Ολυμπιακός: Ο… άλλος Μπαρτζώκας!
7+1 πτυχές του ανθρώπου -και όχι προπονητή- Γιώργου Μπαρτζώκα * Η φυλάκιση και η εξορία του πατέρα του, Αντρέα, η υπογραφή για την αθώωση της Ηριάννας, ο «μάγκας» και τα social media.
Ο Γιώργος Μπαρτζώκας δεν είναι μόνο ο προπονητής του Ολυμπιακού! Επικεντρωνόμαστε στην επαγγελματική του ιδιότητα χάνοντας παράλληλα τόσα άλλα, πολλά και ενδιαφέροντα. Γιατί ο Γιώργος Μπαρτζώκας έχει την προσωπικότητα και τις γνώσεις για να πει πράγματα. Έξω από το μπάσκετ. Πράγματα ενδιαφέροντα για τη ζωή, την πραγματική και όχι αυτή που περικλείεται στις τέσσερις γραμμές ενός παρκέ μπάσκετ. Αρκεί να τον ακούσουμε. Αρκεί να τον ρωτήσουμε…
Το «ΦΩΣ» επιχειρεί μία προσπάθεια να φωτίσει κάποιες άγνωστες στους πολλούς πτυχές από τη ζωή του Γιώργου Μπαρτζώκα. Δεν είναι κάτι που επιθυμεί, το να εκθέτει τη ζωή του και να την κάνει… δημόσια περιφορά, ωστόσο σε αυτές τις λίγες φορές που έχει αφήσει τον εαυτό του και έχει μιλήσει για κάτι άλλο πέραν του μπάσκετ έχει πει πολλά και ενδιαφέροντα πράγματα, τα οποία πρώτοι απ’ όλους καλό είναι να τα ακούσουμε και να τα αφουγκραστούμε εμείς οι δημοσιογράφοι. Πάμε να ξετυλίξουμε κάποιες πτυχές από έναν… άλλον Μπαρτζώκα από αυτόν που έχουμε συνηθίσει!
Ολυμπιακός: Η συμβολή του… Βαλμπουενά
1) «Ο μάγκας πουλάει την παλικαριά του με άσχημο τρόπο»
Δεν έχω μετρήσει τις φορές που έχω χρησιμοποιήσει τη λέξη «μάγκας», αλλά σίγουρα είναι πολλές. Κάποιες από αυτές με σιγουριά μεταφέρω πως είχαν μπει για τον Γιώργο Μπαρτζώκα. Κι όμως, ο Έλληνας κόουτς του Ολυμπιακού έχει αναφέρει το… αυτονόητο, που είναι τόσο δύσκολο να κατανοήσουμε και να αποδεχθούμε. Με τη λέξη «μάγκας» μόνο κάτι καλό δεν περιγράφεις…
«Διαβάζω στα σάιτ κάθε είδους και εντυπωσιάζομαι από την έλλειψη αυθεντικότητας. Η ίδια ιστορία λέγεται παντού με τον ίδιο τρόπο. Μοιάζουμε παραδομένοι στα κλισέ, π.χ. σε κάθε τραυματισμό χρησιμοποιούμε τη λέξη “σοκ”. Αποθεώνεται εκείνος που είναι νούμερο κι όχι ο σημαντικός. Κάποια στιγμή προέκυψε στην Ελλάδα η λέξη “μάγκας”. Ξαφνικά έγιναν όλοι “μάγκες” και όλα “μάγκικα”. Αν ανατρέξεις στο λεξικό, μάγκας είναι αυτός που πουλάει την παλικαριά του με άσχημο τρόπο. Κάπως έτσι, όλες οι επιτυχίες αποδόθηκαν στην “ψυχή”, στη “μαγκιά”. Δεν μπορεί, δηλαδή, ένας Έλληνας προπονητής να πετύχει με τη δεξιοτεχνία, τη μέθοδο, την εργατικότητα, το ταλέντο; Δεν μπορεί να είναι γνώστης και όχι “μάγκας”; Απαξιώνουμε συνέχεια την τεχνογνωσία έναντι του συναισθηματισμού» είχε πει χαρακτηριστικά παλαιότερα και σίγουρα… μόνο άδικο δεν έχει.
