Γιώργος Φίλης: «Θα τους στείλουμε στην εποχή της πέτρας»

Συνέντευξη στον ΘΕΜΗ ΣΙΝΑΝΟΓΛΟΥ

Ο Γιώργος Φίλης είναι διδάκτωρ Γεωπολιτικής, επίκουρος καθηγητής Διεθνών Σχέσεων στο Ledra College Λευκωσίας, Διδάσκων Γεωστρατηγική στο Πανεπιστήμιο Αθηνών και στη Σχολή Εθνικής Άμυνας.

Στο κλείσιμο της συνέντευξης τον ρώτησα «να γράψω και τι ομάδα είστε»; Μου απάντησε: «Να γράψεις τούτο: αν και είμαι Παναθηναϊκός, είναι τιμή μου που μιλάω στην ιστορικότερη και μεγαλύτερη αθλητική εφημερίδα της Ελλάδας».

Πολύ γράψιμο αυτές τις μέρες, μεγάλες συνεντεύξεις.

Η συνέντευξη δημοσιεύτηκε στο «ΦΩΣ» στις 12/3/2022

Γιατί πολλοί απόστρατοι αλλά και γεωπολιτικοί γνωστοί αναλυτές που βλέπω αυτές τις μέρες είναι ρωσόφιλοι;

Δεν υπάρχουν ρωσόφιλοι. Υπάρχουν γεωστρατηγικοί αναλυτές. Η Γεωπολιτική και η Γεωστρατηγική δεν έχουν να κάνουν ούτε με το αν είσαι φίλος με τους Αμερικανούς ούτε αν είσαι φίλος με τους Ρώσους. Πρέπει να εξηγήσεις την επόμενη μέρα, ώστε η πατρίδα μας να ξέρει πώς πρέπει να αντιδράσει. Είναι σωστή η παρατήρησή σας πάντως ότι αυτοί που ασχολούνται με τη Γεωπολιτική προσπαθούν να κρατήσουν μια ισορροπημένη στάση. Όχι για το κατά πόσο είναι νόμιμη η εισβολή της Ρωσίας, η οποία ξεκάθαρα δεν έχει καμία νομιμοποίηση στο Διεθνές Δίκαιο, αλλά για το τι πρόκειται να συμβεί και για το κατά πόσο η πατρίδα μας θα πρέπει να καταστεί δηλωμένος και ξεκάθαρος εχθρός της Μόσχας.

Πείτε μου κι άλλα γι' αυτό.

Η γεωπολιτική ανάλυση αυτό που κάνει είναι να αναλύει την κατάσταση ως έχει, να προχωράει σε μια «αξονική τομογραφία», όπως λέει και ο καθηγητής Μάζης, του τι βιώνουμε. Μόνο εάν προχωρήσουμε σε σωστή «διάγνωση» της κατάστασης, όταν κληθούμε να πούμε τι πρέπει να γίνει, θα πάμε σε σωστή «θεραπεία». Κατά συνέπεια, το να μιλάς και να γράφεις μέσα από παραμορφωτικούς φακούς δυτικούς ή ρωσικούς, πολύ απλά δεν θα σου επιτρέψει να δεις την πραγματικότητα, άρα να αποφασίσεις το τι πρέπει να κάνεις.

Εμείς τώρα ως Έλληνες δεν είναι προς το συμφέρον μας να είμαστε με τους Ουκρανούς; Δεν έχουμε μια εισβολή μεγάλης δύναμης σε μικρή δύναμη, όπως μπορεί να γίνει με την Τουρκία στην Ελλάδα;

