Με –μουσική– δύναμη από την Πράγα
Το έτος ήταν 1978. Το Κουαρτέτο της Πράγας πήρε το πρώτο βραβείο στον διαγωνισμό του Εβιάν. Μέλος της κριτικής επιτροπής, όπως μας πληροφορεί ο Ολιβιέ ντε Μπορν, ήταν ο Πιερ Μπαρμπιέρ, ο οποίος έμελλε να κάνει καριέρα στη δισκογραφία ως μουσικός παραγωγός, συνεργαζόμενος με το Κουαρτέτο της Πράγας.
Ολα αυτά, αφού κατέρρευσε η κομμουνιστική δικτατορία, η φημισμένη δισκογραφική εταιρεία Σουπραφόν κατέρρευσε μαζί με το καθεστώς και οι μουσικοί βρέθηκαν χωρίς στέγη.
Το 1991, ο Μπαρμπιέρ ίδρυσε την εταιρεία Πράγα, που αναδείχθηκε σε μία από τις σπουδαιότερες δισκογραφικές εταιρείες ιδίως στη μουσική δωματίου, αλλά όχι μόνον.
Ο κύριος Γκρι έκανε ένα ωραίο δώρο στον εαυτό του για τις γιορτές: το κουτί Praga Digitals, 30 Years Limited Edition. Ενα box set με 30 cd (όσα και τα χρόνια της εταιρείας) που περιλαμβάνουν έργα από μεγάλη γκάμα συνθετών και ειδών – ηχογραφήσεις ψηφιακά επεξεργασμένες τόσο δεξιοτεχνικά, που μοιάζουν να διατηρούν την παλαιά, καλή «σπιτική» γεύση των βινυλίων.
- Το κουτί Praga Digitals, 30 Years Limited Edition περιλαμβάνει 30 cd, όσα και τα χρόνια της εταιρείας.
Τον βρήκα να κάθεται οκλαδόν στο πάτωμα, με το κουτί ανοιγμένο και τους δίσκους ακτίνας απλωμένους ολόγυρά του. Ενα παιδί που έπαιζε με το τρενάκι του.
Κάθισα στο πλάι του και χάζεψα μερικά από τα εξώφυλλα: η αυστηρή μορφή του Γιεβγένι Μραβίνσκι, ο οποίος διευθύνει εδώ τη Φιλαρμονική του Λένινγκραντ (στη Μόσχα του 1968) στην καφκικής πνοής Μουσική για έγχορδα, κρουστά και τσελέστα του Μπέλα Μπάρτοκ. Το Κουαρτέτο Ζεμλίνσκι να ερμηνεύει μερικά από τα πιο ατμοσφαιρικά κουαρτέτα εγχόρδων του Φελίξ Μέντελσον, το Κουαρτέτο της Πράγας, βεβαίως, σε έργα του Χάιντν αλλά και του Μπετόβεν (και, ναι: περιλαμβάνεται και το περίφημο «Ο θάνατος και η κόρη» του Σούμπερτ), την υπέροχη «Εξαϋλωμένη νύχτα» του Σένμπεργκ, ο Σβιατοσλάβ Ρίχτερ να ερμηνεύει σονάτες του Μπετόβεν και άλλα πολλά.
Ο κύριος Γκρι ξεχώρισε τους δίσκους με τα έργα μουσικής δωματίου των Ντβόρζακ, Σμέτανα, Γιάνατσεκ. Αλλά περάσαμε τη βραδιά ακούγοντας μια δική μου επιλογή: το συμφωνικό ποίημα «Θάνατος και εξαΰλωση» του Ρίχαρντ Στράους, με τον Φουρτβένγκλερ να διευθύνει τη Φιλαρμονική της Βιέννης. Οταν ακούστηκαν τα τύμπανα της εισαγωγής (που παριστούν τους χτύπους της ετοιμοθάνατης καρδιάς), ο κύριος Γκρι γύρισε και μου είπε ότι, όταν πέθαινε ο Στράους, ψιθύρισε: «Παράξενο, είναι όπως το περιέγραφα στο “Θάνατος και εξαΰλωση”…».
Ο εξαϋλωμένος ήχος μιας από τις τελευταίες νύχτες του χρόνου: γεμάτος από τους χυμούς της ζωής και της ανθρώπινης δημιουργίας. Του πάθους που δεν εξαϋλώνεται ποτέ.
