Δέκα αναγνώσεις του Σεφέρη - Ανάγνωση 3η

Η τέχνη της συγκίνησης.

Δέκα αναγνώσεις του Σεφέρη - Ανάγνωση 3η

Δεν θα ήταν υπερβολή να πούμε πως όλη η ποίηση εξαντλείται στην τέχνη της συγκίνησης. Αν συμφωνήσουμε σε αυτό θα έχουμε κάνει ένα μεγάλο βήμα προς την αλήθεια. Ύστερα βέβαια θα πρέπει να θέσουμε κάποια όρια σε αυτή τη συγκίνηση. Όταν αναφερόμαστε στο Σεφέρη, αναφερόμαστε σ' ένα μάστορα της συγκίνησης. Από όλους ίσως τους μείζονες ποιητές μας ο Σεφέρης ήταν αυτός που ζύγιζε καλά τις λέξεις προτού τις απλώσει στο χαρτί όπως ο ζωγράφος τα χρώματα.

Το ζεστό νερό μου θυμίζει κάθε πρωί

πως δεν έχω τίποτε άλλο ζωντανό κοντά μου

Ο πρώτος νομπελίστας μας έμαθε την τέχνη του, όχι τόσο μελετώντας την παράδοση και τον Ευρωπαϊκό μοντερνισμό αλλά ασκούμενος σε δυο πράγματα που σχετίζονταν με τη δουλειά του: Τα κρυπτογραφήματα που στα πρώτα χρόνια της διπλωματικής του καριέρας κλήθηκε να αποκρυπτογραφεί αλλά και στα κατά καιρούς επίσημα ανακοινωθέντα που έπρεπε να συντάσσει επ' ονόματι της Ελληνικής Κυβέρνησης.

Η φαινομενική ακατανοησία των κρυπτογραφημάτων προκαλεί μια αμηχανία στον αναγνώστη τους, αμηχανία που αποσταθεροποιεί τη μακαριότητά του. Η ποίηση έχει αυτό το συνωμοτικό χαρακτήρα. Χρειάζεται ωστόσο και το επίσημο ύφος της ουδετερότητας που αποπνέουν συνήθως τα επίσημα ανακοινωθέντα ή τα διαγγέλματα για να αρτιωθεί η διαδικασία της συγκίνησης.

Ανάμεσα σε δυο πικρές στιγμές δεν έχεις καιρό μήτε ν' ανασάνεις

...Ο κόσμος είναι απλός!

Ο ποιητής είναι όσο γίνεται απλός και λιτός μέσα σε αυτό το παιχνίδι της συγκίνησης που παίζεται με τις λέξεις και τους στίχους. Κι όσο για την ακατανοησία με την οποία πολλοί προσπάθησαν να παραφορτώσουν τον Σεφέρη, ο ίδιος είχε προλάβει να πει: «Δεν καταλαβαίνουμε, όταν φοβούμαστε πως δεν θα καταλάβουμε. Αυτός ο φόβος είναι το εμπόδιο της ποιητικής επαφής».