«Το φιλί του Ρουμπιάλες απηχεί την κακοποίηση που υφίστανται εκατομμύρια γυναίκες»

Το ανεπιθύμητο φιλί του Λουίς Ρουμπιάλες στην Τζένι Ερμόσο είναι μόνο ένα παράδειγμα της κακοποίησης που υφίστανται εκατομμύρια γυναίκες σε όλο τον κόσμο, δήλωσε η εν ενεργεία υπουργός ισότητας της Ισπανίας.

Η Ιρένε Μοντέρο περιέγραψε το περιστατικό, κατά το οποίο ο Ισπανός πρόεδρος της ποδοσφαιρικής ομοσπονδίας άρπαξε την παίκτρια από το κεφάλι και της έδωσε ένα φιλί στα χείλη κατά την τελετή απονομής μεταλλίων στον τελικό του Παγκοσμίου Κυπέλλου Γυναικών, ως μια «χαμηλότερης έντασης» μορφή σεξουαλικής βίας που συχνά είναι αόρατη και κανονικοποιημένη στην κοινωνία.

«Αυτό είναι κάτι που υφίστανται εκατομμύρια γυναίκες στην Ισπανία και σε όλο τον κόσμο. Δυστυχώς, αυτές οι μορφές σεξουαλικής βίας, αυτά τα χαμηλότερης έντασης είδη βίας, όπως τα χωρίς συναίνεση φιλιά, το άγγιγμα στα μέσα μαζικής μεταφοράς ή η σεξουαλική παρενόχληση, είναι συνήθως αόρατα και πολύ ομαλοποιημένα».

Η Μοντέρο ήταν από τους πρώτους που κατήγγειλε τη συμπεριφορά του Ρουμπιάλες στα μέσα κοινωνικής δικτύωσης, προκαλώντας μια αναμέτρηση που συγκλόνισε την Ισπανία και μεγάλο μέρος του κόσμου για σχεδόν δύο εβδομάδες.

«Σε τόσες πολλές γυναίκες που έχουν υποστεί σεξουαλική βία λένε: "Έι, δεν ήταν τόσο άσχημα, καλύτερα να μην το καταγγείλεις, μην υψώνεις τη φωνή σου". Ή αν το καταγγείλουν, κατηγορούνται: "Ε, ήσουν μεθυσμένη, εσύ το ξεκίνησες, κοίτα πώς ήσουν ντυμένη"», δήλωσε η Μοντέρο. «Αλλά αυτή τη φορά η πλειοψηφία της κοινωνίας - όχι μόνο οι φεμινίστριες ή οι γυναίκες, αλλά και πολλοί άνδρες - είπε: "Se acabó [τελείωσε]"» .

Η Ισπανία φιλοξενεί εδώ και καιρό ένα από τα πιο ζωντανά φεμινιστικά κινήματα στον κόσμο, το οποίο πιστώνεται ότι εκτόξευσε τη χώρα στην πρωτοπορία όσον αφορά την αντιμετώπιση θεμάτων όπως η βία κατά των γυναικών, η σεξουαλική συναίνεση και η εκπροσώπηση στην πολιτική. Αλλά το "Kiss-gate", όπως το αποκαλούν ορισμένα ισπανικά μέσα ενημέρωσης, έριξε τα φώτα της δημοσιότητας σε μια γωνιά της Ισπανίας που αντιστέκεται εδώ και καιρό στην αλλαγή.

Αφού αρχικά απέρριψε τους ανθρώπους που επέκριναν το φιλί ως «ηλίθιους και χαζούς», ο Ρουμπιάλες εξέφρασε τη λύπη του σε όσους «πληγώθηκαν από αυτό». Ο υπηρεσιακός πρωθυπουργός της χώρας, Πέδρο Σάντσεθ, κατακεραύνωσε γρήγορα τη συγγνώμη ως ανεπαρκή.

Η οργή συνέχισε να αυξάνεται, επιδεινούμενη από τις εικόνες που έδειχναν τον Ρουμπιάλες να πιάνει τον καβάλο του, ενώ η 16χρονη πριγκίπισσα της χώρας στεκόταν κοντά του και να σηκώνει την παίκτρια Αθένα ντελ Καστίγιο στους ώμους του, καθώς πανηγύριζε τη νίκη της Εθνικής Γυναικών.

Την Παρασκευή, το Διοικητικό Δικαστήριο Αθλητισμού της χώρας δήλωσε ότι θεωρεί τη συμπεριφορά του Ρουμπιάλες σοβαρή παραβίαση του αθλητικού νόμου της χώρας. Αν το δικαστήριο την είχε θεωρήσει ως «πολύ σοβαρή», η κυβέρνηση θα μπορούσε να προχωρήσει στην άμεση αναστολή του Ρουμπιάλες.

