Ξεκίνησε το χειμερινό ηλιοστάσιο και ο χειμώνας, μεγαλώνουν οι ημέρες
Tην Τρίτη 21 Δεκεμβρίου, στις 18:00 ξεκίνησε και τυπικά ο χειμώνας, καθώς ο ήλιος εισέρχεται στο χειμερινό ηλιοστάσιο. Από την Τρίτη (21/12) μεγαλώνουν οι ημέρες.
Ξεκίνησε το χειμερινό ηλιοστάσιο και φέτος πέφτει με την κορύφωση της τελευταίας βροχής διαττόντων του έτους, των Αρκτίδων.Η Google ετοίμασε ένα όμορφο doodle με ένα σκαντζόχοιρο για τον χειμώνα 2021. Το εφετινό ηλιοστάσιο είναι ιδιαίτερο γιατί προηγήθηκε η πανσέληνο Cold Moon.
Το βράδυ του ηλιοστασίου, το πρώτο του χειμώνα, καθώς και τα αμέσως επόμενα θα είναι τα μεγαλύτερα έτους σε διάρκεια. Σε πολλούς πολιτισμού γιορτάζεται η ημέρα και γινόταν θυσίες, με ακολασίες και αλκοόλ. Ο Χριστιανισμός τη θεωρούσε παγανιστική γιορτή. Αντίστροφα, στο νότιο ημισφαίριο θα αρχίσει το καλοκαίρι, με τη διάρκεια της μέρας να βρίσκεται στο αποκορύφωμά της. Στη Γη του Πυρός, στη Χιλή για παράδειγμα δεν θα νυχτώσει για τρεις ημέρες.
Tο θερινό ηλιοστάσιο πέφτει στις 21 Ιουνίου, κι αυτό γιατί συνήθως είναι εκείνη την ημερομηνία.
Στην ουσία όμως δεν έχει στάνταρ ημερομηνία κάθε χρόνο όπως το Πάσχα, λόγω του τρόπου με τον οποίο υπολογίζουμε τις ημέρες στο Γρηγοριανό ημερολόγιο.
Πιο συγκεκριμένα μπορεί να πέσει από τις 20 μέχρι τις 22 Ιουνίου.
Για το βόρειο ημισφαίριο του πλανήτη στο οποίο βρίσκεται και η χώρα μας το θερινό ηλιοστάσιο για το 2022 πέφτει τη Δευτέρα 21 Ιουνίου και ώρα 12:13.
ισχύουν ενδεικτικά οι παρακάτω ημερομηνίες:
Θερινό ηλιοστάσιο 2023: Τετάρτη 21 Ιουνίου και ώρα 17:57
Θερινό ηλιοστάσιο 2024: Πέμπτη 20 Ιουνίου και ώρα 23:50
Όταν ο ήλιος περάσει το χειμερινό ηλιοστάσιο, αρχίζει και πάλι να ανεβαίνει όλο και πιο ψηλά στον ουρανό, με αποτέλεσμα η ημέρα να κερδίζει ξανά το χαμένο «έδαφος», έως ότου στην εαρινή ισημερία το φως και το σκοτάδι έχουν πάλι σχεδόν ίση διάρκεια.
Το χειμερινό ηλιοστάσιο δεν «πέφτει» πάντα την ίδια ημερομηνία, αλλά κυμαίνεται μεταξύ της 20ής και της 23ης Δεκεμβρίου, με πιο πιθανές ημερομηνίες την 21η και την 22α. Οι ημερολογιακές αυτές διακυμάνσεις οφείλονται στο Γρηγοριανό Ημερολόγιο.
Το χειμερινό ηλιοστάσιο δεν συμβαίνει πια στις 25 Δεκεμβρίου, όπως στην εποχή του Χριστού, αλλά λίγο νωρίτερα, επειδή έχει αντικατασταθεί το παλαιότερο Ιουλιανό Ημερολόγιο, που είχε εισάγει ο Ιούλιος Καίσαρ από το 44 π.Χ. και το οποίο είχε θεσπίσει το χειμερινό ηλιοστάσιο στις 25 Δεκεμβρίου, αλλά έχανε μία ημέρα κάθε 128 χρόνια.
Το 1582, ο Πάπας Γρηγόριος ΙΓ' εισήγαγε ένα νέο ημερολόγιο, που πήρε το όνομά του (Γρηγοριανό) και το οποίο χάνει μόνο μία ημέρα στα 4.000 χρόνια.
Ο ήλιος λατρεύτηκε από τους αρχαίους σαν θεός και σχεδόν όλοι οι αρχαίοι λαοί καθιέρωσαν προς τιμή του διάφορες γιορτές, από τους Σκανδιναβούς και Ιρανούς έως τους Μάγια και τους Ίνκας. Σχεδόν παντού, οι μεγαλύτερες γιορτές γίνονταν κατά την εποχή του χειμερινού ηλιοστασίου, που εθεωρείτο η γιορτή της γέννησης του Ήλιου, που σηματοδοτούσε και την έναρξη του νέου έτους. Προϊστορικά μνημεία όπως το Στόουνχεντζ στη Βρετανία πιστεύεται ότι σχετίζονταν με την καταγραφή των κινήσεων του ήλιου στον ουρανό.
Κεντρική σημασία για τους Ρωμαίους είχε η γιορτή του «αήττητου Ηλίου» στις 25 Δεκεμβρίου, όταν εορταζόταν ότι ο Ήλιος άρχιζε και πάλι να ανεβαίνει στον ουρανό και έτσι να μεγαλώνουν οι ημέρες. Οι πρώτοι Χριστιανοί στη Ρώμη, οι οποίοι κατέφευγαν κρυφά στις κατακόμβες τους, αποφάσισαν να γιορτάζουν τη γέννηση του Χριστού την ίδια ημερομηνία, στις 25 Δεκεμβρίου, όταν οι Ρωμαίοι ασχολούνταν με τις δικές τους γιορτές των Σατουρναλίων.
Παράλληλα, το βράδυ της 21ης Δεκεμβρίου θα κορυφωθεί η σχετικά μικρή βροχή διαττόντων αστέρων Αρκτίδες, τα τελευταία «πεφταστέρια» του έτους.
Οι Αρκτίδες, που συμβαίνουν μεταξύ 17-25 Δεκεμβρίου και παράγουν πέντε έως δέκα μετέωρα την ώρα, προέρχονται από τη σκόνη που άφησε πίσω του ο κομήτης Τατλ, ο οποίος ανακαλύφθηκε για πρώτη φορά το 1790.
Οι διάττοντες φαίνεται να έρχονται από την κατεύθυνση του αστερισμού της Μικρής Άρκτου, εξ ου και το όνομά τους. Επειδή όμως έχει προηγηθεί πανσέληνος στις 19 Δεκεμβρίου, ο ουρανός δεν θα είναι αρκετά σκοτεινός για καλή παρατήρηση, καθώς το φωτεινό φεγγάρι θα «επισκιάσει» τα περισσότερα μετέωρα.