Οι μεγάλες δυνάμεις, κύριε Σινάνογλου, χρησιμοποιούν κατά το δοκούν και προς το συμφέρον τους την έννοια της «αυτοδιάθεσης» και της «εθνικής κυριαρχίας». Οι ειδικοί στο Διεθνές Δίκαιο θα σας ενημερώσουν πως και οι δύο όροι είναι συμβατοί με διεθνείς συμβάσεις και συμφωνίες. Δείτε τι έκανε η Δύση στο Κοσσυφοπέδιο και στη διάλυση της Γιουγκοσλαβίας και πώς αντιδρούν στη Ρωσία, που θέλει το ίδιο πράγμα για το Ντονμπάς και την Κριμαία. Και στις δύο περιπτώσεις χρησιμοποιείται η έννοια της «αυτοδιάθεσης», η οποία καταπατείται από το «κυρίαρχο» κράτος, της Σερβίας τότε και της Ουκρανίας τώρα. Τότε η Ρωσία αντέδρασε υποστηρίζοντας την έννοια της «εθνικής κυριαρχίας» του Βελιγραδίου και τώρα η Δύση λέει τα ίδια για το Κίεβο.

Εμείς τι πρέπει να κάνουμε;

Να ξεκαθαρίσουμε λοιπόν πως όντως βιώνουμε σήμερα μια εισβολή από μία μεγάλη δύναμη σε μία μικρότερη, κάτι το οποίο ως Έλληνες καταδικάζουμε, ειδικά αφού βιώνουμε την τουρκική εισβολή στην Κύπρο. Φυσικά θα πρέπει να ξεκαθαρίσουμε πως η περίπτωση ημών με την Τουρκία δεν είναι η ίδια, αφού υπάρχει ισορροπία δυνάμεων μεταξύ Αθήνας και Άγκυρας. Αυτό βέβαια εκτιμώ πως δεν πρόκειται να σταματήσει τον κύριο Ερντογάν ή τους επόμενους αυτού από το να προσπαθήσουν στο άμεσο μέλλον να πραγματοποιήσουν τους σχεδιασμούς τους. Δεν νομίζω δηλαδή ότι η εξέλιξη στην Ουκρανία θα φοβίσει τον Ερντογάν, αντιθέτως, του βάζει ιδέες στο κεφάλι, αφού αντιλαμβάνεται πως ζούμε σε έναν άλλον κόσμο, όπου η ισχύς των όπλων μπορεί πλέον να αλλάξει σύνορα ακόμα και στην Ευρώπη. Δηλαδή αυτό που έχει κάνει ήδη στη Συρία, στο Βόρειο Ιράκ, στη Λιβύη και εν πολλοίς στο Αζερμπαϊτζάν, θα προσπαθήσει, υπό συγκεκριμένους όρους και συνθήκες εσωτερικής αδυναμίας της Ελλάδας, να το πετύχει και στον άξονα Θράκη-Αιγαίο-Κύπρος-Ανατολική Μεσόγειος.

Αυτή η Εισβολή της Ρωσίας διέψευσε τις ψευδαισθήσεις πολλών ότι «πόλεμος δεν γίνεται πια;»

Αυτό είναι ένα από τα πιο βασικά διδάγματα. Εμείς οι Ευρωπαίοι είχαμε συνηθίσει να τα βλέπουμε αυτά μακριά μας, αλλά δυστυχώς για εμάς η Ιστορία και οι διεθνείς σχέσεις δείχνουν ότι αυτό που μετράει είναι η ένοπλη ισχύς. Και ότι η ελευθερία και η ανεξαρτησία δεν χαρίζονται, αλλά κερδίζονται. Και δεν πρέπει να τα εκλαμβάνουμε ως δεδομένα. Η ελευθερία, κύριε Σινάνογλου, είναι το ακριβότερο των αγαθών και θα πρέπει να πληρώσεις «μέρισμα» για να το διατηρήσεις ακέραιο και αναλλοίωτο. Θα πρέπει να είσαι στρατιωτικά, οικονομικά και κυρίως ψυχολογικά έτοιμος να υπερασπιστείς κάτι το οποίο ΔΕΝ είναι δεδομένο.

Πόσο πιθανό είναι να πάμε με την Τουρκία σε πολεμική σύγκρουση; Κάποιοι που ήξερα γελούσαν μέχρι πριν από λίγα χρόνια όταν τους το έλεγα.

