Έλλειψη βιταμινών: Έξι συμπτώματα που πρέπει να προσέχετε και πώς να τα θεραπεύσετε

Κανένας δεν αμφισβητεί την αναγκαιότητα των βιταμινών και μεταλλικών στοιχείων για έναν δυνατό και υγιή οργανισμό. Μπορεί οι πρωτεΐνες, τα λίπη και οι υδατάνθρακες να είναι τα τρία βασικότερα συστατικά, αλλά στην εύρυθμη λειτουργία του σημαντική θέση έχουν και οι βιταμίνες! Καθημερινά καταναλώνετε φρούτα και λαχανικά για να είστε σίγουροι ότι τα έχετε όλα. Είναι όμως έτσι; Μήπως η ποσότητα δεν είναι αρκετή, μήπως οι ταχυκαρδίες, τα μουδιάσματα, η θολή όραση δεν είναι τυχαία και είναι συμπτώματα που πρέπει να προσέξετε; Μήπως πρέπει να επανεκτιμήσετε την διατροφή σας;

Τα καλά νέα είναι ότι μπορούμε να τα αντιστρέψουμε και να επαναφέρουμε την επάρκεια. Τα 6 πιο συχνά συμπτώματα έλλειψης βασικών βιταμινών είναι:

1. Σημαντική απώλεια μαλλιών

Ενώ συνήθως χάνουμε 100 τρίχες μαλλιών την ημέρα, ξαφνικά βρίσκουμε τούφες στο μαξιλάρι ή στο μπάνιο, το οποίο μας δημιουργεί ανησυχία. Μπορεί να είναι ένδειξη κάποιας σοβαρής κατάστασης, όπως σιδηροπενικής αναιμίας που επηρεάζει τα επίπεδα ενέργειας ή κάποιας διαταραχής του θυροειδούς που μπορεί να οδηγήσει σε απότομη απώλεια ή αύξηση βάρους. Όταν τα επίπεδα σιδήρου είναι χαμηλά, στην απώλεια μαλλιών προστίθενται η αίσθηση του κρύου, οι ζαλάδες και οι συχνοί πονοκέφαλοι. Αν έχετε διαταραχή θυροειδούς τότε θα νιώθετε τους μύες αδύναμους και τις αρθρώσεις να πονούν, ενώ το δέρμα θα είναι ξηρό και χλωμό.

Πώς να το αντιμετωπίσετε;Το θετικό είναι ότι μπορείτε να εξαλείψετε την έλλειψη σιδήρου αρκεί να εμπλουτίσετε τη διατροφή σας με τροφές υψηλής περιεκτικότητας σε σίδηρο όπως μοσχάρι, σπανάκι, φακές, μαύρη σταφίδα, καθώς και φαρμακευτικά συμπληρώματα που θα σας υποδείξει ο ιατρός.

2. Αίσθηση καψίματος στο πέλμα και τη γλώσσα

Εάν έχετε παρατηρήσει κάποια τέτοια συμπτώματα πρέπει να ελέγξετε τα επίπεδα της Β12. Μπορεί επίσης να εμφανίσετε συμπτώματα αστάθειας, δυσκοιλιότητας και ξηρού δέρματος. Η Β12 διαδραματίζει ένα σημαντικό ρόλο στην υγεία, καθώς είναι η βιταμίνη απαραίτητη για τη σύνθεση αιμογλοβίνης, μέρος των ερυθρών αιμοσφαιρίων που μεταφέρουν οξυγόνο. Η βιταμίνη είναι απαραίτητη για τη σωστή λειτουργία άλλων συστημάτων, όπως του πεπτικού. Η έλλειψη Β12 μπορεί να προκαλέσει ήπια γνωστική διαταραχή (mild cognitive impairment), αν λοιπόν, παρατηρείτε αλλαγές στη μνήμη, στη σκέψη ή στη συμπεριφορά καλύτερα να επισκεφτείτε το ιατρό. Η μόνιμη έλλειψη Β12 μπορεί να προκαλέσει μόνιμες ζημιές στο νευρικό σύστημα και στον εγκέφαλο.

Οι Vegans πρέπει να προσέχουν ιδιαίτερα, διότι ο αποκλεισμός από τη διατροφή τροφών πλούσιων σε Β12 (γαλακτοκομικά, κρέας) αυξάνουν τις πιθανότητες ανεπάρκειας. Η λύση σε αυτό είναι ο εμπλουτισμός της διατροφής φυτικών τροφών όπως το γάλα καρύδας, η μαγιά, το γάλα αμυγδάλου και εμπλουτισμένα με Β12 προϊόντα σόγιας. Καλό είναι να γνωρίζουμε ότι χρειάζεται περίπου 3 χρόνια για να αναπτύξουμε ανεπάρκεια στη Β12, ωστόσο η χαμηλή ποσότητα στον οργανισμό προκαλεί προβλήματα, γι’ αυτό καλό είναι να είμαστε προσεκτικοί.