2) Ο πατέρας του στη φυλακή και στην εξορία
Η ιστορία του Αντρέα Μπαρτζώκα, πατέρα του Γιώργου, προπονητή του Ολυμπιακού, ίσως είναι γνωστή σε περισσότερους.
«Έχω μια αδελφή δύο χρόνια μεγαλύτερη, τη Λυδία. Μεγαλώσαμε χωρίς πατέρα γιατί ήταν εξορία. Ελευθερώθηκε όταν έγινα 9 ετών. Ήταν πολιτικοποιημένη κατάσταση λόγω των καιρών και όχι μόνο λόγω της ιδεολογίας του πατέρα μου. Ήταν μια κατάσταση δύσκολη για όλους τότε, γιατί είχαμε δικτατορία. Και στη μεταπολίτευση, όμως, ο πατέρας μου συνέχισε την πολιτική δράση του, καθώς ήταν από τα ηγετικά στελέχη της ΕΔΑ (Ενιαία Δημοκρατική Αριστερά), οπότε εγώ μεγάλωσα μέσα σε όλο αυτό. Η όλη κατάσταση προφανώς με επηρέασε ως παιδί, γιατί όταν μεγαλώνεις χωρίς τον πατέρα στο σπίτι, αρχίζουν οι ρόλοι και διαμορφώνονται διαφορετικά. Στην ουσία η μητέρα μου ανέλαβε και τους δύο ρόλους. Όμως, δεν ήταν μόνο για εμένα δύσκολα, ήταν για πολύ κόσμο» έχει εξιστορήσει ο ίδιος.
Ο Αντρέας Μπαρτζώκας ήταν μια πολύ σημαντική μορφή για την ελληνική Αριστερά, που έφυγε από τη ζωή το 2015 σε ηλικία 90 ετών. Ήταν ανάμεσα στους 130 φυλακισμένους (στο κελί Νο 13) στις φυλακές Βούρλων της Δραπετσώνας. Ανάμεσα στους «πρωταγωνιστές» της κινηματογραφικής απόδρασης που σημειώθηκε το 1955, σκάβοντας ένα τούνελ κάτω από το κελί Νο 13, με αποτέλεσμα οι 27 εξ αυτών να αποδράσουν. Μαζί τους και ο Αντρέας Μπαρτζώκας.
«Αρχίσαμε να ανοίγουμε τη σήραγγα με ένα μικρό κοπιδάκι, ένα καλέμι μικρό και μια βαριοπούλα που μπορούσε να δικαιολογήσει ο Γιώργος Χατζηπέτρος που ήταν ο υδραυλικός μας. Πρώτα σκάψαμε προς τα κάτω. Δυόμισι μέτρα. Μετά πήραμε την ευθεία. Δεκαοκτώ μέτρα μέχρι να βγούμε στα αποδυτήρια» είχε πει ο πατέρας του Γιώργου Μπαρτζώκα για την απόδραση.
«Όταν σκάβαμε, ήταν επικίνδυνα. Αποπνικτικά. Είχαμε και κατολισθήσεις από τα πλάγια. Το χώμα και τις πέτρες τις βγάζαμε πάνω στο κελί. Τα χωρίζαμε και κάναμε επεξεργασία. Τα βάζαμε μέσα σε σακούλες, κάλτσες και σεντόνια και τα μεταφέραμε σε αποχωρητήρια, εκεί τα διαλύαμε με νερό για να φύγουν».
Κατά την απόδραση φορούσαν διπλή και τριπλή αλλαξιά με ρούχα, ώστε να πετάξουν τα λερωμένα με χώματα για να βγουν στους δρόμους χωρίς να τραβήξουν υποψίες. «Είχε δημιουργηθεί μεγάλος ντόρος τότε, με τις εφημερίδες να αναφέρουν “Σήμερον την μεσημβρίαν… επικίνδυνοι κομμουνιστές” και άρχιζαν με το δικό μου όνομα “Μπαρτζώκας ύψος 1,84, μαλλιά καστανά, μάτια…”. Σε έξι μέρες μας επικηρύξανε. Εμείς βρήκαμε καταφύγιο σε μία μονοκατοικιούλα και κρυφτήκαμε μέσα στο πηγάδι. Μας φέρανε λίγο φαΐ και εφημερίδες για να διαβάζουμε».
