Η ιστορία της ελληνικής διαφήμισης 

Από τα αργυρά δίδραχμα του Σόλωνος στη νέα εποχή - Ακάκιε, τα μακαρόνια - Ο Λουμίδης έχει τη δική του Ιστορία - Η μπύρα ΦΙΞ - Η ιστορία της ελληνικής διαφήμισης. 

Η ιστορία της ελληνικής διαφήμισης 

Η ευλογία ή η κατάρα της διαφήμισης, εξαρτάται πώς το βλέπει κανείς, δεν θα μας εγκαταλείψει ποτέ σε αυτό τον κόσμο, στον οποίο οι άνθρωποι αναζητούν συνεχώς τρόπους να πλουτίσουν και επινοούν καθημερινά ανάγκες ή επιτρέπουν σε άλλους να επινοούν ανάγκες για λογαριασμό τους. Η ίδια η ιστορία της διαφήμισης έχει ρίζες στην αρχαιότητα, τότε που πολλά προϊόντα και υπηρεσίες διαφημίζονταν τεχνηέντως μέσα στα κείμενα παραστάσεων του αρχαίου θεάτρου όπου συνέρρεε πλήθος κόσμου. Θεωρήστε δηλαδή ότι το θέατρο ήταν κατ’ αναλογία η τηλεόραση της εποχής εκείνης. Το «ΦΩΣ» ανατρέχει στις παλιές ρεκλάμες που αναδίδουν τη γοητεία των καιρών. Τότε οι άνθρωποι ονειρεύονταν τον παράδεισο μιας νέας εποχής και συχνά διαψεύδονταν από την ίδια την Ιστορία.

Από τα αργυρά δίδραχμα του Σόλωνος στη νέα εποχή

Ένας από τους πρώτους δεινούς διαφημιστές όλων των εποχών υπήρξε ο σοφός Σόλων. Είναι προφανής η πρόθεσή του να τυπώσει στη μία όψη των αθηναϊκών διδράχμων ομοίωμα αττικού αμφορέα ελαιολάδου, προκειμένου να προβάλει την ποιότητα της ελιάς που έδινε στον καιρό του η γη της Αττικής. Στη συνέχεια τα κείμενα της τραγωδίας και της κωμωδίας διαπνέονται συχνά από το ίδιο πνεύμα, όταν οι συγγραφείς τους αναλαμβάνουν να εγκωμιάσουν την ποιότητα διαφόρων αγαθών με ονομασία προέλευσης. Το πολυπληθές κοινό των παραστάσεων εντυπώνει αυτή την ποιότητα και τα αναζητά ύστερα στην καθημερινότητά του. Όπως σε πολλά άλλα, έτσι και στη διαφήμιση οι αρχαίοι ημών πρόγονοι ήταν ήδη πολύ μπροστά.

Ακάκιε... τα μακαρόνια να είναι ΜΙΣΚΟ

Η πάλαι ποτέ ελληνική βιομηχανία ζυμαρικών ΜΙΣΚΟ αποτελεί ασφαλώς την πιο οικεία μάρκα για τους απανταχού Έλληνες μακαρονάδες. Μολονότι η ΜΙΣΚΟ έχει μπει πλέον στην πολυεθνική ομπρέλα της Barilla, δημιούργησε έναν πραγματικό θρύλο και οι περισσότεροι από μας τη θυμόμαστε ασφαλώς από το πολύκροτο διαφημιστικό σλόγκαν: «Ακάκιε, μην ξεχάσεις τα μακαρόνια να είναι ΜΙΣΚΟ!». Κακώς νομίζουμε ωστόσο πως αποτελεί σύνθημα του Μεσοπολέμου. Η ΜΙΣΚΟ ιδρύθηκε το 1927, αλλά η ιστορία του «Ακάκιου» είναι πολύ πιο πρόσφατη. Ο αστικός μύθος μιλά για την επίσκεψη του Ηπειρώτη βιομήχανου Ελευθέριου Μαντζίκα στα Μετέωρα για προσκύνημα. Εκεί ο Μαντζίκας είδε τον ηγούμενο ενός μοναστηριού να φωνάζει από μακριά σε έναν καλόγηρο, που ξεκινούσε με το γαϊδουράκι του να πάει για τα ψώνια της μονής: «Ακάκιε, τα μακαρόνια να είναι ΜΙΣΚΟ». Κάπως έτσι γεννήθηκε η ιδέα της γνωστής διαφήμισης, η οποία διήνυσε μισό αιώνα ζωής στα μέσα ενημέρωσης. Η φαντασία του ανθρώπου είναι απέραντη, αλλά δεν παύει συνεχώς να τροφοδοτείται από την πεζή καθημερινότητά του.

