Total football: Επανάσταση χρώματος πορτοκαλί: «Και την μπάλα ο Γιόχαν…» (vid)

O Kώστας Χαλέμος γράφει για το βιβλίο «Total football: Επανάσταση χρώματος πορτοκαλί.

Total football: Επανάσταση χρώματος πορτοκαλί: «Και την μπάλα ο Γιόχαν…» (vid)

Και ο Βίνσεντ είδε το καλαμπόκι
Και τον αριθμό ο Αϊνστάιν
Και ο Ζέπελιν το Ζέπελιν
Και την μπάλα ο Γιόχαν…

Βίνσεντ είναι ο μεγάλος Ολλανδός ζωγράφος, Βαν Γκόνγκ, Αϊνστάιν ο γνωστός Γερμανός φυσικός, Ζέπελιν ο κατασκευαστής του περίφημου αερόπλοιου και Γιόχαν… Ε, ένας ήταν ο Γιόχαν. Ο Κρόιφ


Το στιχάκι αυτό που έγραψε ο καλλιτέχνης του καμπαρέ, Τουν Χέρμανς, έγινε σύνθημα στα γήπεδα, όταν ο Γιόχαν Κρόιφ και η παρέα του άλλαζαν το DNA του ποδοσφαίρου την δεκαετία του ΄70.

Το βιβλίο «Total football: Επανάσταση χρώματος πορτοκαλί», που έγραψε ο Ντέιβιντ Γουίνερ, αναφέρεται στη γέννηση του total football, του «ολοκληρωτικού ποδοσφαίρου», όπως μάθαμε να το λέμε στην Ελλάδα.

Ο συγγραφέας δεν είναι Ολλανδός και για αυτό ακριβώς η ματιά του πάνω στο θέμα είναι πιο αντικειμενική. «Για έναν Ολλανδό που το διαβάζει είναι ένας καθρέφτης. Παρουσιάζει πράγματα για το εαυτό σου που δεν έχεις ξαναδεί» ομολογεί ο Ρουουντ Φάν Νιστελρόι.

Ο γεννημένος στο Λονδίνο, Γουίνερ, άκουσε για πρώτη φορά να μιλούν για τον Άγιαξ στα δεκατέσσερά του χρόνια. «Δεν είχαμε καμία τύχη… Αυτός ο Κρόιφ, Θεέ μου, είναι απίστευτος» του είπε ο Έλληνας φίλος και συμμαθητής του που πήγε να δει τον τελικό με τον Παναθηναϊκό το 1971, στο Γουέμπλεϊ.

Μπολιασμένος με το μικρόβιο, ο Γουίνερ αποφάσισε να μελετήσει το ολλανδικό ποδόσφαιρο σε συνάρτηση με την τέχνη, τις εθνικές νευρώσεις, την αρχιτεκτονική, τις αγελάδες, τα κανάλια και τις πλημμύρες, τα αεροδρόμια, τους αγιογράφους και ραβίνους, την πλήξη του Άμστερνταμ και τους πρόβος, που ήταν οι αρχέτυποι αναρχικοί της πόλης.

«Το ποδόσφαιρο δεν είναι τέχνη αλλά είναι τέχνη το να παίζεις καλό ποδόσφαιρο» δηλώνει ο Ρούουντ Κρολ, ο σπουδαίος αριστερός μπακ και μετέπειτα λίμπερο του θρυλικού Άγιαξ.

Το βιβλίο εξηγεί γιατί οι ποδοσφαιριστές της Ολλανδίας παίζουν όμορφα αλλά χάνουν τους πιο σημαντικούς αγώνες, αρχής γενομένης από τον τελικό του Παγκοσμίου Κυπέλλου 1974, μια ήττα που αποτελεί ένα ανεπούλωτο τραύμα μέχρι τις μέρες μας…

Στην προσπάθειά του να αναλύσει το φαινόμενο total football, ο Γουίνερ μίλησε με ποδοσφαιριστές, προπονητές, παράγοντες, επιστήμονες κι έριξε φως σε γεγονότα που σημάδεψαν μιαν ολόκληρη εποχή, όπως για παράδειγμα, τη φυγή του Κρόιφ από τον Άγιαξ το 1973…

Μέσα από τις σελίδες του βιβλίου παρακολουθούμε την πορεία του ολλανδικού ποδοσφαίρου από την έκρηξή του, το 1970 έως την «ντροπή» του, το 2010, όταν «μέσα σε δυο ώρες κατέστρεψαν σαράντα χρόνια παράδοσης».

ΙΝFO

Total football: Επανάσταση χρώματος πορτοκαλί

Συγγραφέας: Ντέιβιντ Γουίνερ

Μετάφραση: Χρίστος Χαραλαμπόπουλος

Εκδόσεις: Δίαυλος (2018)