Διαβάζοντας τον Ματίς

Η ζωγραφική και το μυθιστόρημα θεωρούνται οι γονείς της εσχάτης των τεχνών, του κινηματογράφου. Οι κινηματογραφιστές αξιοποίησαν την αφηγηματική των ζωγράφων, ανακαλύπτοντας σ' ένα και μόνο ζωγραφισμένο στιγμιότυπο μια ολόκληρη ιστορία που οι μυθιστοριογράφοι χρειάζονται συνήθως περισσότερες από διακόσιες ή τρακόσιες σελίδες για να αφηγηθούν.

Η περίπτωση του Ανρί Ματίς είναι άκρως ενδεικτική. Οι επιλογές του ζωγράφου όσον αφορά τα πρόσωπα που πρωταγωνιστούν στους πίνακές του υποδηλώνουν μια διακριτικά εκφρασμένη εξέγερση απέναντι στην Ιστορία αλλά και στα κοινωνικά στερεότυπα. Ο Ματίς συχνά δανείζεται τολμηρά πρότυπα, διατηρώντας σε περίοπτη θέση τις εκδοχές της οδαλίσκης. Θίγει έτσι ζητήματα που αφορούν τη θέση της γυναίκας, το ρόλο της ως σκεύος ηδονής, αλλά και την συμβολή της σε μια έστω φαινομενική ισορροπία σε κοινωνίες γεμάτες ρήγματα και ανισότητες.

Ο Ματίς ζωγραφίζει σε ένα περιβάλλον που θυμίζει «Χίλιες και μία νύχτες» δημιουργώντας με το χρωματικό δυναμισμό και τις άπειρες λεπτομέρειες της προοπτικής ένα περίπλοκο δίχτυ αναφορών στις ανθρώπινες κοινωνίες, στις προκαταλήψεις των ανθρώπων, στα ήθη και τις συνήθειες που συνθέτουν την κοινότοπη καθημερινότητά τους - καθημερινά, ωστόσο, που οι μεγάλοι ζωγράφοι σαν τον Ματίς μπορούν να την προβάλλουν με τη μοναδική μαγεία του ταλέντου τους.