Αφοί Λαμπρόπουλοι και η Columbia

Το 1927 είναι μια χρονιά-ορόσημο για την οικογένεια των Λαμπρόπουλων από την Αρκαδία με τους επτά γιους. Ο μεγαλύτερος εξ αυτών, ο Ξενοφών, οικοδομεί το όνειρο μιας μικρής αυτοκρατορίας, ξεκινώντας στις αρχές του εικοστού αιώνα ως πλανόδιος πωλητής. Το 1927 η εταιρεία «Αφοί Λαμπρόπουλοι» γίνεται ανώνυμη εταιρεία και το όνομά της συνώνυμο μιας τρυφερής ανάμνησης για πολλούς Έλληνες που μεγάλωναν στα χρόνια που το πολυκατάστημα της Αιόλου ήταν θεσμός. Το 1932 ακολούθησε η σύσταση της δισκογραφικής εταιρείας «Columbia – Αφοί Λαμπρόπουλοι», σε συνεργασία με την ΕΜΙ. Ο Τάκης Β. Λαμπρόπουλος, που διηύθυνε μεταπολεμικά τον γίγαντα αυτό της δισκογραφίας, συσπείρωσε ποιητές και νέους ελπιδοφόρους μουσικοσυνθέτες (Θεοδωράκης, Χατζιδάκις, Ξαρχάκος κ.ά.),με καλλιτεχνικό διευθυντή τον Μανώλη Χιώτη, συντονιστή και διευθυντή των ηχογραφήσεων, και τις μεγαλύτερες φωνές που ανέδειξε ποτέ η ελληνική μουσική.

Μέρες ραδιοφώνου

Το «κουτί που μιλά» είναι ένα από τα θαύματα που γνώρισε η ανθρωπότητα στις αρχές του εικοστού αιώνα. Τη στιγμή που το κύρος των εφημερίδων άρχισε να πέφτει δραματικά, αυτός ο νέος δαίμονας της τεχνολογίας προσέφερε στον ακροατή ένα φρέσκο, άμεσο και άσπιλο μέσο ενημέρωσης και ψυχαγωγίας. Με φόντο το οικονομικό Κραχ του 1929, το ίδιο το ραδιόφωνο συστήθηκε πλέον ως ένα μέσο φτηνής διασκέδασης, που δεν προϋπέθετε να ξέρει κάποιος να διαβάζει. Οι μέρες ραδιοφώνου στη δεκαετία του ’30 είναι συνυφασμένες με το γκροτέσκο της ραδιοφωνικής μετάδοσης «Ο πόλεμος των κόσμων» ~φάρσα άνευ προηγουμένου, στην οποία ο μετέπειτα διάσημος σκηνοθέτης και ηθοποιός Όρσον Ουέλς έπεισε τους ακροατές του ότι η Γη δέχεται επίθεση εξωγήινων.