3. Αργή επούλωση των πληγών

Εάν είστε επιμελής στο βούρτσισμα των δοντιών, αλλά παρόλα αυτά τα ούλα παραμένουν κόκκινα, πρησμένα και ματώνουν εύκολα, τότε ίσως, χρειάζεστε βιταμίνη C. Επίσης, μπορεί να μελανιάζετε εύκολα ή οι μελανιές να αργούν να φύγουν. Μια βασική λειτουργία της βιταμίνης C είναι ότι είναι συνδετική, ενώνει όλα τα κύτταρα, αυξάνει τη σύνθεση κολλαγόνου και ενισχύει την επιδιόρθωση του οργανισμού. Έχει αντιφλεγμονώδη δράση και μειώνει την οξείδωση των κυττάρων.

Ενισχύστε την βιταμίνη C: Πρώτο και βασικότερο, αν καπνίζετε προσπαθήστε να το κόψετε. Ανάμεσα σε άλλα μειονεκτήματα, το τσιγάρο μειώνει την ικανότητα του οργανισμού να απορροφήσει βιταμίνη C. Καταναλώστε περισσότερα πορτοκάλια, μανταρίνια, μήλα, αχλάδια, γκρέιπφρουτ, κάλε, μαρούλι, σπανάκι, φράουλες, ακτινίδια και πιπεριές.

4. Πόνος στα οστά

Εάν πονούν τα κόκκαλα ή οι αρθρώσεις ή εάν υπάρχει διαταραχή ύπνου, τότε μπορεί να υπάρχει έλλειψη βιταμίνης D. Για τους ενήλικες, η ημερήσια συνιστώμενη ποσότητα είναι 600 ΙU. Τροφές πλούσιες σε βιταμίνη D είναι το σκουμπρί, ο σολομός, οι σαρδέλες, τα οστρακοειδή, οι γαρίδες και τα μανιτάρια. Επίσης, το γάλα αγελάδας, σόγιας, ο χυμός πορτοκάλι, η βρόμη και τα δημητριακά που είναι εμπλουτισμένα με βιταμίνη D. Βέβαια μην ξεχνάμε ότι και η έκθεση στον ήλιο για 10 λεπτά χωρίς αντιηλιακό (εάν μείνετε για περισσότερη ώρα στον ήλιο μην ξεχάσετε το αντιηλιακό) συμβάλλει στην σύνθεση αυτής της βιταμίνης.

5. Αρρυθμίες, ταχυκαρδίες

Το ασβέστιο ρυθμίζει τον καρδιακό ρυθμό, γι' αυτό και η έλλειψη ασβεστίου μπορεί να προκαλέσει αρρυθμία, ακόμα και πόνο στο στήθος. Άλλα σημάδια ότι μπορεί να μην λαμβάνετε το απαιτούμενο ασβέστιο είναι: συσπάσεις στο πρόσωπο και το στόμα. Το ασβέστιο συνεργάζεται με τους μύες και βοηθά τη σύσπαση των μυϊκών ινών. Μυϊκές κράμπες και κατάγματα: χωρίς επαρκή ασβέστιο οι μύες δεν χαλαρώνουν όπως πρέπει.

Πώς να αυξήσετε το ασβέστιο; Τροφές πλούσιες σε ασβέστιο είναι ο σολομός, οι σαρδέλες (πλούσιες επίσης σε ω3 λιπαρά οξέα) το μπρόκολο, bokchoi και βέβαια τα γαλακτοκομικά προϊόντα από ζωικό γάλα, αλλά και γάλα σόγιας, αμυγδάλου.

6. Θολή όραση

Η έλλειψη βιταμίνης Α μειώνει τη νυχτερινή όραση και την καθαρότητα της όρασης, γενικά τα μάτια είναι κουρασμένα. Αν και δύσκολο να παρατηρηθεί ανεπάρκεια βιταμίνης A λόγω της λιποφιλικής σύνθεσης της, ωστόσο μπορεί να συμβεί ειδικά αν η διατροφή είναι πολύ χαμηλή σε λιπαρά για μεγάλο χρονικό διάστημα. Γι' αυτό και θα ήταν καλό να καταναλώνετε αυγά, αρακά, γλυκοπατάτες, ψάρια, βερίκοκα, καρότα και γάλα, ξηρούς καρπούς, ελαιόλαδο, ηλιέλαιο.

Ένας απλός αιματολογικός έλεγχος μπορεί να καθορίσει τις ανεπάρκειες ωστόσο είναι σημαντικό να παρατηρείτε το σώμα σας, τις ενοχλήσεις που μπορεί να έχετε και να επικοινωνείτε με τον γιατρό σας για την κατάλληλη συμβουλή.

Ασλανίδη Αναστασία

Κλινική Διατροφολόγος-NutritionCoach