Ο Αντρέας Μπαρτζώκας, τον οποίο είχαν πιάσει μετά από 6-7 μήνες, φυλακίστηκε και στην Κέρκυρα, ενώ υπήρξε εξόριστος στη Γυάρο και στη Λέρο την περίοδο της χούντας.
«Είχαμε πάει να τον δούμε επί χούντας στη Λέρο. Πολύ συχνά έμπαιναν ασφαλίτες στο σπίτι όταν ήταν στην παρανομία, τις θυμάμαι αυτές τις εικόνες. Ήταν δύσκολη κατάσταση, δεν ήταν ακριβώς φυσιολογική η οικογενειακή ζωή μας. Στη διάρκεια της μεταπολίτευσης όλος ο κύκλος μας ήταν μεγάλες φιγούρες της Αριστεράς. Θυμάμαι, ας πούμε, να γνωρίζω πολύ σημαντικούς ανθρώπους, όπως τον Ηλία Ηλιού, τον Μανώλη Γλέζο ή τον Μίκη Θεοδωράκη. Ο πατέρας μου ήταν ιδρυτικό στέλεχος των Φίλων Ελληνικής Μουσικής. Τη δράση του την έμαθα με φυσικό τρόπο, δεν χρειάστηκε να με βάλει κάτω και να μου τη διηγηθεί» θυμόνταν ο Γιώργος Μπαρτζώκας: «Με τον ίδιο φυσικό τρόπο σχηματίστηκαν και οι ιδέες μου, δεν γινόταν να πάω αλλού πολιτικά».
3) Σπούδασε πολιτικές επιστήμες στη Νομική
Λίγοι το ξέρουν, αλλά ο Γιώργος Μπαρτζώκας σπούδασε πολιτικές επιστήμες στη Νομική και μάλιστα είναι πτυχιούχος. «Όντως πέρασα και τελείωσα τη σχολή, όμως στην ουσία το έκανα για χατίρι των γονιών μου. Το μπάσκετ μού είχε πάρει το μυαλό τότε και πραγματικά το έκανα για εκείνους» είπε πρόσφατα σε συνέντευξή του. Στην πρώτη γυμνασίου, μάλιστα, είχε μπει με εξετάσεις στη Βαρβάκειο Σχολή. Το κορυφαίο σχολείο τότε στην Ελλάδα και πάρα πολύ απαιτητικό. Για να καταλάβετε, από τους 40 μαθητές που ήταν στο τμήμα του κόουτς του Ολυμπιακού, οι 38 είχαν μπει σε ανώτατες σχολές, ανάμεσά τους φυσικά και ο Γιώργος Μπαρτζώκας.
4) Η ενόχληση στο «έχει μάτι να διαλέγει παίκτες»!
Είναι κάτι που χρησιμοποιούμε κατά κόρον για αυτόν (σ.σ. όπως και το «μάγκας» που αναφέραμε πιο πάνω), αλλά η αλήθεια είναι ότι τον ενοχλεί. Πόσες και πόσες φορές δεν έχουμε αναφέρει ότι ο Γιώργος Μπαρτζώκας έχει «μάτι», θέλοντας να καταδείξουμε την ικανότητά του να βρίσκει παίκτες-λαβράκια. Παίκτες ακατέργαστους σε ταλέντο, οι οποίοι έχουν αυτό το «κάτι» που βρίσκει ο Γιώργος Μπαρτζώκας, προοδεύουν και κάνουν το μεγάλο βήμα στην καριέρα τους. Η λίστα είναι μακρά, από την Ολύμπια Λάρισας ακόμα.