Στη συνέχεια το «κουτί που μιλά» έγινε ο αχώριστος σύντροφος στα χρόνια του πολέμου, αλλά και ένα εξαίρετο μέσο κυβερνητικής προπαγάνδας, όπως στην περίπτωση του Χίτλερ αλλά και του Τσόρτσιλ, του Ρούζβελτ και άλλων προσωπικοτήτων της σύγχρονης Ιστορίας.
Η ρεκλάμα που αντλούμε από το 1936 μάς μεταδίδει όλη την ατμόσφαιρα μιας γοητευτικής δεκαετίας λίγο πριν ο πόλεμος έρθει και σαρώσει τα πάντα.

Ο Λουμίδης έχει τη δική του Ιστορία!

Τρία αδέρφια ανοίγουν τα φτερά τους. Από τη φτωχική Κάρπαθο των αρχών του εικοστού αιώνα στην οδό Ρετσίνα 12 στον Πειραιά, σ’ ένα μικρό μαγαζί με την επωνυμία «Αντώνιος Αρ. Λουμίδης». Μια οικογενειακή ιστορία δόξας ξεκινά μέσα στις μεγάλες αντιξοότητες της μεσοπολεμικής Ελλάδας. Μια ιστορία γεμάτη δυσκολίες και αναποδιές, αλλά και μικρούς θριάμβους, που θα κάνει το όνομα Λουμίδης συνώνυμο του καφέ. Έναν αιώνα μετά το δημιούργημα αυτών των ανθρώπων έχει κρατήσει μόνο το όνομά τους, αφού η εταιρεία εξαγοράστηκε από τη Νεστλέ. Όμως η Ιστορία Λουμίδη συνεχίζεται!

Εδώ είναι του Dewar’s

Πριν από 155 χρόνια γεννιέται στο Περθ της Σκοτίας μια ιδιοφυΐα του μάρκετινγκ και δεν θα ήταν υπερβολή να πούμε πως γεννήθηκε πριν από την ίδια την ιδέα της διαφήμισης. Ο Τόμας Ρόμπερτ Ντιούαρ, 1ος βαρόνος του Ντιούαρ, είναι μια ξεχωριστή περίπτωση που έχει καταγράψει αρκετές πρωτιές στην εκπληκτική σταδιοδρομία του. Είναι ο άνθρωπος που έμαθε τον κόσμο να πίνει ουίσκι. Θεμελιώνοντας αποστακτήρια σε όλο τον κόσμο, δημιούργησε μία από τις μεγαλύτερες εταιρείες παραγωγής. Πρώτος εμφιάλωσε το «μαγικό ποτό» σε γυάλινα μπουκάλια με ετικέτα τη φίρμα του. Πρώτος έστησε διαφημιστική πινακίδα στο Λονδίνο, που όταν άναψε δημιούργησε κυκλοφοριακό κομφούζιο, καθώς πεζοί και οδηγοί σταμάτησαν να απολαύσουν το θαύμα. Δεν ήταν ο πρώτος, αλλά από τους πρώτους που αγόρασαν αυτοκίνητο στην Ευρώπη και ο τρίτος στη Μεγάλη Βρετανία. Το Dewar’s έφτασε κάποια στιγμή να γίνει το πρώτο σε πωλήσεις στις ΗΠΑ. Ο Τόμας Ρόμπερτ Ντιούαρ ή «Ουίσκι-Τομ», όπως ήταν το παρατσούκλι του, ήταν τελικά πολύ μπροστά από την εποχή του.

Το ανώτερο σαπούνι!

Η Ανώνυμη Βιομηχανία Ελαιουργίας Κέρκυρας λειτούργησε στο Μαντούκι από το 1924 και δέσποσε επί εξήντα χρόνια στο βιομηχανικό τοπίο του νησιού. Η ρεκλάμα της ΑΕΒΕΚ, με την ένδειξη «το ανώτερο σαπούνι», εμπνέεται από την παλιά ρατσιστική παροιμία: «Τον Αράπη κι αν τον πλένεις, το σαπούνι σου χαλάς». Κατά τα άλλα, η σαπωνοποιία στη χώρα μας είχε πάντα την τιμητική της, συναγωνιζόμενη σε διαφημίσεις την κραταιά καπνοβιομηχανία εκείνης της εποχής.