Η απόφαση του δικαστηρίου υποδηλώνει ότι αν η FIFA δεν είχε θέσει σε προσωρινή διαθεσιμότητα τον Ρουμπιάλες, ο επικεφαλής του ποδοσφαίρου θα βρισκόταν ακόμη στο τιμόνι της ομοσπονδίας.

Ο Ρουμπιάλες προσπάθησε να παρουσιάσει το φιλί ως συναινετικό. Σε μια νέα δήλωση που δημοσιεύθηκε από τα ισπανικά μέσα ενημέρωσης αργά την Παρασκευή, ο Ρουμπιάλες είπε ότι είχε «κάνει κάποια προφανή λάθη για τα οποία λυπάμαι ειλικρινά», αλλά επανέλαβε τον ισχυρισμό αυτό και ξέσπασε εναντίον αυτού που χαρακτήρισε «πρωτοφανές πολιτικό και δημοσιογραφικό λιντσάρισμα». Ορκίστηκε να συνεχίσει να υπερασπίζεται τον εαυτό του προκειμένου να «αποδείξει την αλήθεια».

Η Ερμόσο απέρριψε κάθε υπόνοια ότι το φιλί ήταν συναινετικό, λέγοντας ότι έλαβε χώρα «χωρίς κανενός είδους συναίνεση από μέρους μου».

Περιγράφοντας το φιλί ως τη «σταγόνα που ξεχείλισε το ποτήρι», η Ερμόσο πρόσθεσε: «Τέτοιες συμπεριφορές ήταν μέρος της καθημερινότητας της εθνικής ομάδας για χρόνια».

Το έπος αποκάλυψε τα καλύτερα και τα χειρότερα στοιχεία της Ισπανίας, δήλωσε η Ιρένε Λοσάνο, πρώην επικεφαλής του εθνικού αθλητικού συμβουλίου της χώρας.

«Είδαμε την παλιά, ξεπερασμένη, machista πλευρά του ποδοσφαίρου», δήλωσε στα ισπανικά μέσα ενημέρωσης. «Αλλά οι γυναίκες, με την επιτυχία τους ενάντια σε όλες τις αντιξοότητες, πέτυχαν μεγάλη επιτυχία και η αντίδραση και η υποστήριξη της ισπανικής κοινωνίας δείχνει την ευαισθητοποίηση που υπάρχει στην Ισπανία».

Η Λοσάνο ανέλυσε τις δικές της περιπέτειες με τον Ρουμπιάλες, ο οποίος είναι πρόεδρος της βασιλικής ισπανικής ποδοσφαιρικής ομοσπονδίας και ένας από τους αντιπροέδρους της UEFA, λέγοντας: «Η γλώσσα του Ρουμπιάλες είναι αυτή των απειλών, του εκβιασμού και της περιφρόνησης- με τις γυναίκες ακόμη περισσότερο».

Τα λόγια της υπονοούσαν πως για πολλούς έχει καταστεί αδύνατο να ξεμπερδέψουν τις πράξεις του Ρουμπιάλες από το βαθύ χάσμα, που αποκαλύφθηκε πέρυσι, μεταξύ του ποδοσφαιρικού κατεστημένου της Ισπανίας και των ποδοσφαιριστριών της.

Τον Σεπτέμβριο του 2022, 15 παίκτριες είχαν αρνηθεί να παίξουν υπό τον προπονητή Χόρχε Βίλντα, ο οποίος περιγράφεται από ορισμένους ως ελεγκτικός και αυταρχικός, σε μια προσπάθεια να βελτιωθούν οι συνθήκες εργασίας τους. Φαινομενικά στο επίκεντρο της διαμάχης βρισκόταν το αίσθημα ότι η ομοσπονδία -με επικεφαλής τον Ρουμπιάλες- δεν πίστευε πραγματικά στο ποδόσφαιρο γυναικών. Η ομοσπονδία έριξε την στήριξή της στη Βίλντα, η οποία χαρακτήρισε τις κατηγορίες «άδικες».

Αυτή τη φορά, ωστόσο, τα πράγματα έμοιαζαν διαφορετικά, καθώς μια κοινωνία που υπερασπίζεται εδώ και καιρό την ισότητα των γυναικών έβαλε στο στόχαστρο το γυναικείο ποδόσφαιρο, δήλωσε η Μπεατρίθ Άλβαρες, πρόεδρος του επαγγελματικού πρωταθλήματος γυναικών της Ισπανίας.