Έχω τοποθετηθεί από τον Μάρτιο του 2018 ότι με την Τουρκία στη δική μου ανάλυση δεν υπάρχει το «εάν», αλλά το «πότε». Έχουμε μπει στις ράγες για μια σύγκρουση με την Τουρκία. Η εκτίμηση αυτή τεκμαίρεται μέσα από τη μελέτη της θεωρίας των διεθνών σχέσεων της γεωπολιτικής, της ιστορικής εμπειρίας, καθώς και των κινήσεων της Άγκυρας επί του πεδίου, της ρητορικής της αλλά και του πλέον σημαντικού παράγοντα, της ίδιας της αντίδρασης του Ελληνισμού απέναντι στις προκλήσεις της Τουρκίας. Δυστυχώς, η πατρίδα μας έχει μεταδώσει στρεβλά μηνύματα προς την απέναντι πλευρά...

Δηλαδή;

Οι Τούρκοι δυστυχώς θεωρούν ότι δεν έχουμε αξιοπιστία απειλής. Πολύ απλά, ενώ γνωρίζουν πως έχουμε ισχυρότατη ένοπλη ισχύ, δεν μας πιστεύουν ότι θα χρησιμοποιήσουμε αυτήν την ένοπλη ισχύ μας. Και όταν δεν έχεις αξιοπιστία αποτροπής, τότε κινδυνεύεις να μπλεχτείς σε καβγά. Με άλλα λόγια, το πρόβλημα με την Τουρκία δεν είναι ζήτημα ισορροπίας δυνάμεων, αλλά πολιτικό. Είναι τι μήνυμα περνάει η πολιτική ελίτ της χώρας στην Τουρκία και αυτό είναι κάτι που πρέπει να αλλάξει… χθες.

Έχουμε ένοπλη ισχύ;

Οι ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις είναι από τις ισχυρότερες στην Ευρωπαϊκή Ένωση σε αριθμούς και οι καλύτερες σε ποιότητα! Και να ξέρετε, υπάρχει απόλυτη ισορροπία με την Τουρκία στα βασικά οπλικά συστήματα, αυτά τα οποία θα κάνουν τη διαφορά όταν θα έρθει η ώρα. Οι Έλληνες θα πρέπει να γνωρίζουν πως εάν οι Τούρκοι ανοίξουν την πόρτα του φρενοκομείου, θα τους στείλουμε στην εποχή της πέτρας! Για τον λόγο αυτόν θα το πω λαϊκά: η Τουρκία θα κάνει την κίνησή της όταν θα εκτιμήσει πως η χώρα μας βρίσκεται σε εσωτερική αδυναμία και όταν θα θεωρήσει πως ο εξωτερικός παράγοντας δεν θα είναι αρνητικός για κάτι τέτοιο.

Γιώργο, συγγνώμη για τον ενικό, να μιλήσουμε λίγο οφ δε ρέκορντ; (σ.σ. Ήθελα να τον ρωτήσω αν αυτά τα λέει για να ανεβάσει το ηθικό του στρατεύματος, ή τα πιστεύει πραγματικά).

Επαναλαμβάνω, η ισορροπία δυνάμεων είναι ποσοτικά και ποιοτικά υπέρ μας αυτήν τη στιγμή σε κρίσιμα οπλικά συστήματα. Η ποσότητα είναι σημαντική, αλλά δεν μετράει πάντα με την ίδια βαρύτητα. Για παράδειγμα, η γεωγραφία του Έβρου και της Ανατολικής Θράκης, εκεί δηλαδή που θα επικεντρωθεί ο αγώνας στην ξηρά, πλην των νήσων, επιτρέπει την κίνηση συγκεκριμένου αριθμού τεθωρακισμένων και από τις δύο πλευρές... Δεν έχει σημασία ο συνολικός αριθμός, αλλά το πόσα τεθωρακισμένα «χωράνε» στο δυνητικό πεδίο της μάχης, το ανάγλυφο έχει συγκεκριμένα χαρακτηριστικά. Τα δε δικά μας άρματα είναι καλύτερα από άποψη τεχνολογίας αλλά και βεληνεκούς των βολών τους σε σχέση με τα τουρκικά, ενώ και ο αριθμός τους είναι μεγάλος. Για να καταλάβουμε τι εννοούμε, αρκεί να σκεφτείτε πως τα σύγχρονα άρματα μάχης της Ελλάδας και της Κύπρου ισοδυναμούν με το αρματικό δυναμικό της Γαλλίας και της Μεγάλης Βρετανίας μαζί!

