Play off: Παρηγοριά στον άρρωστο
Με ή χωρίς τον πρώτο της βαθμολογίας της κανονικής περιόδου, η μάχη γινόταν μόνο για τις θέσεις του Europa League ή του νεοσύστατου Conference Cup.
Τα πλέι οφ του ελληνικού πρωταθλήματος για πρώτη φορά από την πρώτη μέρα διεξαγωγής τους παρουσίασαν τόσο μεγάλο σασπένς τουλάχιστον μέχρι την 8η αγωνιστική τους. Όχι όμως για την ανάδειξη του πρωταθλητή, αφού ο Ολυμπιακός βρέθηκε από την αρχή, όπως και πέρσι άλλωστε, πολύ μακριά από τους αντιπάλους του, όσο για το γεγονός ότι τέσσερις ομάδες «σφάχτηκαν» για τα τρία εισιτήρια που οδηγούν στη νεοσύστατη διοργάνωση της παρηγοριάς, το Κόνφερενς Λιγκ.
Τι κι αν «φαγώθηκαν» οι ανταγωνιστές του Ολυμπιακού να μπαίνει στα πλέι οφ και ο πρώτος της βαθμολογίας και να αναδεικνύεται μέσα από αυτή τη διαδικασία ο πρωταθλητής Ελλάδας; Όταν για δύο σεζόν ο Ολυμπιακός είχε αποδυναμωθεί και το κουμάντο στα κέντρα αποφάσεων έκαναν ο ΠΑΟΚ και η ΑΕΚ, κατά σύμπτωση, πλέι οφ δεν υπήρξαν και ο πρωταθλητής αλλά και τα ευρωπαϊκά εισιτήρια δίνονταν στην κανονική περίοδο. Όταν ο Ολυμπιακός δυνάμωσε και ξεκίνησε τη δυναμική επιστροφή του, οι «εξυγιαντές» θυμήθηκαν ξανά την… κάθαρση του ελληνικού ποδοσφαίρου και προχώρησαν σε δραστικές αλλαγές. Μείωση ομάδων στη Σούπερ Λίγκα από 16 σε 14 και επιστροφή στα πλέι οφ, όχι όπως παλιά, αλλά με τον πρώτο της κανονικής περιόδου να μετέχει και αυτός στο μίνι πρωτάθλημα για την ανάδειξη του πρωταθλητή.
Αποτέλεσμα; Τα πλέι οφ κατέληξαν σε φιάσκο πέρσι και φέτος, αφού ο Ολυμπιακός τελειώνει την κανονική περίοδο με εξωπραγματικές διαφορές από τους αντιπάλους του και τους αφήνει στα πλέι οφ να «σκοτώνονται» ποιος θα πρωτοβγεί στην Ευρώπη. Έτσι στα πλέι οφ παίζει μόνο για το γόητρο και μπορεί να κάνει πειράματα σε σχήματα και τακτικές ενόψει της επόμενης σεζόν. Πέρσι κατέκτησε και μαθηματικά τον τίτλο από τα μέσα των πλέι οφ, φέτος το προχώρησε ακόμη πιο πολύ και εξασφάλισε το 46ο πρωτάθλημά του από την 4η αγωνιστική. Δηλαδή έξι ματς τα έπαιξε για την πλάκα του, όσο κυνικό κι αν ακούγεται αυτό. Και του χρόνου ποιος ξέρει πού θα το φτάσει; Μπορεί να μη χρειαστεί καν να αγωνιστεί στα πλέι οφ…
Ποιος «φωστήρας» άραγε σκέφτηκε τα πλέι οφ με τη συμμετοχή του πρώτου της κανονικής περιόδου; Έξι ομάδες σε μίνι πρωτάθλημα 10 αγωνιστικών, με τον πρώτο περίπου αδιάφορο βαθμολογικά. Με τον τελευταίο απλώς να συμπληρώνει την εξάδα για να μην υπάρχει ρεπό. Όσο ανταγωνιστικός κι αν ήταν ο Αστέρας Τρίπολης, από την αρχή δεν είχε την παραμικρή ελπίδα, πέρα από κάποιες μαθηματικές μόνο, για έξοδο στην Ευρώπη. Και απέμειναν τέσσερις ομάδες για τρία εισιτήρια. Αποτέλεσμα ήταν από την 5η αγωνιστική τουλάχιστον ένα ματς από τα τρία να είναι αδιάφορο και τις δύο τελευταίες αγωνιστικές συνολικά έξι αγώνες να είναι παντελώς αδιάφοροι. Κατόρθωμα! Πόσο καμαρώνουν για το «επίτευγμά» τους οι… φωστήρες της λίγκας;
Οι ομάδες των πλέι οφ
Ας δούμε όμως τι συμβαίνει στα πλέι οφ από την πρώτη σεζόν που εφαρμόστηκαν αυτά και μέχρι φέτος:
Συνολικά 12 ομάδες έχουν καταφέρει να μπουν στα πλέι οφ του πρωταθλήματος στις 12 σεζόν (μαζί με τη φετινή) που πραγματοποιήθηκαν. Ο Ολυμπιακός μετέχει για τρίτη φορά, μία φορά στα πλέι οφ για τα ευρωπαϊκά εισιτήρια και δύο για την ανάδειξη πρωταθλητή (τις υπόλοιπες ήταν πρωταθλητής).
