Ανρί Ματίς - Δύο αριστουργήματα της χαρτοκοπτικής

Τα αριστουργήματα δεν τα αναδεικνύει πάντοτε μια συνειδητή βούληση, κάποιες φορές η τύχη παίζει τον ρόλο της.

Ανρί Ματίς - Δύο αριστουργήματα της χαρτοκοπτικής

Στον πόλεμο ο Ανρί Ματίς εγκαθίσταται στο Παρίσι στο μπουλβάρ Μονπαρνάς. Στο διαμέρισμά του οι τοίχοι ήταν επενδεδυμένοι με άβαφη ταπετσαρία, σε μια προσπάθεια να καλυφθεί ένας λεκές. Φαίνεται πως ο λεκές αυτός ενοχλούσε τον γάλλο ζωγράφο που εκείνη την εποχή ασχολιόταν εντατικά με την τέχνη της χαρτοκοπτικής.

Matisse began experimenting with cut-outs when designing for the ballet.

Ο Ματίς έπιασε και κόλλησε τη φιγούρα ενός πουλιού πάνω στον λεκέ. Η ιδέα αυτής της φιγούρας τον συνεπήρε τόσο ώστε γρήγορα πλήθυναν πάνω στον τοίχο οι φιγούρες που προέρχονταν από όσα είχε αντικρύσει στην Αϊτή, ανασυνθέτοντας έτσι τον πολυνησιακό κόσμο και την αίσθηση της λιμνοθάλασσας. Με τον τρόπο αυτό θα δημιουργήσει μια σύνθεση από χάρτινες φιγούρες στον πρώτο τοίχο του σπιτιού ως ένα αυτόνομο έργο που θα το ονομάσει Océanie, la mer (Ωκεανία, η θάλασσα). Θα ακολουθήσει ένας δεύτερος τοίχος με την ίδια λογική, με τίτλο Océanie, le ciel (Ωκεανία, ο ουρανός). Σημειωτέο ότι όλες οι φιγούρες είναι λευκές καθώς βρισκόμαστε στο τέλος του πολέμου και τα χρωματιστά χαρτιά σπανίζουν.

Στις συνθέσεις αυτές του Ματίς η θάλασσα κι ο ουρανός τοποθετούνται στο ίδιο επίπεδο, συναντά κανείς πουλιά και ψάρια, φύκια και αστέρια αλλά και αστερίες ως λογοπαίγνιο, στοιχεία της φύσης που χορεύουν μαζί συμφιλιωμένα και ενοποιημένα. Ο καλλιτέχνης βλέπει τη φύση ως ένα σύνολο στοιχείων, όπου η ζωή μοιράζεται ισομερώς. Το πάθος του για την χαρτοκοπτική ο Ματίς το εκφράζει για πρώτη φορά σε μια συνεργασία του με τον εκδότη Τεριάντ. Ζωγραφίζει φύλλα χαρτιού με τέμπερα, κόβει σχήματα και τα ενώνει.