Στην αεροπορία;

Λίγα αεροπλάνα παραπάνω έχουν οι Τούρκοι, αλλά τα 40 παραπάνω μαχητικά της Τουρκίας, δηλαδή 200 περίπου ελληνικά με 240 περίπου τουρκικά, τι διαφορά θα επιφέρουν όταν εμείς θα επικεντρώσουμε όλη μας την ισχύ στην Τουρκία, ενώ εκείνοι θα πρέπει να φυλάγονται και από άλλες κατευθύνσεις... Εμείς δεν αντιμετωπίζουμε σημαντική στρατιωτική απειλή αλλού, ενώ η Άγκυρα έχει ανοιχτούς λογαριασμούς με όλους όσους συνορεύει. Επίσης, εμείς έχουμε πολύ καλύτερους πιλότους, οι διεθνείς ασκήσεις και ο σεβασμός και το δέος των ξένων αεροποριών το αποδεικνύουν καθημερινά. Επίσης, πολύ έμπειροι Τούρκοι πιλότοι διώκονται από το καθεστώς, αυτοί δεν είναι εύκολο να αντικατασταθούν και να αντιμετωπίσουν τους καλύτερους αναχαιτιστές του πλανήτη, τους Έλληνες πιλότους. Τέλος, ο εκσυγχρονισμός των υπαρχόντων μαχητικών μας μαζί με τις προσθήκες νεώτερης γενεάς αεροσκαφών έκαναν την αεροπορία μας να προπορευθεί πλέον τουλάχιστον 5 χρόνια σε σχέση με τους Τούρκους.

Στο Ναυτικό;

Και στο Ναυτικό υπάρχει ισορροπία στα κύρια σκάφη, φρεγάτες, υποβρύχια πυραυλακάτους κ.λπ. Με λίγα λόγια, αν οι Τούρκοι πίστευαν ότι θα επικρατούσαν, θα το είχαν ήδη επιχειρήσει. Τη θέλουν πολύ τη «Γαλάζια Πατρίδα», όχι μόνο η κυβέρνηση αλλά και η αντιπολίτευση, η οποία είναι βασιλικότερη του βασιλέως πολλές φορές.

Κάποιοι εδώ έλεγαν «με τον Ερντογάν δεν είχαμε πρόβλημα τόσα χρόνια».

Κακώς. Άμα δείτε ποια ήταν τα προβλήματά μας όταν ανέλαβε ο κ. Ερντογάν και ποια είναι τώρα τα προβλήματά μας, έχει φτάσει να αμφισβητεί κανονικά την ύπαρξη εθνικής κυριαρχίας μιας από τις μεγαλύτερες νήσους στη Μεσόγειο, της Κρήτης. Έχει γκριζάρει όλα τα νησιά κοντά του και ζητάει επίμονα αποστρατιωτικοποίηση και τα απειλεί. Δηλαδή ανέλαβε στην αρχή με τον πήχη στο 1 μέτρο και έχει ανεβάσει τον πήχη στα 2,5 μέτρα. Είναι λάθος να παρουσιάζουν τον κ. Ερντογάν ως ακίνδυνο και να λένε ότι περάσαμε καλά τόσα χρόνια. Και έχει εκπαιδεύσει την κοινή γνώμη της Τουρκίας ότι η Ελλάδα έχει καταλάβει τα νησιά. Και αυτός και η αντιπολίτευση. Άρα με τον επόμενο του Ερντογάν η «διαπραγμάτευση» θα ξεκινήσει από εκεί που θα την αφήσει αυτός. Πιστεύει κάποιος πως θα γυρίσουμε σε μία προ-Ερντογάν εποχή, όπου το θέμα ήταν τα… Ίμια;

Γιατί, ήταν διαφορετικός πιο παλιά, ενώ εμείς ήμασταν χάλια οικονομικά και πολιτικά στην ΕΕ;

