Τζαζ και μοντέρνα ζωγραφική - Βίοι παράλληλοι

Είναι δύσκολο να αποτιμήσει κανείς το μουσικό φαινόμενο της τζαζ ακόμα και σήμερα που έχουμε την εντύπωση πως ό,τι είχαμε να δούμε και να ακούσουμε από αυτή τη μουσική έχει λίγο-πολύ ολοκληρωθεί.

Τζαζ και μοντέρνα ζωγραφική - Βίοι παράλληλοι

Επειδή όμως η τέχνη είναι ένα μικρό χωριό μέσα στο οποίο όλοι και όλα συγγενεύουν με κάποιο τρόπο μεταξύ τους, θα πρέπει να αποδεχθούμε πως η τζαζ και η μοντέρνα ζωγραφική ακολούθησαν παράλληλη τροχιά στον εικοστό αιώνα.

Παραδεχόμαστε βέβαια τη βαθιά επιρροή της πρωτόγονης εμπειρίας του ανθρώπου, κυρίως αυτής που προέρχεται από την αφρικανική ήπειρο. Οι στιβαροί όγκοι της αρχέγονης ζωγραφικής και οι αφροαμερικάνικοι ρυθμοί είναι οι πηγές από όπου αναβλύζουν τα νερά της μοντέρνας τέχνης είτε στη μουσική είτε στην ζωγραφική και στη γλυπτική. Υπάρχει ωστόσο και το ισχυρό φίλτρο του δυτικού πολιτισμού, υπάρχει το εγκεφαλικό στοιχείο της Σωκρατικής μεθοδολογίας, ο Πλατωνικός και Αριστοτελικός νους, η ευρωπαϊκή φιλοσοφία και το μυθιστόρημα και φυσικά υπάρχει η μεγάλη παράδοση της ευρωπαϊκής ζωγραφικής του Ελ Γκρέκο, του Βελάσκεθ, του Ρέμπραντ. Υπάρχει η συμπαντική μουσική του Μπετόβεν, του Μότσαρτ, του Σούμπερτ αλλά και τα επαναστατικά μοτίβα του Ντεμπισύ, του Μπραμς, η ρώσικη μουσική των αρχών του εικοστού αιώνα, ο Σαίνμπεργκ και όλες οι άλλες μουσικές καινοτομίες. Όλα αυτά μαζί διαμόρφωσαν αφενός τα διάφορα ρεύματα της μοντέρνας ζωγραφικής αλλά και τις φάσεις της τζαζ όπως τις γνωρίζουμε σήμερα.

Δεν αρκεί το ένστικτο και η παράδοση στην εποχή μας που ο άνθρωπος δεν είναι πια το βρέφος της προϊστορίας αλλά ένας συνειδητός ενήλικας της Ιστορίας. Χρειάζονται και ο διοπτροφόρος δυτικός πολιτισμός που όλα τα αναμορφώνει και όλα τα αξιοποιεί.

Σημειωτέο, βέβαια, ότι όπως το μυθιστόρημα είναι πρωτίστως ευρωπαϊκή υπόθεση, και οι Αμερικανοί δεν είναι παρά επαρχιώτες της λογοτεχνίας, έτσι και η τζαζ μακριά από την Αμερική θυμίζει ξεθυμασμένη μπύρα!