Τα τραγούδια έχουν Ιστορία: «Βρέχει στη φτωχογειτονιά» - Οι παράγκες κάτω από την Ακρόπολη (vid)
Είναι αλήθεια ότι σε αντίθεση με τις απολαυστικές του κωμωδίες ο ελληνικός κινηματογράφος δεν ευτύχησε στις δραματικές του στιγμές. Υπάρχουν ωστόσο και οι εξαιρέσεις όπως η «Συνοικία το όνειρο», ταινία βγαλμένη από το μεράκι, το όραμα και την αισθητική ενός σπουδαίου ηθοποιού, του Αλέκου Αλεξανδράκη.
Ο Αλεξανδράκης σκηνοθετεί, χρηματοδοτεί και πρωταγωνιστεί σε μια ταινία με βαθύτερους κοινωνικούς χρωματισμούς και τον ανάλογο τίτλο: «Συνοικία το Όνειρο».
Η υπόθεση εκτυλίσσεται κυριολεκτικά στη σκιά της Ακρόπολης, στην συνοικία του Ασυρμάτου που στα χρόνια του ’60 ήταν ακόμα μια παραγκούπολη.
Φτωχοδιάβολοι βγαλμένοι από τις πιο σκοτεινές σελίδες του Ντοστογιέφσκι οι κάτοικοί της είναι μια ιδανική συνθήκη για το νεορεαλιστικό πείραμα του Αλεξανδράκη, βασισμένο στο σενάριο του Κώστα Κοτζιά και του ποιητή Τάσου Λειβαδίτη.
Το τελικό αποτέλεσμα λογοκρίθηκε και κολοβώθηκε άγρια από την απηνή λογοκρισία της εποχής, η οποία δεν άφησε να «διαρρεύσει» η φτώχεια και η μιζέρια μιας χώρας ερειπωμένης. Αξίζει να σημειωθεί ότι την πρεμιέρα της ούτως ή άλλως κουτσουρεμένης ταινίας την διέκοψε βιαίως η αστυνομία ύστερα από τηλεφωνική εντολή του τότε Υφυπουργού Τύπου.
Ακούγοντας τον Αλεξανδράκη σε κατοπινές του συνεντεύξεις αφουγκράζεσαι την πικρία του για την ατυχή κατάληξη ενός δημιουργήματος που του στοίχισε μια ολόκληρη περιουσία χωρίς ποτέ να προβληθεί ολοκληρωμένο στις κινηματογραφικές ταινίες. Η λογοκριμένη εκδοχή της ταινίας προβλήθηκε τελικά στην Ελληνική τηλεόραση το 1983, 22 χρόνια μετά την επίσημη κυκλοφορία της προκαλώντας ανάλογα συναισθήματα σε κοινό και κριτικούς.
Μπορεί ο δημιουργός της να διαμαρτύρεται για την χοντροκομμένη παρέμβαση της λογοκρισίας, φαίνεται όμως ότι ένα αριστούργημα δύσκολα καταστρέφεται ακόμα και στην πιο κακοποιημένη μορφή του. Η ατμόσφαιρα, κάτι που είναι και ζητούμενο, είναι αδύνατο να χαθεί ακόμα και στις λογοκριμένες σκηνές.
Η αλήθεια του σινεμά βγαίνει αβίαστα κι ίσως η λογοκρισία κράτησε άθελά της ζωντανό το πιο υπαινικτικό περιεχόμενο, απαλείφοντας το διδακτικό μέρος που θα έδινε ένα χαρακτήρα προπαγάνδας στο «όνειρο» του Αλεξανδράκη και των συνεργατών του. Στην ταινία συμμετέχει ένας σπουδαίος Μάνος Κατράκης, ένας εξίσου εμπνευσμένος Μίκης Θεοδωράκης με καίρια οργανικά μέρη αλλά και το αλησμόνητο «Βρέχει στη φτωχογειτονιά».
Η σκηνή στην ταβέρνα όπου ο Αλεξανδράκης τύφλα στο μεθύσι δίνει χαρτούρα στους μουσικούς για το ομώνυμο τραγούδι είναι σίγουρα μια από τις σημαντικότερες σκηνές στην ελληνική φιλμογραφία. Στην τζαμαρία κολλάνε τα πρόσωπα των κομπάρσων σαν ενοχλητικές μύγες, πρόσωπα ειρωνικά αλλά και εκστατικά συνάμα την ώρα που ο Μπιθικώτσης τραγουδά, «είσαι μικρός και δεν χωράς τον αναστεναγμό μου» κι ο Αλεξανδράκης, ο Ρίκος της ταινίας, κραυγάζει, «Άτιμε ντουνιά!» Οι στίχοι ανήκουν στο μεγάλο ποιητή μας Τάσο Λειβαδίτη.