Ο κ. Ερντογάν απασφάλισε μετά το πραξικόπημα του 2016. Όμως δεν κουνήθηκε στρατιωτικά κατά την περίοδο των μνημονίων, διότι πρώτον γνώριζε αυτό που ήδη σημειώσαμε, πως είχαμε και έχουμε ισορροπία. Γνωρίζει πως παρά τη ρητορική του, δεν τον παίρνει. Δεύτερον, ετοιμαζόταν. Όσο εμείς αγωνιζόμασταν και αγωνιζόμαστε να επιβιώσουμε, η Τουρκία εξοπλιζόταν και ετοιμαζόταν για την τελική αμφισβήτηση του δικαιώματος της πατρίδας και του έθνους να υπάρχουμε. Φυσικά ούτε και τώρα θα του βγει, ούτε αυτού ούτε και των διαδόχων του, όποιοι και να είναι αυτοί.

Ναι, αλλά μας προκάλεσε πολύ στο πεδίο κι εμείς το βάζαμε στα πόδια. Κρουαζιέρες έκαναν...

Αυτό πάει στην προηγούμενη συζήτηση που είχαμε για τα λάθος μηνύματα που έστειλε η Ελλάδα. Προσπάθησε να μας δοκιμάσει. Όταν έγινε η περίφημη «επακούμβηση» οι Τούρκοι βάλανε την ουρά στα σκέλια και φύγανε. Παρά τα 10 έτη μνημονίων οι ελληνικές Ένοπλες Δυνάμεις έκαναν το καθήκον τους και έφεραν τους Τούρκους σε θέση όπου γνωρίζουν πλέον πως εάν είχαν πράξει το οτιδήποτε, ο στόλος τους θα ήταν οικοσύστημα του βυθού του Αιγαίου. Για το συγκεκριμένο δεν μπορούμε να μιλήσουμε δημοσίως… Δεν είναι τυχαίο πως οι στρατιωτικοί του αντέδρασαν όταν τους ζήτησε να προκαλέσουν θερμό επεισόδιο. Ξέρουν οι επαγγελματίες.

Όμως μετά την «επακούμβηση» ο Ερντογάν έδωσε εντολή να μας κυνηγάνε.

Γιατί, θυμάσαι; Βγήκε ο Έλληνας πρωθυπουργός και είπε «η Ελλάδα δεν θα χτυπήσει ποτέ πρώτη». Με ποιο δικαίωμα του έγραψαν τέτοιο διάγγελμα; Με ποιο δικαίωμα αφαίρεσε το μεγαλύτερο όπλο που έχει ένα κράτος να δημιουργεί ανασφάλεια στον αντίπαλο; Είδαν οι Τούρκοι ότι μπορούν να παίρνουν λίγο λίγο αυτά που θέλουν χωρίς πόλεμο. Γυρνάμε λοιπόν στο πολιτικό θέμα της αξιοπιστίας απειλής έναντι του αντιπάλου.

Έχει λογική το σκεπτικό ότι αν είναι να κάνουν κάτι οι Τούρκοι, θα βιαστούν να το κάνουν πριν πάρουμε όλα τα Ραφάλ και πριν πάρουμε τις Μπελάρα;

Ναι, έχει λογική αυτό. Επίσης, έχει εκλογές, έχει και τεράστιο οικονομικό πρόβλημα στο εσωτερικό, πρέπει να είμαστε σε επιφυλακή, διότι το παράθυρο ευκαιρίας της Τουρκίας κλείνει. Αν και οι εξελίξεις στην Ουκρανία θέτουν νέα δεδομένα για όλους πλέον.

Πώς είδατε κάποιες δηλώσεις της ελληνικής κυβέρνησης για τα ρώσικα όπλα στα νησιά; Οι στρατιωτικοί μας έχουν ενοχληθεί πολύ.

