Όλα τα οικονομικά μέτρα για κορονοϊό: ΦΠΑ, ΕΝΦΙΑ, εισφορές, αποζημιώσεις, ληξιπρόθεσμες οφειλές

Καλώντας εκ νέου τους πολίτες να επιδείξουν ατομική ευθύνη, συλλογική συνείδηση και αλληλεγγύη, ώστε να ξεπεραστεί η εξαιρετικά δύσκολη περίοδος με το μικρότερο ατομικό και κοινωνικό κόστος, ο υπουργός Οικονομικών Χρήστος Σταϊκούρας ανακοίνωσε τη δεύτερη δέσμη των οικονομικών μέτρων, ύψους 3,8 δισ. ευρώ, για την αντιμετώπιση των συνεπειών από τον κορονοϊό.

Η δέσμη αυτή περιλαμβάνει αναστολή φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων, πληρωμή ληξιπρόθεσμων οφειλών του Δημοσίου, ενίσχυση ρευστότητας επιχειρήσεων και ιδιωτών, επίδομα 800 ευρώ για όσους μένουν προσωρινά χωρίς δουλειά, μειωμένο ενοίκιο για επαγγελματική στέγη και α' κατοικία κ.λπ. Ρήτρα για την ενίσχυση των επιχειρήσεων είναι να μην προχωρήσουν σε απολύσεις.

Όπως χαρακτηριστικά επεσήμανε ο υπουργός, «είμαστε στην αρχή της μάχης. Μία μάχη που δεν γνωρίζουμε ακόμη την ένταση και την έκτασή της. Συνεπώς θα ακολουθήσουν και άλλα πακέτα μέτρων, ώστε να βγούμε νικητές από τη μάχη, με τις λιγότερες δυνατές κοινωνικές και οικονομικές απώλειες. Αυτό συνεπάγεται ότι κάθε ένας από εμάς αναλαμβάνει και μία σοβαρή υποχρέωση. Ο εργοδότης αναλαμβάνει την υποχρέωση της διατήρησης των θέσεων εργασίας, των μη απολύσεων και του σεβασμού της διατήρησης της εργασιακής ειρήνης. Ο εργαζόμενος αναλαμβάνει την υποχρέωση να προσαρμοστεί στο δύσκολο αυτό εργασιακό περιβάλλον και να δείξει ανοχή μέχρι να ξεπεραστεί η κρίση. Και το κράτος αναλαμβάνει την υποχρέωση, απέναντι σε όλους, της δημιουργίας ασφαλούς περιβάλλοντος αντιμετώπισης των εξαιρετικά δύσκολων και έκτακτων αυτών συνθηκών».

Η νέα δέσμη των μέτρων έχει αναλυτικά ως εξής:

1. Αναστολές φόρων και εισφορών επιχειρήσεων: Τα μέτρα αφορούν σε όλες, αυστηρά όμως, τις επιχειρήσεις που ανήκουν στους κλάδους που πλήττονται δραστικά λόγω της εμφάνισης και διάδοσης του κορoνοϊού. Τα μέτρα είναι οριζόντια, καθώς αφορούν όλες τις επιχειρήσεις συγκεκριμένων Κωδικών Αριθμών Δραστηριότητας (ΚΑΔ), είτε αυτές μένουν ανοικτές είτε λειτουργεί μέρος της δραστηριότητάς τους, είτε κλείνουν με κρατική εντολή είτε κλείνουν με δική τους πρωτοβουλία. Δεν αφορούν στο σύνολο της οικονομίας.

Οι ΚΑΔ θα οριστούν από το υπουργείο Οικονομικών, με βάση τα ημερήσια στοιχεία ηλεκτρονικών συναλλαγών που αυτό διαθέτει, σε συνδυασμό με τις σχετικές αποφάσεις που έχουν εκδοθεί για απαγόρευση λειτουργίας συγκεκριμένων κλάδων. Η περίοδος εφαρμογής των μέτρων αφορά στον Μάρτιο, και, εάν απαιτηθεί, θα δοθεί παράταση.

Για όλες τις επιχειρήσεις των εν λόγω κλάδων αναστέλλονται για 4 μήνες- έως 31 Ιουλίου- για τις οφειλές Μαρτίου, χωρίς τόκους και προσαυξήσεις, οι κάτωθι πληρωμές:

*Η καταβολή οφειλών που έχουν βεβαιωθεί από δηλώσεις ΦΠΑ, πληρωτέες Μαρτίου.

*Η καταβολή κάθε είδους βεβαιωμένων οφειλών στις εφορίες ή τα Ελεγκτικά Κέντρα.

*Η καταβολή των δόσεων ρυθμίσεων τμηματικής καταβολής βεβαιωμένων οφειλών.

