Εβδομάδα φωτιά για την κυβέρνηση: Ο ενεργειακός εφιάλτης και το plan b των μέτρων

Μια κρίσιμη εβδομάδα αποφάσεων ξεκινά για την κυβέρνηση καθώς σε ένα μαραθώνιο συσκέψεων στο Μέγαρο Μαξίμου θα κλειδώσουν τα μέτρα που θα ανακοινώσει ο πρωθυπουργός το Σάββατο στη Διεθνή Έκθεση Θεσσαλονίκης. Στο οικονομικό επιτελείο σβήνουν και ξαναγράφουν τα μέτρα, καθώς το ενεργειακό ράλι ανατρέπει τα δεδομένα και πλέον καθίσταται επιτακτική η ανάγκη για ευρωπαϊκές αποφάσεις.

Όσο μεγαλώνει ο ενεργειακός λογαριασμός τόσο στενεύουν τα περιθώρια για άλλα μέτρα στήριξης, καθώς στο Μέγαρο Μαξίμου σε καμία περίπτωση δεν θέλουν να τιναχθεί στον αέρα η δημοσιονομική ισορροπία. Άλλωστε στόχος είναι να διατηρηθούν εφεδρείες για τους επόμενους μήνες, αφού τα σύννεφα πυκνώνουν πάνω από την οικονομία όπως φαίνεται και από την ανοδική πορεία των αποδόσεων των ελληνικών ομολογιών (με το δεκαετές να κινείται κοντά στο 4.2%).

Πονοκέφαλο στην κυβέρνηση προκαλεί το μείγμα των μέτρων, που θα ανακοινωθούν στη Θεσσαλονίκη και τα οποία δεν θα περιορίζονται μόνο στο 2022 αλλά θα επεκτείνονται στο 2023. Το μεγάλο πακέτο θα είναι εστιασμένο στο ενεργειακό - ήδη διατίθενται σχεδόν δύο δισεκατομμύρια το μήνα - και αναζητούνται εξτρά κονδύλια για τα νοικοκυριά που χρησιμοποιούν φυσικό αέριο, για την αύξηση του επιδόματος θέρμανσης και για μία νέα επιταγή ακρίβειας.

Από εκεί και πέρα όλα τα ενδεχόμενα είναι ανοιχτά, ωστόσο στενεύουν τα περιθώρια για ουσιαστικές παρεμβάσεις στο φορολογικό καθώς δεν βγαίνει ο λογαριασμός. Να σημειωθεί πως κλειδωμένα είναι για την επόμενη χρονιά τρία μέτρα : το ξεπάγωμα συντάξεων, η αύξηση του κατώτατου μισθού και η κατάργηση της εισφοράς αλληλεγγύης. Επίσης θα ανακοινωθεί και ένα ευρύ στεγαστικό πρόγραμμα για τα νέα ζευγάρια, με το σχετικό κονδύλι να προέρχεται από τον λογαριασμό του τ.ΟΕΚ.

Στην κυβέρνηση αναγνωρίζουν πως έρχεται δύσκολος χειμώνας και δεν παραβλέπουν πως το κύμα των ανατιμήσεων έχει και πολιτικό αντίκτυπο. Και μάλιστα σε μια εποχή που καταιγιστικά είναι τα πυρά από το σύνολο της αντιπολίτευσης για τα όσα έχουν αποκαλυφθεί αναφορικά με την παρακολούθηση του ΠΑΣΟΚ- ΚΙΝΑΛ.

Από το κυβερνητικό στρατόπεδο αναζητείται ένα θετικό αφήγημα για την επόμενη ημέρα και στην ομιλία του στο Βελλίδειο ο πρωθυπουργός θα αναφερθεί στις επενδύσεις, στην δυναμική επαναφορά του τουρισμού, στην πορεία των εξαγωγών αλλά και στα αυξημένα φορολογικά έσοδα. Όλα αυτά δίνουν μια δημοσιονομική ανάσα, ωστόσο δεν παραγνωρίζεται πως την ώρα της κάλπης είναι ο οικογενειακός προϋπολογισμός που μετρά για τους ψηφοφόρους.

