«Ο τοίχος» του Σαρτρ - Υπαρξισμός και επανάσταση

Το μεγαλοφυές διήγημα του Ζαν Πολ Σαρτρ είναι ίσως ο σπουδαιότερος φόρος τιμής που απέδωσε η λογοτεχνία στον Ισπανικό Εμφύλιο

«Ο τοίχος» του Σαρτρ - Υπαρξισμός και επανάσταση

Με όσα μπορεί να καταλογίσει κανείς στον Ζαν Πολ Σαρτρ δεν μπορεί να μην παραδεχτεί πως αυτός ο άνθρωπος ήξερε να γράφει λογοτεχνία. Ο «Τοίχος», το ολιγοσέλιδο διήγημα για τον Ισπανικό Εμφύλιο, παραμένει μέχρι σήμερα ίσως η καλύτερη λογοτεχνική μαρτυρία για ένα μοναδικό επεισόδιο της παγκόσμιας Ιστορίας.

Ο Σαρτρ κάνει μια επίδειξη φιλοσοφικής αφήγησης επιστρατεύοντας τις ελάχιστες δυνατές λέξεις, τα στοιχειώδη ανθρώπινα συναισθήματα, τα απολύτως απαραίτητα στιγμιότυπα εγκλωβίζοντας τον κόσμο σε μια νύχτα εφιαλτικής αναμονής των καταδικασμένων ενός εμφύλιου σπαραγμού.

Ο «Τοίχος» είναι ένα σύμβολο πολυσημίας. Πρόκειται για τον τοίχο στον οποίο θα στηθεί ο θανατοποινίτης, για τον τοίχο των ιδεολογιών αλλά και για τον τοίχο που λειτουργεί ως μεγάλη οθόνη της Ιστορίας. Είναι μια λογοτεχνική αντανάκλαση της ζωγραφικής του Γκόγια αλλά και μια προαναγγελία για την ιδεολογική χρεοκοπία του σύγχρονου ανθρώπου.

Με τι απληστία κυνηγούσα την ευτυχία, τις γυναίκες, την ελευθερία. Για να κάνω τι; Δεν θα είχα κουνήσει ούτε το μικρό μου δαχτυλάκι αν είχα φανταστεί πως θα πέθαινα έτσι.

« Ο τοίχος» του Ζαν Πολ Σαρτρ, εκδόσεις Πατάκη μετάφραση Ειρήνη Τσολακέλλη