Γκροτέσκο και λογοτεχνία

Ο κόσμος μας συντίθεται από γεγονότα, ή τουλάχιστον έτσι ισχυρίζεται ο Βιτγκενστάιν. Υπάρχει μια φυσική εξέλιξη στα πράγματα που αν θελήσουμε να την ακολουθήσουμε στη λογοτεχνία, θα αρκεστούμε στο ρεαλισμό αποκλείοντας στοιχεία όπως το γκροτέσκο. Η δυσαρμονία, η υπερβολή, το αλλόκοτο, το μακάβριο, η παρωδία, το εξωφρενικό δεν έχουν θέση στη ζωή και στις ιστορίες, εκτός αν αποφασίσουμε πως θα παίξουμε το γερό χαρτί που λέγεται γκροτέσκο.

Στην περίπτωση αυτή προκύπτουν έργα όπως το «Μαγικό δέρμα», η «Παναγία των Παρισίων», η «Μεταμόρφωση», «Το τενεκεδένιο ταμπούρλο», έργα που κινούνται σε μια ανορθόδοξη πραγματικότητα, αναδεικνύουν το τρομακτικό και το αδιανόητο, με όρους μυστηρίου ή δυσαρμονίας. Στα έργα αυτά υπάρχει διάχυτη η έννοια μιας μεταφυσικής αδικίας, τα θύματα της οποίας άλλοτε δικαιώνονται και άλλοτε όχι. Σε κάθε περίπτωση οι αναγνώστες ταυτίζονται με τους αλλόκοτους ήρωες του γκροτέσκο, προβάλλοντας σε αυτούς τις δικές τους ελλείψεις, τις μικρές τους αναπηρίες σε σωματικό ή ψυχικό επίπεδο. Στην περίπτωση που οι γκροτέσκοι χαρακτήρες θριαμβεύουν, ο συγγραφέας μπορεί να είναι σίγουρος πως έχει υπογράψει συμβόλαιο με την επιτυχία, έχοντας συχνά πουλήσει την συγγραφική του ψυχή στον διάβολο.