Από τη Νέα Δημοκρατία το επιχείρημα που θα προβάλλεται στο δρόμο προς τις επόμενες κάλπες είναι πως η οικονομική κρίση είναι εξωγενής. Ωστόσο είναι δεδομένο πως όσο το κύμα των ανατιμήσεων συνεχίζεται τόσο θα εντείνεται το σφυροκόπημα της αντιπολίτευσης. Άλλωστε μια σειρά δημοσκοπήσεων το τελευταίο διάστημα δείχνουν πως η ακρίβεια στην ενέργεια αλλά και σε βασικά προϊόντα είναι και το θέμα που πρωτίστως απασχολεί τα νοικοκυριά.

Προς το παρόν στο κυβερνητικό στρατόπεδο τηρούν στάση αναμονής για να δουν ποιες αποφάσεις θα ληφθούν σε ενεργειακό επίπεδο. Δεδομένο βέβαια είναι πως η σχετική συζήτηση έχει καθυστερήσει στο εσωτερικό της Ε.Ε, ωστόσο η άποψη που επικρατεί στο Μέγαρο Μαξίμου είναι κάλλιο αργά παρά ποτέ.

Ώρα δύσκολων αποφάσεων για την Ε.Ε.

Ενεργειακό θρίλερ δίχως τέλος είναι σε εξέλιξη στην Ευρώπη, με τα κράτη να αναζητούν κοινό βηματισμό μπροστά σε ένα δύσκολο χειμώνα. Τα βλέμματα είναι στραμμένα στη σύνοδο των υπουργών Ενέργειας την Παρασκευή, αφού το ενεργειακό πόκερ σκληραίνει μετά τις κινήσεις της Μόσχας.

Ο αγωγός Nord Stream 1 παραμένει κλειστός καθώς η Gazprom ανακοίνωσε και νέο τεχνικό πρόβλημα χωρίς να δώσει λεπτομέρειες για το πότε θα γίνει η επισκευή. Ανακοίνωση πάντως που πυροδότησε αντιδράσεις καθώς ήρθε μετά το άνοιγμα της συζήτησης στην Ε.Ε. για πλαφόν στις τιμές του φυσικού αερίου, προκαλώντας νέες αντιδράσεις από την ρωσική πλευρά. Στο μεταξύ οι υπουργοί Οικονομικών της G7, της Ομάδας των Επτά ισχυρότερων οικονομιών παγκοσμίως, σχεδιάζουν να εφαρμόσουν «επειγόντως» ένα ανώτατο όριο στην τιμή του ρωσικού πετρελαίου και των προϊόντων πετρελαίου, και ενθαρρύνουν έναν «ευρύ συνασπισμό» χωρών να μετέχει σε αυτό.

Με την Κομισιόν να ανακοινώνει το σχέδιό της για μια κοινή ευρωπαϊκή λύση στις 14 Σεπτεμβρίου, οι διεργασίες από τις κυβερνήσεις είναι πυρετώδεις. Στο τραπέζι βρίσκεται η ελληνική πρόταση (αποσύνδεση του ηλεκτρικού ρεύματος από την τιμή φυσικού αερίου, προσωρινός μηχανισμός ανάκλησης των υπερεσόδων της εταιρείας παραγωγής) καθώς και το μοντέλο των χωρών της Ιβηρικής. Πάντως έχει ενδιαφέρον όχι μόνο ποια μέτρα θα ληφθούν αλλά και πως θα καλυφθεί ο …λογαριασμός.

Αύριο θα φανεί και πως θα κινηθούν οι τιμές μετά τα τελευταία επεισόδια στο ενεργειακό θρίλερ, που όπως φαίνεται δεν θα τελειώσει τώρα κοντά. Η πρόεδρος της Ε.Ε. Ούρσουλα φον ντερ Λάιεν σημείωσε χαρακτηριστικά πως «ήρθε η ώρα για πλαφόν στις τιμές του ρωσικού φυσικού αερίου που εισάγονται στη Ευρώπη μέσω αγωγών». Από την πλευρά του ο εκπρόσωπος του Κρεμλίνου Ντμίτρι Πεσκόφ προειδοποίησε πως η Ρωσία θα σταματήσει να πωλεί πετρέλαιο σε χώρες που επιβάλλουν ανώτατο όριο τιμών στους ενεργειακούς πόρους της χώρας.