Είδες λοιπόν που δεν είμαστε ρωσόφιλοι; Δεν μπορεί όλοι οι Έλληνες στρατιωτικοί να είναι ρωσόφιλοι! Έχουμε εξαιρετικά ρωσικά συστήματα. Και αντιαεροπορικά και στο Ναυτικό και ρουκετοβόλα σε περίπτωση απόβασης στα νησιά και αντιαρματικά. Είναι ενσωματωμένα στο αμυντικό δόγμα της πατρίδας μας. Το να πει κάποιος ότι δεν είναι σημαντικά, πλανάται πλάνην οικτράν... Και πώς θα συντηρούμε πλέον αυτά τα ρωσικά οπλικά συστήματα, πώς θα παίρνουμε ανταλλακτικά;

Για τις κάκιστες σχέσεις μας με τη Ρωσία τώρα λέτε.

Βεβαίως. Θεωρώ ότι πρέπει η Ελλάς να εξισορροπήσει σιγά σιγά τη δραματική επιδείνωση των σχέσεων με τη Ρωσία. Όπως το Ισραήλ δεν έχει διαταράξει τις σχέσεις του με τη Ρωσία, όπως η Ινδία, δεν λέω καν για την Κίνα. Πρέπει να κοιτάξουμε τα εθνικά μας συμφέροντα. Όπως η Τουρκία λειτουργεί με τον τρόπο που λειτουργεί και κρατάει ισορροπίες. Πρέπει να καταδικάζουμε απερίφραστα την εισβολή, όμως αυτό δεν αλλάζει ότι η Ελλάς έχει μόνιμα συμφέροντα αναφορικά με τη Ρωσία, οικονομικά, στρατιωτικά και κυρίως αποτελεί «εξισορροπιστή ισχύος» απέναντι στην Τουρκία στην επερχόμενη εμπλοκή με αυτή.

Δηλαδή;

Σκεφτείτε, η Ρωσία θα ήθελε η Τουρκία να νικήσει σε έναν πόλεμο την Ελλάδα και να γίνει κυρίαρχος στο Αιγαίο και στην Ανατολική Μεσόγειο; Θα ήθελε την Τουρκία ως ανταγωνίστρια δύναμή της, να είναι κυρίαρχος στο μαλακό της υπογάστριο; Η απάντηση είναι όχι. Ως μία μεγάλη δύναμη προτιμάει η περιοχή αυτή να είναι μοιρασμένη, έτσι ώστε να παίζει με τον έναν και τον άλλον. Η Τουρκία είναι στρατηγικός αντίπαλος με τη Ρωσία, αφού όλος ο χώρος που διαβλέπει η Άγκυρα ως δυνητική σφαίρα επιρροής της εφάπτεται με τη Ρωσία, η οποία τον θεωρεί ως δικό της και υπό τον άμεσο έλεγχό της. Με άλλα λόγια, ο «ζωτικός χώρος» της Ρωσίας και ο «ζωτικός χώρος» της Τουρκίας δεν εφάπτονται, αλλά επικαλύπτονται! Κατά συνέπεια, οι χώρες αυτές μπορεί για την ώρα να είναι «τακτικοί» εταίροι, αλλά είναι «στρατηγικοί» εχθροί. Και κάτι ακόμα, εμείς από πού θα ζητούσαμε βοήθεια αν είχαμε εμπλοκή με την Τουρκία, εφόσον είμαστε και οι δύο στο ΝΑΤΟ και γνωρίζουμε όλοι πως η Δύση θα εμπλακεί μόνο για να μην επεκταθεί η σύγκρουση, όχι για να γυρίσει τα σύνορα πίσω στην προτεραία κατάσταση.

Άρα κακώς στείλαμε όπλα στην Ουκρανία;

Επειδή η Ελλάδα έχει συγκεκριμένα συμφέροντα γεωπολιτικά, θα έπρεπε να το σκεφτούν δύο και τρεις φορές αυτό πριν το κάνουν... Άλλωστε, τα όπλα που στείλαμε δεν αλλάζουν την ισορροπία δυνάμεων εκεί, ήταν μόνο σαν δήλωση εχθρότητας προς τη Ρωσία. Για στρατηγικούς λόγους εγώ δεν θα έστελνα όπλα εκεί. Η Ελλάδα έχει ήδη βοηθήσει πολύ την Αμερική και το ΝΑΤΟ με διευκολύνσεις που δίνει με τη βάση της Αλεξανδρούπολης, με τη βάση στη Λάρισα, με τη βάση της Σούδας. Θα πρέπει να τιμήσουμε την υπογραφή μας στις συμφωνίες με τις ΗΠΑ, αλλά έως εκεί. Η Ελλάς έχει νόμιμα και κατανοητά συμφέροντα, τα οποία κανένας δεν έχει δικαίωμα να θέτει σε κίνδυνο.

