Αναφιώτικα: Τους μάζεψαν να χτίσουν τα ανάκτορα του Όθωνα, έχτισαν κρυφά δικά τους στην Πλάκα

Η συνοικία της Αθήνας που βρίσκεται στη βορειανατολική πλευρά του βράχου της Ακρόπολης χτίστηκε κρυφά από εργάτες από την Ανάφη που είχαν έρθει στην πρωτεύουσα για την ανέγερση των ανακτόρων του Όθωνα

Αναφιώτικα: Τους μάζεψαν να χτίσουν τα ανάκτορα του Όθωνα, έχτισαν κρυφά δικά τους στην Πλάκα

Στη βορειανατολική πλευρά του βράχου της Ακρόπολης, στα όρια της συνοικίας της Πλάκας. Εκεί βρίσκουμε τα Αναφιώτικα, μια από τις πιο γνωστές συνοικίες της Αθήνας.

Το όνομά της παραπέμπει στην Ανάφη, το όμορφο κυκλαδίτικο νησί. Η συνοικία δημιουργήθηκε στα μέσα του 19ου αιώνα, όταν εγκαταστάθηκαν στην περιοχή εργάτες από την Ανάφη. Είχαν έρθει στην Αθήνα για να εργαστούν ως χτίστες στην ανοικοδόμηση της πόλης και στην ανέγερση των ανακτόρων του Όθωνα.

Πρώτα στην Ακαδημίας

Στην αρχή κατοικούσαν στη περιοχή της Ζωοδόχου Πηγής στην Οδό Ακαδημίας. Το κράτος τους είχε διαθέσει μικρά οικόπεδα για να εγκατασταθούν οικογενειακώς και μονίμως. Σύντομα όμως οι τιμές των οικοπέδων και των κατοικιών ανέβηκαν υπερβολικά. Οι εργάτες δεν είχαν καμία πρόθεση να μετακινηθούν μακριά. Αποφάσισαν να εγκατασταθούν παράνομα στον Ιερό Βράχο. Ως πρώτοι οικιστές αναφέρονται ένας ξυλουργός (Γ. Δαμίγος) και ένας κτίστης (Μ. Σιγάλας) από την Ανάφη. Αυτοί μετέφεραν στον Βράχο τα δομικά υλικά με την απαραίτητη μυστικότητα που απαιτούσαν οι συγκυρίες και μέσα σε μία μόνο νύχτα με συλλογική εργασία έστησαν τα δύο πρώτα σπιτάκια της συνοικίας. Μερικές μέρες αργότερα κάποιοι Αθηναίοι από το Ριζόκαστρο αντιλήφθηκαν τα αυθαίρετα κτίσματα και κάλεσαν την Πολεοδομία. Μέχρι να εντοπιστεί ο αρμόδιος και να ενεργήσει δεόντως το παράδειγμα των δύο ακολούθησαν κι άλλοι Αναφιώτες με αποτέλεσμα οι κατοικίες να πολλαπλασιαστούν, με τις αρχές παράλληλα να μην παίρνουν κάποιο δραστικό μέτρο. Τα οικήματα είχαν επιφάνεια από 8 έως 36 τ.μ.. Το μεγαλύτερο μέρος των Αναφιώτικων χτίστηκε κυρίως κατά την περίοδο της έξωσης του Όθωνα και της μεσοβασιλείας.

Οι δυο ναοί

Η συνοικία χτίστηκε με πρότυπο την αρχιτεκτονική των Κυκλάδων. Οι Αναφιώτες αναστήλωσαν παράλληλα με την εγκατάστασή τους, τους δύο ναούς που βρίσκονταν στην περιοχή από τον 17ο αιώνα, τον ναό του Αγίου Συμεών και του Αγίου Γεωργίου των Βράχων.

Οι πρόσφυγες

Μετά τη Μικρασιατική Καταστροφή του 1922 χτίστηκε προσφυγική συνοικία με παραπήγματα στα ανατολικά των Αναφιώτικων εμπλουτίζοντας την σύνθεση του πληθυσμού. Τη δεκαετία του 1950 τμήμα της συνοικίας κατεδαφίστηκε στο πλαίσιο ανασκαφών. Την δεκαετία του 1980 απαλλοτριώθηκε περίπου το 1/3 της συνοικίας προς τα τείχη από το υπουργείο πολιτισμού ώστε να αποκαλυφθεί ο αρχαίος Περίπατος. Τα επόμενα χρόνια η περιοχή μαζί με την Πλάκα αναβαθμίστηκε σημαντικά.