Αικατερίνη Καρούσου: Η πρώτη αγάπη του Κολοκοτρώνη
Δυο υπήρξαν οι γυναίκες στη ζωή του Θεόδωρου Κολοκοτρώνη.
Η πρώτη, η Αικατερίνη Καρούσου, γεννημένη ανάμεσα στο 1772-1976, ήταν η μικρότερη κόρη του προεστού του Άκοβου ∆ηµήτρη Καρούσου (η Καρούτσου) του «Βιλαετίλη». Όπου Άκοβος, ορεινό χωριό της Αρκαδίας, στις παρυφές του Ταΰγετου, που απέχει 23 χιλιόμετρα νότια της Μεγαλόπολης. Εκεί κοντά, στο ύψωμα Τραπεζόραχη, δόθηκε στις 5 έως 7 Ιουνίου του 1825 η Μάχη της Τραμπάλας (ή Δραμπάλας), κατά την οποία οι Έλληνες αντιμετώπισαν τον Ιμπραήμ.
μια μεσαιωνική πόλη κοντά στο σημερινό χωριό Βυζίκι Αρκαδίας η οποία την περίοδο της Τουρκοκρατίας αποτελούσε το τέταρτο τμήμα του βιλαετίου της Καρύταινας και ονομαζόταν και Πέρα Μεριά.
Ολυμπιακός: Η συμβολή του… Βαλμπουενά
Η αδελφή της Αικατερίνης, Σοφία, ήταν η µητέρα του Νικήτα Σταματελόπουλου, από το χωριό Τουρκολέκα. Εξ’ ου και η συγγενική σχέση του Κολοκοτρώνη με τον Νικηταρά.
Ο γάμος του Θεόδωρου και της Αικατερίνης έγινε το 1790. Ο Κολοκοτρώνης ήταν τότε 20 χρονών και ήδη οπλαρχηγός (του Λεονταρίου). Η προίκα της νύφης συνίστατο σε λίγα αιγοπρόβατα, δυο χαμόσπιτα και οκτώ-δέκα στρέμματα αμπελώνες. Ωστόσο η οικονομική κατάσταση του ζευγαριού ήταν τόσο δυσχερής που όπως γράφει ο Κανέλλος Δεληγιάννης ωθούσε τον Κολοκοτρώνη στην ζωοκλοπή και λησταποδοχή.
Από τον γάμο του με την Αικατερίνη ο Κολοκοτρώνης απέκτησε τρεις γιους, τον Πάνο (1798-1824), τον Ιωάννη ή Γενναίο (1806- 1868), τον Κωνσταντίνο ή Κολλίνο (1810-1848). Επίσης δυο θυγατέρες, τη Γεωργίτσα, πού πέθανε μικρή, καί την Ελένη, την οποία στα 1820 πάντρεψε με τον Νικήτα, αδελφό του Παπαφλέσσα.
Τριάντα χρόνια ζήσανε μαζί ο Θεόδωρος και η Αικατερίνη. Η γυναίκα του τον ακολούθησε δυο φορές στην εξορία στην Ζάκυνθο. Εκεί γέννησε τα παιδιά της, εκεί άφησε και την τελευταία της πνοή, τον Αύγουστο του 1820. Ο θάνατός της συγκλόνισε τον Κολοκοτρώνη.
«Εἰς τὸ μνημόσυνόν της ἐπῆρε εἰς τὸ κεφάλι του τὸν δίσκον μὲ τὰ κόλυβα ἀπὸ τὸ σπίτι του ἕως εἰς τὴν ἐκκλησίαν, σημεῖον τῆς ἀγάπης του» γράφει ο Τερτσέτης στα απομνημονεύματά του Γέρου του Μωριά.