Τι έφερε ο Μπιλ Έβανς στην τζαζ

Πιανίστας ολκής ο Μπιλ Έβανς επανακαθόρισε τις συντεταγμένες του αυτοσχεδιασμού σε ένα ρευστό κόσμο

Τι έφερε ο Μπιλ Έβανς στην τζαζ

Η τζαζ έχει πολλά πρόσωπα, όσα και τα πρόσωπα των μεγάλων μουσικών που την υπηρέτησαν. Από το Λιούις Άρμστρονγκ μέχρι τον Μάιλς Ντέιβις και από τον Τσάρλι Πάρκερ ως τον Τζον Κολτρέιν μεσολαβεί χρόνος και δράση που έκανε τον αυτοσχεδιασμό την πιο εκλεκτική πτυχή της παγκόσμιας μουσικής. Σε όλη αυτή την κοσμογονία το πιάνο έπαιξε το δικό του ρόλο, άλλοτε δευτεραγωνιστικό και άλλοτε πρωταγωνιστικό.

Η θέση του στις μικρές ή μεγάλες μπάντες είχε να κάνει κυρίως με τον άνθρωπο που δονούσε τα πλήκτρα. Ωστόσο μεγάλοι σολίστες όπως ο Χέρμπι Χάνκοκ ή ο Μακόι Τάινερ έμειναν για καιρό στη σκιά μουσικών όπως ο Μάιλς Ντέιβις ή ο Τζόν Κολτρέιν. Ένας πιανίστας που ξεκίνησε από την ίδια μοίρα αλλά εξελίχθηκε όπως άλλωστε και ο Χάνκοκ και ο Τάινερ, είναι ασφαλώς ο Μπιλ Έβανς, για πολλούς ο αρτιότερος και επιφανέστερος πιανίστας της τζαζ.

Στο επίπεδο που κινήθηκε ο Έβανς είναι δύσκολο κανείς να μιλά για ένα κορυφαίο μουσικό. Μοιάζει πιο ασφαλές να τον συμπεριλάβεις στη dream team του πιάνου, παρόλα αυτά ο Έβανς όπως ο Ντέιβις και ο Κολτρέιν είθισται να απολαμβάνει ένα προβάδισμα στο όργανό του.

Η πρωτοκαθεδρία του δεν έχει να κάνει με οποιαδήποτε δεξιοτεχνία, καθώς δεξιοτέχνες υπάρχουν ουκ ολίγοι στο τζαζ πιάνο. Θα έλεγε κανείς ότι ο Έβανς έδωσε στην τζαζ και στον αυτοσχεδιασμό μια φιλοσοφική διάσταση που ίσως της έλειπε, ένα άγγιγμα διαλογισμού και μια περαιτέρω σκέψη.

Ο Μπιλ Έβανς, αυτός ο πρωθιερέας του πιάνου, προσέθεσε στον αυτοσχεδιασμό στοιχεία στοχαστικά και αφηγηματικά, μικρές ή μεγάλες φράσεις που συνηχούν σαν μουσικές παράγραφοι. Η πειραματική του διάθεση κινήθηκε σε ήρεμες φόρμες και σε μια διαρκή χαλαρότητα που έδινε νόημα σε κάθε νότα, σε κάθε συγχορδία σε κάθε ρυθμική μεταβολή.