Μπετόβεν, όπως λέμε μουσική!

Ο μεγάλος Γερμανός συνθέτης και πιανίστας έζησε πενήντα επτά χρόνια σ’ αυτό τον κόσμο και, χωρίς υπερβολή, θα λέγαμε πως το όνομα του θα μπορούσε να υποκαταστήσει τον όρο μουσική στα λεξικά του κόσμου.

Στη λογική του «Σαν σήμερα» γιορτάζουμε τα 250 χρόνια από τη γέννησή του με μια αναδρομή στη γόνιμη καλλιτεχνική του ζωή. Το 2020 είναι έτος Λούντβιχ βαν Μπετόβεν

• Η ημερομηνία γέννησής του δεν έχει διευκρινιστεί, καθώς δεν υπάρχει επίσημη ληξιαρχική πράξη γέννησης στο όνομά του. Υπάρχει ωστόσο έγγραφο βάπτισής του με ημερομηνία 17 Δεκεμβρίου 1770 η οποία έγινε δεκτή ως πρώτη μέρα της ζωής του.
• Ο παππούς του Λούντβιχ βαν Μπετόβεν ήταν βαρύτονος και διευθυντής ορχήστρας. Ο Μπετόβεν έτρεφε απεριόριστο θαυμασμό για αυτόν και το πορτρέτο του το είχε σε περίοπτη θέση στο σπίτι του μέχρι το θάνατό του.
• Ο πατέρας του Γιόχαν ήταν τενόρος και μουσικός, ένας αυταρχικός και μέθυσος άντρας που θεωρείται ότι επηρέασε σε μεγάλο βαθμό τον χαρακτήρα του γιου του, που ήταν σε γενικές γραμμές κλειστός και μονήρης.
• Η μουσική του παιδεία ξεκινά από πέντε χρονών και ο δάσκαλός του Τομπίας Πφάιφερ υποφέροντας από αϋπνίες τον ξυπνά στη μέση της νύχτας, για να μελετήσει το πληκτροφόρο, κι ο μικρός Λούντβιχ βάζει τα κλάματα.
• Ο πατέρας του Μπετόβεν βλέποντας την επιτυχία του Λέπολντ Μότσαρτ με τον γιο του ονειρεύεται να δημιουργήσει κι αυτός ένα παιδί θαύμα, τον δεύτερο Μότσαρτ. Για το λόγο αυτό παραχαράσσει την ηλικία του, παρουσιάζοντάς τον ως εξάχρονο ενώ ήταν ήδη οκτώ, στην πρώτη του εμφάνιση ενώπιον του κοινού την άνοιξη του 1778.

• Σε ηλικία 16 χρονών ο Μπετόβεν ταξίδεψε μέχρι την Βιέννη με την ελπίδα να πάρει μαθήματα από τον Βόλφανγκ Αμαντέους Μότσαρτ. Δεν γνωρίζουμε με βεβαιότητα αν τον συνάντησε πόσω μάλλον αν διδάχτηκε από εκείνον.
• Αρχικά ο Μπετόβεν ήταν γνωστός ως δεινός δεξιοτέχνης του πιάνου με μεγάλη ευχέρεια στον αυτοσχεδιασμό. Σε αντίθεση με τους συνθέτες της εποχής του ποτέ δεν υπήρξε ένας αυλικός καλλιτέχνης ούτε συνεργάστηκε με την εκκλησία διατηρώντας την ανεξαρτησία του.
• Γύρω στα 26 του χρόνια, ή λίγο αργότερα, ξεκίνησαν τα προβλήματα με την ακοή του, που τον οδήγησαν σιγά-σιγά σε πλήρη κώφωση. Παρόλα αυτά ο μεγάλος συνθέτης, με κλονισμένη υγεία, συνέχισε να δημιουργεί μέχρι το τέλος της ζωής του ακόμα κι όταν δεν μπορούσε πια να ακούσει τα έργα του ή να τα διευθύνει ενώπιον του κοινού.
• Ο τιτάνας αυτός της μουσικής άφησε πίσω του ένα συμπαγές και απαράμιλλο έργο. Ενδεικτικό ίσως της εξέλιξης που είχε η ζωή του είναι ότι έγραψε μόνο μία όπερα, τη Φιντέλιο, κι ένα μπαλέτο τον Προμηθέα. Οι εννιά συμφωνίες του παραμένουν η ραχοκοκαλιά του έργου του όπως και οι σονάτες και τα κονσέρτα για πιάνο.
• Θιασώτης της γαλλικής επανάστασης και ζηλωτής του Ναπολέοντα, ο Μπετόβεν δεν είχε τίποτε από την κοκεταρία του Μότσαρτ. Τραχύς και αφρόντιστος παρέμεινε σε όλη του τη ζωή ένα «παιδί του λαού».