Αυτό το «έχει μάτι» όμως τον ενοχλεί τον Γιώργο Μπαρτζώκα και έχει δώσει φυσικά την εξήγησή του… «Με ενοχλεί όταν μου λένε πως έχω μάτι. Αν έχω μάτι, πρέπει να γίνω τζένεραλ μάνατζερ για να επιλέγω παίκτες. Άλλωστε, στην πρώτη θητεία μου στον Ολυμπιακό έλεγαν πως δεν ξέρω να διαλέγω παίκτες! Είναι λάθος να λένε κάτι τέτοιο. Όλοι οι προπονητές βλέπουν όλους τους παίκτες. Όποιους παίκτες έχω δει το καλοκαίρι, τους έχουν δει όλοι οι προπονητές. Το ποιον επιλέγεις έχει να κάνει με το τι μπάσκετ θέλεις να παίξεις. Εγώ τουλάχιστον παίρνω παίκτες που πιστεύω πως μπορούν να παίξουν το μπάσκετ που θέλω. Πιο μεγάλο ταλέντο είναι να τους δημιουργείς ένα περιβάλλον στο οποίο να παίξουν το μπάσκετ που μπορούν και όχι τόσο να τους διαλέξεις. Έχω κάνει και λάθος επιλογές ή συχνά ένας παίκτης δεν είναι δεκτικός σε μια νέα κατάσταση. Ή μπορεί να έχει προσωπικά προβλήματα ή μπορεί να τραυματιστεί. Άρα αυτό που λένε πως έχω μάτι πραγματικά δεν με κολακεύει. Μιλάμε για προπονητική δουλειά, όχι ότι βρίσκω… λαβράκια όπως λένε».
5) Απέχει συνειδητά από τα social media
Όσο κι αν ψάξει κανείς στο ίντερνετ δεν πρόκειται να βρει πράγματα από την προσωπική ζωή του Γιώργου Μπαρτζώκα. Απέχει φανατικά από τα social media, δεν προβάλλει τη ζωή του εκτός γηπέδου, τον τρόπο με τον οποίο ζουν ο ίδιος και η οικογένειά του. Απέχει συνειδητά από τα φώτα της δημοσιότητας, καθώς θεωρεί ότι αυτά είναι έξω από το κομμάτι της δουλειά του.
Έχει ζητήσει επίσης από τους ανθρώπους του Ολυμπιακού να μην τον προβάλλουν μέσα από τα social media της ομάδας και να μη βάζουν φωτογραφίες του.
Πολλές φορές έχουμε αναζητήσει φωτογραφία του Γιώργου Μπαρτζώκα με το τρόπαιο της Ευρωλίγκας, αλλά όσο κι αν ψάξει κανείς θα βρει δύο όλες κι όλες. Μία που σηκώνει το τρόπαιο με τους προέδρους, τους Παναγιώτη και Γιώργο Αγγελόπουλο, και μία με το βαρύτιμο τρόπαιο στην -αναγκαστική και απαραίτητη- φωτογράφιση της Ευρωλίγκας. Είναι επιλογή του… Θέλει να ξέρει μόνο ο στενός κύκλος του το πώς είναι ο άνθρωπος Μπαρτζώκας και πώς ζει. Όταν θεωρεί πως τελείωσε το δικό του κομμάτι, απέχει συνειδητά από κάθε είδους προβολή. Στους εορτασμούς ακόμα για την Ευρωλίγκα του 2013, με τον κόσμο στο ΣΕΦ, είχε αποσυρθεί στο γραφείο του. Οι πρόεδροι έφτασαν στο σημείο να του πουν να πάει να γιορτάσει, αλλά θεωρούσε πως το κομμάτι το δικό του είχε τελειώσει και όλοι αυτοί οι εορτασμοί ήταν για τους παίκτες.