Το ελληνικό «κραχ»

Το 1929 είναι μια δυσοίωνη χρονιά για την ανθρωπότητα, καθώς το οικονομικό Κραχ δημιουργεί νέα δεδομένα και πλήττει σοβαρά την αισιοδοξία του κόσμου. Στην Ελλάδα ωστόσο σημειώνονται οι περισσότερες αγορές αυτοκινήτων μετά το 1924, αυξάνοντας κατά πολύ τους τέσσερις τροχούς στους δρόμους των μεγάλων πόλεων. Οι αυτοκινητοβιομηχανίες επιδίδονται σ’ έναν μαραθώνιο διαφημιστικό, προκειμένου να ελκύσουν ακόμα περισσότερους αγοραστές. Δυστυχώς το 1930 οι υποψήφιοι αγοραστές λιγοστεύουν κατά πολύ. Η οικονομική κρίση είχε χτυπήσει και τη δική μας πόρτα.

Το κόκκινο πακέτο και η ντίβα!

Το κόκκινο πακέτο μέσα στο οποίο συσκευαζόταν όλη η μαγεία των τσιγάρων Sante ξεκίνησε ένα μακρύ ταξίδι το 1931, μέσα από το οποίο το εικονιζόμενο σε αυτό πρόσωπο κέρδισε ένα εισιτήριο για την αθανασία. Πέρασε αρκετός καιρός μέχρις ότου αποκαλυφθεί η ταυτότητα της γυναίκας που κοσμούσε την ονομαστή μάρκα του Χαρίλαου Κωνσταντίνου. Ο καπνοβιομήχανος είχε αναθέσει σε γνωστό ζωγράφο να φιλοτεχνήσει το πορτρέτο μιας καλλονής που καπνίζει. Ειπώθηκαν, ως συνήθως, ένα σωρό εικασίες, έως ότου αποκαλύφθηκε πως το πρόσωπο αυτό ανήκε στη Ζωζώ Νταλμάς, διάσημη ηθοποιό και ντίβα της οπερέτας. Η πολυκύμαντη ζωή της, που σημαδεύτηκε από θυελλώδεις έρωτες, όπως αυτόν με τον Κεμάλ Ατατούρκ, γιγάντωσε ακόμα περισσότερο τον μύθο της.

Ζήτω ο ηλεκτρισμός!

Ο ηλεκτρισμός υπήρξε αναμφίβολα ~μαζί με το πετρέλαιο~ βασικός πυλώνας εξέλιξης του σύγχρονου πολιτισμού. Στην Ελλάδα έφτασε περί τα τέλη του 19ου αιώνα. Το διάταγμα του 1889 παραχώρησε το δικαίωμα εκμετάλλευσης του ηλεκτρικού ρεύματος στην Αθήνα. Το ξενοδοχείο «Μεγάλη Βρετανία» και τα Ανάκτορα είναι τα πρώτα κτήρια που ηλεκτροφωτίζονται. Το 1902 ο δήμαρχος Αθηναίων Σπύρος Μερκούρης υπογράφει τη σύμβαση με την Εταιρεία Αεριόφωτος για τον ηλεκτροφωτισμό της πρωτεύουσας. Ο φωτισμός ήταν μόνο η αρχή στο τεχνολογικό θαύμα που δημιούργησε ο ηλεκτρισμός μέσα σε λίγες δεκαετίες. Μια μακρά σειρά συσκευών, που ξεκινά από τα παλιομοδίτικα ραδιόφωνα και τις πρώτες ηλεκτρικές συσκευές και φτάνει έως τους ηλεκτρονικούς υπολογιστές και την αυτοματοποιημένη μορφή της σύγχρονης κατοικίας, μεταμόρφωσε τη ζωή του μέσου ανθρώπου μεταβάλλοντάς τον σ’ έναν αδηφάγο καταναλωτή. Οι βάσεις της εξέλιξης αυτής, που όταν δεν ξεπερνά την καταναλωτική λογική είναι ασφαλώς θετική, τέθηκαν πριν από τον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο. Οι μεσοπολεμικές ρεκλάμες, που κατέκλυσαν τις σελίδες του Τύπου με τα νέα προϊόντα, προδιέγραφαν ήδη τα χαρακτηριστικά της νέας εποχής. Σε εκείνες τις διαφημιστικές καταχωρίσεις το μερίδιο του λέοντος είχαν τα ραδιόφωνα, που αναδεικνύονταν σε κυρίαρχο της νέας ενημέρωσης και ψυχαγωγίας. Οι σημαντικότεροι κατασκευαστές ραδιοφώνων προωθούσαν τα μοντέλα τους, που ικανοποιούσαν την αισθητική και το βαλάντιο όλων των κοινωνικών τάξεων.