Πιστεύετε ότι ο Πούτιν υποτίμησε τους Ουκρανούς;

Στα μέσα Ιούλη του 2021 ανέβασε ένα μακροσκελές άρθρο του Πούτιν η επίσημη ιστοσελίδα στο Κρεμλίνο, όπου εκεί έγραφε πως η Ουκρανία είναι ένα κατασκεύασμα των Μπολσεβίκων, ότι δεν υπάρχει ουκρανικό έθνος, θεωρούσε την Ουκρανία Ρωσία. Δεν ήθελε να φερθεί στον ουκρανικό λαό με βαναυσότητα σαν να πήγαινε σε εντελώς ξένη χώρα. Πιθανώς πίστευε ότι θα βρει μικρότερη αντίσταση. Επίσης, ειδικότεροι ημών στις πολεμικές επιχειρήσεις έχουν εντοπίσει αδυναμίες στις ρωσικές ένοπλες δυνάμεις. Γενικά όμως πρέπει να γίνει αντιληπτό πως η Ρωσία σήμερα ελέγχει το 30% του εδάφους μίας χώρας στο μέγεθος της Γαλλίας με πάνω από 40 εκατομμύρια κατοίκους. Η παράμετρος αυτή θα πρέπει να συνεκτιμηθεί καταλλήλως.

Τι μας διδάσκει στο θέμα των όπλων η αντίσταση των Ουκρανών;

Οι Ουκρανοί, σοφά πράττοντας, γνωρίζοντας ότι δεν μπορούν στην απέραντη ουκρανική στέπα να τα βάλουν στα ίσα με τους Ρώσους, αποφάσισαν να ταμπουρωθούν στις πόλεις τους. Ορθά έπραξαν. Είναι το δυσκολότερο πεδίο μάχης για να δράσει ένας στρατός. Προξενούν έτσι μεγάλες απώλειες στους Ρώσους, αλλά και ηθικό πρόβλημα με τον άμαχο πληθυσμό και διεθνή κατακραυγή. Φάνηκαν όπως προαναφέραμε και αδυναμίες στις ρωσικές ένοπλες δυνάμεις. Σε κάθε περίπτωση, εάν δεν υπάρξει εμφανής και απτή βοήθεια από τη Δύση, αργά ή γρήγορα η Ρωσία θα πάρει αυτό που θέλει στην Ουκρανία

Ποιο είναι αυτό που θέλει;

Ωραίες ερωτήσεις κάνετε. Θα δημιουργήσει κάποιες ρωσικές δημοκρατίες ανατολικά και νότια σε όλο το θαλάσσιο μέτωπο. Αργότερα θα κάνουν ένα δημοψήφισμα και θα ενσωματωθούν στη Ρωσική Ομοσπονδία. Όπως ήταν η Νέα Ρωσία και η Μικρή Ρωσία επί Τσάρων. Το πιθανότερο είναι να δημιουργηθεί ένα περίκλειστο ουκρανικό κράτος στη βορειοδυτική Ουκρανία, το οποίο θα είναι άμεσα ελεγχόμενο από τη Μόσχα.

Το ότι έβαλε ο Πούτιν αυτούς τους όρους που γνωρίζουμε στον Ζελένσκι, δεν σημαίνει ότι τα έχει βρει σκούρα; Είτε με την αντίσταση των Ουκρανών είτε με τις διεθνείς κυρώσεις που του δημιουργούν πλήγμα στο εσωτερικό. Λίγα δεν είναι αυτά που δήλωσε ότι ζητάει;

Ξέρει ότι δεν θα πάρει μόνο αυτά..