«Έχει ξεπεράσει τον κόσμο του αθλητισμού», δήλωσε η Άλβαρες. «Ξαφνικά δεν ήμασταν μόνο εμείς που υποφέρουμε εδώ και καιρό από αυτή την κατάσταση στον αθλητισμό που μιλούσαμε γι' αυτό, αλλά και η 80χρονη γυναίκα στη στάση του λεωφορείου ή οι κομμώτριες στα μαγαζιά τους».

Οι αθλήτριες της Ισπανίας εκμεταλλεύτηκαν τη στιγμή. Η ένωση γυναικών στον επαγγελματικό αθλητισμό της χώρας δήλωσε αυτή την εβδομάδα ότι είδε τον αριθμό των καταγγελιών για την ανισότητα να πενταπλασιάζεται, ενώ την Παρασκευή, τα συνδικάτα που εκπροσωπούν τις παίκτριες του επαγγελματικού γυναικείου πρωταθλήματος ποδοσφαίρου της χώρας κάλεσαν σε απεργία. Μεταξύ των θεμάτων που έθεσαν ήταν ο ετήσιος κατώτατος μισθός στην πρώτη κατηγορία, ο οποίος ανέρχεται σε 16.000 ευρώ, έναντι 182.000 ευρώ για τους άνδρες.

Ενώ η πίεση για την απομάκρυνση του Ρουμπιάλες συνεχίζεται, έχει γίνει ένα παγκόσμιο σύμβολο του πώς ένα σύστημα που σχεδιάστηκε όταν το ποδόσφαιρο ήταν σταθερά ανδρικό άθλημα απέτυχε να αντιμετωπίσει τις ανάγκες του γυναικείου ποδοσφαίρου, δήλωσε η Άλβαρες. «Όλο το μοντέλο είναι σάπιο. Πρέπει να αλλάξει από τα κάτω προς τα πάνω».

Τη Δευτέρα, λίγες ημέρες αφότου τα μέλη της χειροκρότησαν τον Ρουμπιάλες, καθώς χτύπησε τον «ψευτοφεμινισμό» και ορκίστηκε να παραμείνει επικεφαλής της ομοσπονδίας, το διοικητικό όργανο του ισπανικού ποδοσφαίρου δήλωσε ότι ζήτησε την άμεση παραίτησή του. Η ανακοίνωση αναγνώριζε ότι είχε έρθει η ώρα για μια «νέα φάση».

Η οργάνωση -η οποία αριθμεί μόλις έξι γυναίκες μεταξύ των 140 μελών της- ίσως δεν έχει άλλη επιλογή, δεδομένου ότι ένας νόμος που πρόκειται να τεθεί σε ισχύ το επόμενο έτος θα απαιτεί να αριθμεί τουλάχιστον 40% γυναίκες στην ηγεσία της.

Καθώς οι μακροχρόνιες δομές εξουσίας αρχίζουν να επιδεινώνονται, ορισμένοι προσπάθησαν να επωφεληθούν από την αλλαγή των δεδομένων. Την Παρασκευή, ο προπονητής της εθνικής ομάδας ποδοσφαίρου ανδρών της Ισπανίας ζήτησε συγχώρεση για το χειροκρότημα που έδωσε στον Ρουμπιάλες.

«Δεν νομίζω ότι πρέπει να παραιτηθώ -νομίζω ότι πρέπει να ζητήσω συγχώρεση», δήλωσε ο Λουίς ντε λα Φουέντε. «Έκανα ένα ανθρώπινο λάθος. Ήταν ασυγχώρητο». Λίγες ημέρες νωρίτερα, ο προπονητής των γυναικών, Βίλντα, επανέλαβε παρόμοιο συναίσθημα αφού τον έπιασε η κάμερα να χειροκροτεί.

Η Άλβαρες δήλωσε ότι ελπίζει ότι οι αλλαγές που εξαπολύθηκαν θα είναι αρκετές για να αντισταθμίσουν τον τρόπο με τον οποίο το σκάνδαλο επισκίασε την απίστευτη νίκη της γυναικείας ομάδας.

«Νομίζω ότι αυτή τη στιγμή οι παίκτριες αισθάνονται ότι παρά τα όσα πέτυχαν στο Παγκόσμιο Κύπελλο έχουν περάσει σε δεύτερη μοίρα», είπε. «Αλλά νομίζω ότι όσο περνούν τα χρόνια, θα καταλάβουν ότι κέρδισαν πολύ περισσότερα από ένα Παγκόσμιο Κύπελλο».