Όμως η τεχνολογία που αναπτύχθηκε χάρη στον ηλεκτρισμό μεριμνούσε ήδη για τα ελληνικά νοικοκυριά. Στην υπέροχη δεκαετία του ’30 η Ηλεκτρική Εταιρεία Αθηνών-Πειραιώς πληροφορούσε το κοινό για τα πλεονεκτήματα της ηλεκτρικής κουζίνας. Οι ενδιαφερόμενοι μπορούσαν να αγοράσουν μια ηλεκτρική κουζίνα με δόσεις, χωρίς το κόστος εγκατάστασης. Το καλοκαίρι του 1935 ξεκίνησε η δωρεάν δοκιμή κουζίνας για 15μέρες με δυνατότητα επιστροφής. Στην Αθήνα και στον Πειραιά1.250 οικογένειες είχαν ήδη αγοράσει και χρησιμοποιούσαν την ηλεκτρική κουζίνα. Εξυπακούεται πως το επαναστατικό αυτό προϊόν αφορούσε κυρίως τη μεγαλοαστική τάξη, τα μέλη της οποίας κατοικούσαν όλο και περισσότερο τις νέες πολυκατοικίες του Μεσοπολέμου που πληρούσαν τις προδιαγραφές για ανάλογες καινοτομίες. Εξίσου ακριβοθώρητα ήταν και τα πρώτα ηλεκτρικά ψυγεία, που έκαναν την εμφάνισή τους στα μέσα αυτής της δεκαετίας και μπορούσε κάποιος να τα αποκτήσει με μια μικρή προκαταβολή και πολλές μηνιαίες δόσεις.

Η εμπορία αυτοκινήτου γνωρίζει την πρώτη άνθηση

Ο εικοστός αιώνας φέρνει τη ρόδα στη ζωή μας, ακόμα κι αν αρχικά τουλάχιστον στη μαγική επικράτεια του αυτοκινήτου χωρούν μόνο οι εύποροι μεγαλοαστοί ή οι επαγγελματίες οδηγοί. Η εμπορία αυτοκινήτου γνωρίζει την πρώτη άνθηση από την παρθενική δεκαετία του 1910. Οι δεκάδες αυτοκινητοβιομηχανίες ανά τον κόσμο εγκαθιστούν επίσημους αντιπροσώπους στην χώρα μας τόσο για το αυτοκίνητο όσο και τα κάθε λογής μεμονωμένα εξαρτήματά του. Ξεκινά ο διαφημιστικός οργασμός μέσω του Τύπου. Τα νέα μοντέλα κατακλύζουν τις σελίδες των εφημερίδων, μέχρι το 1930, όταν η επέλαση της οικονομικής κρίσης πλήττει προσωρινά την προωθητική διάθεση των εισαγωγέων. Οι ρεκλάμες του Μεσοπολέμου για τα αυτοκίνητα μεταφέρουν το άρωμα μιας εποχής που χάθηκε μέσα από τον παγκόσμιο όλεθρο.