Προϋπόθεση αναστολής των φορολογικών και ασφαλιστικών υποχρεώσεων των επιχειρήσεων είναι η διατήρηση των υφιστάμενων θέσεων εργασίας.

Υπολογίζεται ότι έχει ανασταλεί η λειτουργία, εν συνόλω ή εν μέρει, περί 220.000 ιδιωτικών επιχειρήσεων, με περίπου 600.000 εργαζομένους. Παράλληλα, τουλάχιστον 100.000 επιπλέον επιχειρήσεις, με περισσότερους από 200.000 εργαζόμενους που δεν έχουν κλείσει με κρατική εντολή, επηρεάζονται δραστικά από τις οικονομικές επιπτώσεις του κορoνοϊού και θα ενταχθούν στο μέτρο.

2. Χρηματοδότηση των επιχειρήσεων: Θα υλοποιηθεί διευρυμένο πλαίσιο χρηματοδότησης, υπό τη μορφή επιστρεπτέας προκαταβολής, με εκτεταμένο χρονικό ορίζοντα αποπληρωμής και περίοδο χάριτος, για όλες τις επιχειρήσεις που πλήττονται δραστικά λόγω της εμφάνισης και διάδοσης του κορoνοϊού, συνολικού ύψους 1 δισ. ευρώ.

Το ύψος της διαθέσιμης χρηματοδότησης θα λαμβάνει υπόψη τη μείωση του τζίρου των επιχειρήσεων, καθώς και το μισθολογικό και μη μισθολογικό κόστος των εργαζομένων που απασχολούν. Προϋπόθεση λήψης αυτής της χρηματοδότησης είναι και πάλι η διατήρηση των υφιστάμενων θέσεων εργασίας.

3. Εργαζόμενοι: Όλοι οι εργαζόμενοι για τους οποίους αναστέλλεται προσωρινά η σύμβαση εργασίας τους, λόγω αναστολής λειτουργίας της επιχείρησης με κρατική εντολή, θα λάβουν αποζημίωση στις αρχές Απριλίου, από τον κρατικό προϋπολογισμό, ύψους 800 ευρώ. Το μέτρο αυτό αφορά σε περίπου 500.000 εργαζομένους, με κόστος στα περίπου 400 εκατ. ευρώ.

Το κράτος καλύπτει πλήρως τα ασφαλιστικά δικαιώματα, συνταξιοδοτικά και υγείας, των εργαζομένων και τις ασφαλιστικές τους εισφορές, με βάση το σύνολο του ονομαστικού μισθού τους.

Το δημοσιονομικό κόστος Μαρτίου και Απριλίου, για τους περίπου 500.000 εργαζομένους, ανέρχεται στα περίπου 450 εκατ. ευρώ. Παράλληλα, για αυτούς τους εργαζομένους αναστέλλεται για 4 μήνες η πληρωμή των φορολογικών υποχρεώσεων Μαρτίου.

4. Ελεύθεροι επαγγελματίες, αυτοαπασχολούμενοι και ατομικές επιχειρήσεις: Για τους αυτοαπασχολούμενους και τις ατομικές επιχειρήσεις που δραστηριοποιούνται σε κλάδους που παρουσιάζεται δραστική μείωση της οικονομικής δραστηριότητας λόγω της εμφάνισης και διάδοσης του κορoνοϊού, αναβάλλονται για 4 μήνες όλες οι φορολογικές υποχρεώσεις, πληρωτέες Μαρτίου.

5. Επιπλέον αυτών των 2 δισ. ευρώ, θα διατεθεί 1,8 δισ. ευρώ μέσα από το ειδικό ευρωπαϊκό επενδυτικό ταμείο, που δημιουργήθηκε την προηγούμενη εβδομάδα για την αντιμετώπιση των επιπτώσεων της εξάπλωσης του κορoνοϊού.

Η αξιοποίηση των σχετικών πόρων θα είναι άμεση και ήδη σήμερα πραγματοποιούνται σχετικές συζητήσεις επί συγκεκριμένων ελληνικών προτάσεων, σε ευρωπαϊκό επίπεδο.

Σύμφωνα με την απόφαση του Eurogroup, αυτό το ποσό μπορεί να χρηματοδοτήσει διάφορες δράσεις, όπως είναι η ρευστότητα των επιχειρήσεων, η στήριξη της απασχόλησης και των εισοδημάτων των εργαζομένων. Συνολικά, θα υπάρξει επιπλέον ενίσχυση της ρευστότητας των επιχειρήσεων, με τον βέλτιστο συνδυασμό πόρων από το Πρόγραμμα Δημοσίων Επενδύσεων (ΠΔΕ), το ΕΣΠΑ, την Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα και τον όμιλο της Ευρωπαϊκής Τράπεζας Επενδύσεων (ΕΤΕπ), κατά τρόπο που να διασφαλιστεί η μέγιστη μόχλευση.