Δηλαδή;

Είκοσι χρόνια ο Πούτιν έχει δείξει ότι λειτουργεί ορθολογικά. Είναι δυνατόν να έχει κάνει τόσο μεγάλη στρατιωτική επιχείρηση, να έχει στρέψει όλο τον κόσμο εναντίον του και να μην πάρει αυτό που θέλει από την Ουκρανία; Θέλει όλη τη χώρα ελεγχόμενη από τη Ρωσία. Όλο αυτό το τίμημα που πληρώνει, θα αμειφθεί μόνο με την Κριμαία και το Ντονμπάς; Δεν το πιστεύω. Το θεωρώ διπλωματικό ελιγμό. Για να δείξει ότι διαπραγματεύεται, ότι οι άλλοι απέρριψαν την πρότασή του. Και αν τη δέχονταν, κάτι άλλο θα βρισκόταν...

Εσείς δίνετε πιθανότητες να φτάσουμε σε Παγκόσμιο Πόλεμο; Την ξέρετε την «παγίδα του Θουκυδίδη», η Κίνα ανεβαίνει, θα την έχει σύμμαχο τη Ρωσία.

Δυστυχώς, υπάρχουν πιθανότητες για Παγκόσμιο Πόλεμο. Μοιάζουμε σαν να είμαστε στο 1938 μετά το συνέδριο του Μονάχου. Προσοχή, δεν παρομοιάζω τη Ρωσία με τη Γερμανία του Χίτλερ. Παρομοιάζω όμως την Ουκρανία με την Τσεχοσλοβακία και τη στάση των άλλων... Ως την τελευταία στιγμή πριν από τον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο πολλοί πίστευαν ότι δεν θα συνέβαινε, αλλά με ό,τι έκαναν και ό,τι δεν έκαναν οδήγησαν τον κόσμο στην Άβυσσο.

Και πριν τον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο είχε γραφτεί βιβλίο που έγινε best seller ότι τέλειωσαν οι μεγάλοι πόλεμοι!

Και στο Βυζάντιο έλεγαν ότι δεν συμβαίνουν πια πόλεμοι και ότι αυτά γίνονταν στους αρχαίους! (σ.σ. γελάμε και οι δυο). Τα λάθη στην Ιστορία επαναλαμβάνονται, είμαστε επιθετικό είδος μεταξύ μας. Επίσης, στην πεπερασμένη μας ζωή τείνουμε να πιστεύουμε πως οι βεβαιότητες που έχουμε και η ζωή που διαβιούμε δεν πρόκειται να αλλάξουν, «δεν θα συμβεί σε εμάς» λέμε…

Η Γερμανία θεωρείτε ότι θα φτάσει να γίνει και πυρηνική δύναμη; Θα της το επιτρέψουν;

(χαμογελάει). Δεν θα προλάβει... Είτε θα τη σταματήσουν οι Αγγλοσάξονες και οι Γάλλοι είτε οι… Ρώσοι.

Αν ξυπνήσουμε ένα πρωί και βρούμε Τούρκους κομάντος σε βραχονησίδες που οι Τούρκοι λένε ότι είναι γκρίζες ζώνες, τι κάνουμε;

Πάμε και παίρνουμε δικές τους βραχονησίδες! Τους έκαψα; Τους σκότωσα; Όχι. Θα πάρω δικές τους βραχονησίδες ώστε αν δεν γίνει πόλεμος, να έχω και δικό τους έδαφος στις διαπραγματεύσεις για την ανταλλαγή. Υπάρχουν πολλές επιλογές. Κύριε Σινάνογλου, θέλω να υπογραμμίσω και να προσθέσω πως σε όσα έρθουν οι Έλληνες δεν πρέπει να φοβόμαστε, πρέπει να είμαστε ενωμένοι. Το επόμενο χρονικό διάστημα θα πρέπει να αποδείξουμε στους εαυτούς μας, στον κόσμο και στα παιδιά μας ότι όπως έλεγε και ο Μέγιστος των Ελλήνων μετά τον Αλέξανδρο τον Μέγα, ο Κωνσταντίνος Παλαιολόγος, δεν είμαστε λαός δούλων αλλά απόγονοι αρχόντων «Ρωμαίων και Ελλήνων».