Το ταξίδι στη θάλασσα

Η ελληνική ακτοπλοΐα στον Μεσοπόλεμο μαστιζόταν από ένα σωρό δεινά. Η κατάρρευση της Μεγάλης Ελλάδας των πέντε θαλασσών και των δύο ηπείρων απαξίωσε σε μεγάλο βαθμό την ακτοπλοϊκή δραστηριότητα των Ελλήνων πλοιοκτητών, αφού συρρίκνωσε τόσο την εμβέλεια όσο και τον αριθμό των μεγάλων λιμανιών της Ανατολικής Μεσογείου που εξυπηρετούσαν μέχρι τότε. Η ακτίνα δράσης της ελληνικής ακτοπλοΐας περιορίστηκε στα λιμάνια του ελλαδικού χώρου και ο οξύς και συχνά αθέμιτος ανταγωνισμός μεταξύ των εταιρειών προκαλούσε ένα σωρό δεινά: την πληθωρική παρουσία γερασμένων και κακοσυντηρημένων πλοίων με ευτελείς ναύλους και πυκνότατα δρομολόγια στις ελληνικές θάλασσες με κακοπληρωμένους ναυτικούς και άσκοπη κατανάλωση χιλιάδων τόνων γαιανθράκων, σε ένα επικίνδυνο πεδίο θαλάσσιων μεταφορών, όπου ο κίνδυνος ενός ατυχήματος ήταν πάντοτε ορατός και πιθανός. Ωστόσο τα ταξίδια της θάλασσας διατηρούσαν την αναγκαιότητα και την γοητεία τους και ειδικά τα υπερατλαντικά ταξίδια υπόσχονταν ακόμα έναν κόσμο ευκαιριών για τα ανήσυχα πνεύματα.

Ο πόλεμος των κουνουπιών!

Τα κουνούπια, που έρχονται μαζί με το ελληνικό καλοκαίρι και τις μεγάλες ζέστες, αποτελούν μια διαρκή μάστιγα για κάθε εποχή. Η μεσοπολεμική διάθεση να λυθούν επιτέλους όλα τα μικρά και μεγάλα προβλήματα της καθημερινότητας βοήθησε ώστε να αφιχθούν τα πρώτα εντομοαπωθητικά σκευάσματα, τα οποία ο Τύπος της εποχής προέβαλλε με διαφημιστικές καταχωρίσεις. Από την αντικουνουπική εκστρατεία ξεχωρίζουμε την ατάκα της εφημερίδας «Πρωία» από το 1939, κάτω από τη ρεκλάμα του περίφημου ΚΑΤΟΛ: «Αμάν, αυτοί οι Γιαπωνέζοι. Γέμισαν τον κόσμο αντικουνουπικά!». Εκτός από το ΚΑΤΟΛ, για το οποίο αποκλειστικοί αντιπρόσωποι ήταν οι Αφοί Λαμπρόπουλοι, κυκλοφορούσαν ήδη και άλλα διάσημα «φιδάκια» με την ονομασία ΚΑΠΝΟΞΑΛ.

Ανδρικά εσώρουχα και ΚΟΛΥΝΟΣ!

Στον Μεσοπόλεμο τα ανδρικά εσώρουχα είναι πια ένα αναγκαίο αξεσουάρ, τουλάχιστον για τους άντρες που διαμένουν στις πόλεις και έχουν μια στοιχειώδη οικονομική ευχέρεια. Θεματοφύλακες της σωματικής υγιεινής, τα σώβρακα και οι φανέλες αποκτούν τη σημασία τους στο αρσενικό πρότυπο της εποχής, όπως βέβαια και η κρέμα ξυρίσματος «ΚΟΛΥΝΟΣ» που απαλλάσσει τα γένια από την αυθεντία του μπαρμπέρη. Μια διαφήμιση από τα καταστήματα «Αφοί Λαμπρόπουλοι» συνοψίζει τα νέα ανδρικά προνόμια.