Από εκεί και πέρα, ο ΠΑΟΚ είναι παρών σε όλα τα πλέι οφ με εξαίρεση την πρώτη φορά (2007-08). Η ΑΕΚ έχασε τις τρεις σεζόν που είχε υποβιβαστεί (2012-15). Ο Παναθηναϊκός μία φορά δεν μετείχε γιατί είχε κατακτήσει τον τίτλο (2009-10) και άλλη μία δεν μπήκε στα πλέι οφ (2012-13). Ο Αστέρας Τρίπολης μετέχει για τέταρτη φορά, ενώ τις ίδιες συμμετοχές έχει και ο Ατρόμητος. Από τρεις φορές έχουν αγωνιστεί ο Άρης και ο Πανιώνιος. Από μία συμμετοχή έχουν οι Λάρισα, ΟΦΗ, ΠΑΣ Γιάννινα και Ολυμπιακός Βόλου.
Τη σεζόν 2007-08 ο νικητής των πλέι οφ κέρδισε μια θέση στον 2ο προκριματικό γύρο του Τσάμπιονς Λιγκ, ο δεύτερος μια θέση στο Γιουρόπα Λιγκ και ο τρίτος στο Κύπελλο Ιντερτότο. Την επόμενη σεζόν (2008-09) ο νικητής πήρε το εισιτήριο για τον 3ο προκριματικό του Τσάμπιονς Λιγκ, ενώ οι υπόλοιπες εξασφάλισαν θέση στο Γιουρόπα Λιγκ.
Τη σεζόν 2009-10 ο νικητής πήρε θέση στον 3ο προκριματικό γύρο του Τσάμπιονς Λιγκ, ενώ οι υπόλοιπες εξασφάλισαν θέσεις στις προκριματικές φάσεις του Γιουρόπα Λιγκ. Την επόμενη σεζόν (2010-11) ο νικητής των πλέι οφ (Παναθηναϊκός) εξασφάλισε τη συμμετοχή του στον 3ο προκριματικό γύρο του Τσάμπιονς Λιγκ. Οι επόμενες τρεις ομάδες εξασφάλισαν θέσεις στις προκριματικές φάσεις του Γιουρόπα Λιγκ.
Τη σεζόν 2011-12 ένα νέο περίπλοκο σύστημα βαθμολόγησης τέθηκε σε ισχύ για τη θέση των ομάδων στην κατάταξη. Σύστημα που χρειαζόσουν μαθηματικές σπουδές για να βρεις τους βαθμούς κάθε ομάδας στο ξεκίνημα. Η ομάδα που τερμάτισε στην 5η θέση της κανονικής περιόδου μπήκε στα πλέι οφ με 0 βαθμούς. Η βαθμολογία των υπόλοιπων ομάδων εξαρτήθηκε από τη συλλογή των βαθμών της ομάδας που τερμάτισε στην 5η θέση κατά τη διάρκεια της περιόδου. Η 5η στην κατάταξη ΑΕΚ είχε 48 βαθμούς κατά τη διάρκεια της κανονικής περιόδου. Σύμφωνα με τους παραπάνω αριθμούς και υπολογισμούς, ο Παναθηναϊκός ξεκίνησε τα πλέι οφ με 4 βαθμούς (66-48 / 5 = 3,6, με τη στρογγυλοποίηση 4), ενώ ο ΠΑΟΚ, η ΑΕΚ και ο Ατρόμητος ξεκίνησαν με 0 βαθμούς έκαστος (50-48 / 5 = 0,4, με τη στρογγυλοποίηση 0). Το ίδιο περίπλοκο σύστημα ίσχυσε και τις σεζόν 2012-13, 2013-14, 2014-15, 2015-16 και 2016-17.
