Τα κλασικά: Η σημασία της «Μεταμόρφωσης» του Κάφκα στην εποχή μας

Η διαχρονική νουβέλα του Φραντς Κάφκα «Μεταμόρφωση» τείνει να γίνει ένα από τα πιο μεταφρασμένα έργα της παγκόσμιας λογοτεχνίας στον τόπο μας.

Ο ένας μετά τον άλλο οι εκδότες υποκύπτουν στην ακαταμάχητη γοητεία αυτού του ολιγοσέλιδου κειμένου που μέσα του βασιλεύει ο παραλογισμός της ανθρώπινης κοινωνίας, η μεροληψία και η καταπίεση στις ανθρώπινες σχέσεις, η θυματοποίηση του ατόμου και η καταδίκη του με συνοπτικές διαδικασίες.

Ο κόσμος του Γκρέγκορ Σάμσα αντίθετα από ό,τι νομίζουμε, δεν είναι ένας κόσμος ονείρου, ούτε το «θέατρο του παραλόγου». Είναι ένας κόσμος με στέρεες ρεαλιστικές βάσεις που παραπέμπουν στην καθημερινότητα καθενός από μας. Οι παρενέργειες που εμφανίζονται στη συνέχεια σχετίζονται περισσότερο με την οικογενειακή και κοινωνική αυθαιρεσία που παράγουν η συμβατική ηθική και οι συνακόλουθες κοινωνικές αντιλήψεις.

Μια κοσμογονική εξέλιξη όπως η μεταμόρφωση παραμένει στην ουσία μια αρχετυπική μεταφορά μέσω της οποίας λειτουργεί η ίδια η λογοτεχνία και το κείμενο αποκτά χάρη και σοφία. Ο βαθιά αλληγορικός Κάφκα, αυτός ο μεγάλος γεωμέτρης του λόγου κατορθώνει να μιλήσει για ένα σωρό πράγματα χωρίς απαραίτητα να τα ονοματίζει. Ίσως αυτή η ικανότητα είναι που τον κάνει επίκαιρο σε κάθε εποχή.

Στον καιρό των fake news και της κονσερβοποιημένης ενημέρωσης αλλά και στην ανερυθρίαστη παρέλαση της ασημαντότητας, η «Μεταμόρφωση» θέτει ερωτήματα που για την ώρα παραμένουν αναπάντητα. Η πρόσφατη μετάφραση της «Μεταμόρφωσης» από τον Δημ. Στ. Δήμου για λογαριασμό των εκδόσεων Ροές επαναφέρει ασφαλώς όλα αυτά τα ερωτήματα με τον καλύτερο δυνατό τρόπο.