6. Μειώνεται στο 6% από 24%, ο ΦΠΑ σε προϊόντα που είναι απαραίτητα για την προστασία από τον κορονοϊό και την αποφυγή της μετάδοσής του.

Συγκεκριμένα, ο συντελεστής μειώνεται σε προϊόντα, όπως είναι:

(α) οι μάσκες και τα γάντια,

(β) τα αντισηπτικά διαλύματα, μαντιλάκια και άλλα παρασκευάσματα,

(γ) το σαπούνι και άλλα παρασκευάσματα για την ατομική υγιεινή, και

(δ) η αιθυλική αλκοόλη, εφόσον χρησιμοποιείται ως πρώτη ύλη από τη βιομηχανία για την παραγωγή αντισηπτικών.

Η προσθήκη αυτών των ειδών στον υπερμειωμένο συντελεστή ΦΠΑ, που θα ισχύει έως τέλους του έτους, αποσκοπεί στη μείωση του κόστους αγοράς των προϊόντων που είναι απαραίτητα για την ατομική υγιεινή και προσωπική προστασία, προκειμένου να αναχαιτιστεί η εξάπλωση της πανδημίας του κορoνοϊού.

7. Για τις επιχειρήσεις που διακόπτουν υποχρεωτικά τη δραστηριότητά τους λόγω της διάδοσης του κορoνοϊού, θα προβλεφθεί νομοθετικά ότι θα καταβάλλουν το 60% του μισθώματος του επαγγελματικού ακινήτου- σε περίπτωση που το νοικιάζουν- για τους μήνες Μάρτιο και Απρίλιο.

Το ίδιο ισχύει και για τους εργαζομένους των επιχειρήσεων που διακόπτουν υποχρεωτικά τη δραστηριότητά τους λόγω της διάδοσης του κορoνοϊού και αναστέλλεται η σύμβαση εργασίας τους, εφόσον πρόκειται για α' κατοικία. Παράλληλα όμως, για τους ιδιοκτήτες των ακινήτων των παραπάνω περιπτώσεων, προβλέπεται η αναστολή για 4 μήνες των πληρωμών των φορολογικών τους υποχρεώσεων και των πληρωμών δόσεων ρυθμίσεων τμηματικής καταβολής βεβαιωμένων οφειλών.

8. Ο ΕΝΦΙΑ του 2020 θα βασιστεί στο προηγούμενο καθεστώς και οι νέες αντικειμενικές αξίες των ακινήτων θα ισχύσουν από την επόμενη χρονιά.

9. Η Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ) προχωρά σε άμεση αποπληρωμή όλων των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων προς τους πολίτες και τις επιχειρήσεις, επιστρέφοντας τα ποσά όλων των υπό έλεγχο υποθέσεων, ύψους έως 30.000 ευρώ. Παράλληλα προχωρά και σε απλοποίηση των διαδικασιών για να αποφεύγονται οι καθυστερήσεις και να μην στερείται ρευστότητα η πραγματική οικονομία.

Από 25 Φεβρουαρίου (ημερομηνία έκδοσης της πρώτης Πράξης Νομοθετικού Περιεχομένου) έως 13 Μαρτίου, έχουν επιστραφεί 218 εκατ. ευρώ.

10. Συμβολή τραπεζικού συστήματος: Ήδη οι τράπεζες αναστέλλουν έως τον Σεπτέμβριο τις πληρωμές χρεολυσίων για τις συνεπείς επιχειρήσεις. Η διευκόλυνση αφορά σε νομικά πρόσωπα που ανήκουν στους κλάδους οι οποίοι πλήττονται άμεσα από την παρούσα κρίση.

Πρέπει, όμως, οι τράπεζες να προχωρήσουν και σε άλλες παρεμβάσεις, και για τα φυσικά πρόσωπα. Παράλληλα, θα πρέπει, με τη βοήθεια χρηματοδοτικών εργαλείων, να ενισχυθεί μέσω τραπεζών η ρευστότητα των επιχειρήσεων.

Εξάλλου, ζητήθηκε και υπήρξε συνεννόηση με την Ελληνική Ένωση Τραπεζών να προσδιοριστούν βασικές καθημερινές συναλλαγές, για τις οποίες δεν απαιτείται φυσική παρουσία στο κατάστημα. Τα καταστήματα θα μένουν ανοικτά, αλλά η ΕΕΤ θα εκδώσει ανακοίνωση με την οποία θα περιορίζονται οι απευθείας συναλλαγές, ώστε να διαφυλαχθεί η υγεία εργαζομένων και συναλλασσόμενων.

Τέλος, η Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς προχώρησε σε προληπτικά μέτρα προστασίας του Χρηματιστηρίου.