6) Υπέγραψε για την Ηριάννα
Ο Γιώργος Μπαρτζώκας δεν είναι απαθής, έχει άποψη, παρακολουθεί τα τεκταινόμενα και έχει και την πολιτική του κατεύθυνση. Ήταν ανάμεσα στους δεκάδες ανθρώπους από τον χώρο του αθλητισμού που υπέγραψαν για την αθώωση της Ηριάννας. Της 32χρονης πλέον -που ήταν υποψήφια διδάκτωρ το 2017 στη Φιλοσοφική- η οποία είχε καταδικαστεί σε 13 χρόνια φυλάκιση, ως μέλος της «Συνωμοσίας πυρήνων της φωτιάς», με ένα αβάσιμο κατηγορητήριο το οποίο είχε ως μοναδικό στοιχείο ένα μέρος ίχνους DNA της.
«Εγώ δεν θέλω να επηρεάσω καμία πολιτική απόφαση επειδή έχω μια κάποια αναγνωρισιμότητα. Συμμετείχα στην ενέργεια αυτήν επειδή ήξερα την υπόθεση και είχα πειστεί για το δίκαιό της. Στο εξωτερικό γίνεται πιο συχνά, εδώ δεν θες να γίνεις μετά στόχος» είχε πει χαρακτηριστικά για το θέμα.
7) Συχνά στο Καραϊσκάκη, φίλος της Γιουνάιτεντ
Όπως τα περισσότερα παιδιά, ο Γιώργος Μπαρτζώκας έπαιζε ποδόσφαιρο με τους φίλους του και τα παιδιά της γειτονιάς. Τον διάλεξαν από το Μαρούσι λόγω του ύψους του. Η αγάπη του για το ποδόσφαιρο, όμως, δεν έσβησε και σε συνδυασμό με μία ακόμη μεγαλύτερη, αυτή για τον Ολυμπιακό, παρακολουθεί συνεχώς την πορεία και του ποδοσφαιρικού Ολυμπιακού. Όποτε έχει την ευκαιρία και το επιτρέπουν οι υποχρεώσεις του πηγαίνει στο Καραϊσκάκη για να παρακολουθήσει από κοντά τους «ερυθρόλευκους» και πάντα, μα πάντα προσπαθεί να μην τραβάει τα βλέμματα. Άλλωστε, δεν υπάρχει φωτογραφία του από το Καραϊσκάκη, αν και το έχει επισκεφθεί εκατοντάδες φορές. Δεν είναι ο άνθρωπος που θα πάει για τη «λεζάντα», απλά πηγαίνει στο γήπεδο όπως όλος ο υπόλοιπος κόσμος.
Υπάρχει ακόμα μία ομάδα, βέβαια, την οποία παρακολουθεί ο κόουτς του Ολυμπιακού πιο στενά έχοντάς της αδυναμία, η Μάντσεστερ Γιουνάιτεντ! Είναι φίλος των «κόκκινων διαβόλων» και δέχεται τα πειράγματα για την πάλαι ποτέ κραταιά δύναμη στην Αγγλία. Αρκετά συχνά θα κάνει συζητήσεις για τη Γιουνάιτεντ σε ένα πολύ πιο χαλαρό κλίμα.
7+1 Μεγάλες πρωινές βόλτες με τον σκύλο του
Τα πρωινά ο Γιώργος Μπαρτζώκας επιλέγει έναν μεγάλο περίπατο, είτε στην παραλία είτε σε όχι τόσο πολυσύχναστα σημεία. Παρέα με τον σκύλο του κάνει περιπάτους, τόσο για τη σωματική του άσκηση όσο και για να «καθαρίζει» το μυαλό του.
Η απλότητά του, πάντως, είχε φανεί στη Βαρκελώνη όπου έμενε μόνιμα με την οικογένειά του, ακόμα και μετά τη λύση της συνεργασίας του με την Μπαρτσελόνα. Σε μία τόσο μεγάλη και πολυπληθή πόλη ένιωθε να γίνεται ένα με τον υπόλοιπο κόσμο και τότε προτιμούσε να μετακινείται με το λεωφορείο και να απολαμβάνει πιο πολύ καθημερινά πράγματα που δεν είχε την ευκαιρία λόγω φόρτου εργασίας και αναγνωρισιμότητας.
Πηγές: Popaganda, Olympiacosbc, «Ρεπορτάζ Χωρίς Σύνορα»
ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