάλεια των δρομέων, αλλά η επιβολή των δικών του κανόνων που ισχύουν για διοργανώσεις αθλητών, σε κάθε είδους αθλητική δραστηριότητα που απευθύνεται στους αθλούμενους και ο έλεγχος όλων των διοργανώσεων είτε πρόκειται για έναν τοπικό αγώνα, είτε για αγώνα αθλητικού τουρισμού ή με φιλανθρωπικό χαρακτήρα.
Το αποτέλεσμα ήταν να φτάσουμε στη σημερινή κατάσταση όπου έχει επέλθει ρήξη στις σχέσεις των δύο πλευρών.
Εγώ λέω το εξής: Αν και οι δύο πλευρές όντως νοιάζονται πραγματικά για τους δρομείς και το μέλλον του δρομικού κινήματος στη χώρα μας και δεν έχουν άλλες βλέψεις, θα πρέπει να δημιουργήσουν τις συνθήκες έτσι ώστε με πολιτισμένο και υπεύθυνο τρόπο να βρουν τη σωστή λύση, εξασφαλίζοντας ότι θα έχουμε αγώνες είτε διοργανώνονται από τον ΣΕΓΑΣ, είτε από τα μέλη της ΕΟΛΣΜΑΥ, είτε από άλλους δημόσιους ή ιδιωτικούς φορείς που θα πρέπει να ακολουθούν τους κανόνες και να ελέγχονται για αυτό. Είναι ξεκάθαρο ότι το δρομικό κίνημα δεν ανήκει σε κανέναν και δε χρειάζεται «προστάτες», αλλά ένα υγιές περιβάλλον για να αναπτυχθεί»
Προφανώς αυτός που θα κάνει τον έλεγχο θα πρέπει να είναι κάποιος τρίτος, τονίζει, ομολογουμένως με ισχυρή επιχειρηματολογία.
«Κάτω από αυτές τις συνθήκες δεν μπορεί τον ρόλο αυτό να τον έχει η ομοσπονδία ούτε π.χ.μπορεί ο Σύλλογος Δρομέων Υγείας Αθήνας που 40 χρόνια έχει χτίσει το δρομικό κίνημα, να είναι αναγκασμένος για να συνεχίσει τον αγώνα του να πρέπει να θέσει ως συνδιοργανωτή τον ΣΕΓΑΣ, χωρίς αυτός στην ουσία να προσφέρει κάτι οργανωτικά. Δεν γίνεται πουθενά στον κόσμο αυτό. Και επίσης κανέναν δεν ενδιαφέρει αν ένας πχ. 50χρονος που τρέχει για την ευχαρίστησή του θα τρέξει σε μη μετρημένη διαδρομή και ενώ θα λέει ότι έκανε τα 10χλμ. σε 54 λεπτά θα τα έχει κάνει σε 54:10. Αν ένας διοργανωτής θέλει να είναι επίσημοι οι χρόνοι του αγώνα του και να λαμβάνονται υπόψη για συμμετοχή σε Πανελλήνιους ή διεθνής αγώνες, ναι, εννοείται πρέπει να έχεις τη σύμφωνη γνώμη της Ομοσπονδίας, να έχεις κριτές, μετρημένη απόσταση και όλα να γίνονται σύμφωνα με τους κανονισμούς του ΣΕΓΑΣ. Σε κάθε άλλη περίπτωση μιλάμε για άλλο πράγμα. Δεν μπορεί η Ομοσπονδία που είναι υπεύθυνη για τους αθλητές με αυτό το τέχνασμα που έκαναν στον τελευταίο αθλητικό νόμο να είναι υπεύθυνη και για τους αθλούμενους. Ελληνική πρωτοτυπία».