Ο ήχος των γραμμοφώνων!

Τα χρόνια αλλάζουν, τα ήθη αλλάζουν και μαζί οι τρόποι ψυχαγωγίας. Η μουσική γίνεται «σπιτική» υπόθεση και η αναπαραγωγή της μέσα από τους δίσκους φέρνει στα ελληνικά νοικοκυριά τα πρώτα γραμμόφωνα. Πρόκειται για ένα τεχνολογικό θαύμα που θεμελιώνει μια ολόκληρη βιομηχανία. Η δισκογραφία με τα καλά και τα κακά της θα εξελιχθεί και θα αντέξει μέχρι τις μέρες μας, όταν η νέα ψηφιακή πραγματικότητα θα την ισοπεδώσει ανεπιστρεπτί.

Μπίρα ΦΙΞ

Η ιστορία του Καρόλου Φιξ και της βιομηχανοποιημένης μπίρας στην Ελλάδα είναι πασίγνωστη. Το αφρώδες, αλκοολούχο, δροσιστικό και εξόχως καλοκαιρινό ποτό έδινε νότα χαράς και διασκέδασης στις μέρες και τις νύχτες των παππούδων και των πατεράδων μας. Στην εποχή τους η μπίρα ήταν περίπου συνώνυμη με την επωνυμία ΦΙΞ.

Οι ραπτομηχανές Singer

Η νηπιακή ηλικία της ελληνικής διαφήμισης στα χρόνια του Μεσοπολέμου μάς προσφέρει πλήθος συγκινήσεων με τις απλές, μονολιθικές ρεκλάμες τους, οι οποίες προαναγγέλλουν ένα παραδεισένιο αύριο. Στις διαφημιστικές καταχωρίσεις οι μάρκες των εταιρειών εξελληνίζονται για προφανείς λόγους και το βλέπει κανείς στις ραπτομηχανές Singer (Σίγγερ) που κατέκλυσαν την ελληνική αγορά και έγιναν αναγκαίο εξάρτημα για χιλιάδες Ελληνίδες νοικοκυρές.

Ο κινηματογράφος μίλησε!

Μπαίνουμε πια στην εποχή του ομιλούντος κινηματογράφου. Ακόμα ένα τεχνολογικό θαύμα! Η διαφημιστική καταχώριση του ΑΤΤΙΚΟΝ αποτελεί την αρχή μιας μικρής κοσμογονίας. Μια νέα πραγματικότητα, αυτή του σινεμά, μπαίνει στη ζωή των ανθρώπων. Η εποχή του βωβού κινηματογράφου απέρχεται και οι σινεφίλ πληθύνονται χάρη στον κινηματογραφικό ήχο.

Nivea και γοητεία

Η μόδα του μαυρίσματος είναι συνυφασμένη με τη σύγχρονη εποχή και με το ιερό και απαραβίαστο των καλοκαιρινών διακοπών. Ήδη από τα προπολεμικά χρόνια οι παρατεταμένες διακοπές στον ήλιο και τη θάλασσα έχουν αναγκαίο συμπλήρωμα την ιεροτελεστία του μαυρίσματος. Τα τσουρουφλισμένα από τον ήλιο σώματα φαντάζουν περισσότερο σφριγηλά και υγιή. Η μόδα της ηλιοθεραπείας έχει μπει στη ζωή των πολιτισμένων ανθρώπων και κάποιες εταιρείες, όπως η Nivea, σπεύδουν να επωφεληθούν. Στα μέσα της δεκαετίας του ’30 θεσπίζεται διά νόμου στη Γαλλία ο θεσμός της άδειας μετ’ αποδοχών και εντελώς συμπτωματικά η L’ Oreal λανσάρει μια ολόκληρη σειρά πρωτοποριακών αντιηλιακών με την ονομασία Ambre Solaire. Η συνέχεια είναι λίγο-πολύ γνωστή...