Πέρσι και φέτος
Τα πλέι οφ καταργήθηκαν για δύο χρονιές και επέστρεψαν την περσινή σεζόν (2019-20). Με τη διαφορά ότι πλέον μετέχει σε αυτά και ο πρώτος της κανονικής περιόδου. Συνολικά οι έξι πρώτες ομάδες της βαθμολογίας παίζουν για τον τίτλο του πρωταθλητή και για τα υπόλοιπα ευρωπαϊκά εισιτήρια.
Πέρσι πρωταθλητής αναδείχθηκε ο Ολυμπιακός που πήρε το εισιτήριο για τον γ’ προκριματικό του Τσάμπιονς Λιγκ (τελικά κέρδισε έναν γύρο και έπαιξε απευθείας στα πλέι οφ της διοργάνωσης), ο ΠΑΟΚ μετείχε στον β’ προκριματικό, ενώ οι ΑΕΚ, Άρης και ΟΦΗ μετείχαν στους προκριματικούς γύρους του Γιουρόπα Λιγκ. Ο Παναθηναϊκός, αν και είχε τερματίσει μπροστά από τους Άρη και ΟΦΗ, έχασε το εισιτήριο γιατί ήταν τιμωρημένος από την ΟΥΕΦΑ.
Από φέτος η χώρα μας έχασε ένα εισιτήριο (έχει πλέον τέσσερα αντί πέντε που είχε μέχρι τώρα) και, εκτός αυτού, ο πρωταθλητής θα μετέχει στον α’ προκριματικό του Τσάμπιονς Λιγκ και δεν θα έχει ομάδα στο Γιουρόπα Λιγκ. Τα άλλα τρία εισιτήρια είναι για συμμετοχή στο νεοσύστατο Κόνφερενς Λιγκ και μάλιστα από τον β’ προκριματικό. Ο τίτλος κρίθηκε και μαθηματικά από την 4η αγωνιστική των πλέι οφ, ενώ οι ΠΑΟΚ, Άρης, ΑΕΚ και Παναθηναϊκός πάλεψαν τις οκτώ πρώτες αγωνιστικές για τα τρία εισιτήρια, με τον Αστέρα Τρίπολης να βγαίνει νωρίς εκτός μάχης. Τελικά ο μεγάλος χαμένος ήταν ο Παναθηναϊκός, ο οποίος έμεινε για 4η σερί σεζόν εκτός Ευρώπης, γεγονός που προκάλεσε, πέρα από την απόλυση του Λάζλο Μπόλονι από τον «πράσινο» πάγκο, την έκρηξη των οπαδών της ομάδας, που βάλλουν κατά της διοίκησης Αλαφούζου αλλά και των παικτών τους…
ΠΙΝΑΚΑΣ
Ο καθρέφτης των πλέι οφ για τα ευρωπαϊκά εισιτήρια:
Περίοδος 2ος 3ος 4ος 5ος
2007-08 ΠΑΟ-ΑΕΚ-Άρης-Πανιώνιος
2008-09 ΠΑΟ-ΑΕΚ-ΠΑΟΚ-Λάρισα
2009-10 ΠΑΟΚ-ΑΕΚ-Άρης-Ολυμπιακός
2010-11 ΠΑΟ-ΠΑΟΚ-ΑΕΚ-Ολυμπιακός Βόλου
2011-12 ΠΑΟ-ΑΕΚ-Ατρόμητος-ΠΑΟΚ
2012-13 ΠΑΟΚ-Ατρόμητος-Αστέρας-ΠΑΣ Γιάννινα
2013-14 ΠΑΟ-ΠΑΟΚ-Ατρόμητος-Αστέρας Τρίπολης
2014-15 ΠΑΟ-Αστέρας Τρίπολης-Ατρόμητος-ΠΑΟΚ
2015-16 ΠΑΟΚ-ΠΑΟ-ΑΕΚ-Πανιώνιος
2016-17 ΑΕΚ-ΠΑΟ-ΠΑΟΚ-Πανιώνιος
2017-18 ΔΕΝ ΔΙΕΞΗΧΘΗΣΑΝ
2018-19 ΔΕΝ ΔΙΕΞΗΧΘΗΣΑΝ
Πλέι οφ για πρωταθλητή και Ευρώπη
Περίοδος 1ος 2ος 3ος 4ος 5ος 6ος
2019-20 Ολυμπιακός-ΠΑΟΚ-ΑΕΚ-ΠΑΟ-Άρης-ΟΦΗ
2020-21 Ολυμπιακός-ΠΑΟΚ-Άρης-ΑΕΚ-ΠΑΟ-Αστέρας Τρίπολης
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