Ποιος έχει προτεραιότητα σε στενό δρόμο;
Μια από τις πιο ταλαίπωρες καταστάσεις που συναντά ο Έλληνας οδηγός στην καθημερινότητά του, είναι το συναπάντημα με απέναντι διερχόμενο όχημα σε στενό δρόμο.
Η «φοβερή» ρυμοτομία πολλών δήμων, σε συνδυασμό με την παραδοσιακά ελλιπή σήμανση, αφήνουν την κυκλοφορία στην καλή διάθεση των χρηστών του δρόμου. Κοινώς, σαν να λένε «βρείτε τα μεταξύ σας», το οποίο μόνο εύκολο δεν είναι, αν ένας από τους δύο (ή και οι δύο) «μουλαρώσει» ή -ακόμα χειρότερα- η όλη κατάσταση καταλήξει σε τρακάρισμα.
Συνήθως οι ζημιές περιορίζονται σε καθρέπτες και φτερά, αλλά δεν σημαίνει ότι θα πρέπει να κάνουμε «ντου» στο στενό κι ό,τι γίνει. Ακόμα και σε αυτή την περίπτωση, υπάρχουν κανόνες προτεραιότητας. Που ποικίλουν από απλούστατοι, μέχρι συνδυασμό κανόνων του Κ.Ο.Κ. Ξεκινάμε από τα απλά. Αν συναντηθούν δυο αυτοκίνητα σε στενό δρόμο, αυτός που έχει εμπόδιο πρέπει να μειώσει ταχύτητα ή να σταματήσει εντελώς, παραχωρώντας προτεραιότητα. Αν έχουν κι οι δυο εμπόδιο (κλασική εικόνα με παρκαρισμένα δεξιά-αριστερά), παραχωρεί προτεραιότητα όποιος είναι πιο κοντά σε άνοιγμα (ράμπα γκαράζ, κενή θέση πάρκινγκ κ.λπ.). Συνθήκη που ισχύει κι αν το όχημα έχει περάσει το συγκεκριμένο σημείο, οπότε ο οδηγός του καλείται σε οπισθοπορεία. Αυτά αν δεν έχει άλλο όχημα πίσω του. Αν ναι, τότε οπισθοχωρεί ο απέναντι (ο Κ.Ο.Κ. δεν αναφέρει πουθενά «ανοίγματα», για εν γένει συνθήκες μιλάει, αλλά καταλαβαίνουμε την ουσία).
Ολυμπιακός: Η συμβολή του… Βαλμπουενά
Πάμε τώρα στα πιο σύνθετα, που αφορούν τις διαφορετικές κατηγορίες οχημάτων. Η προτεραιότητα λόγω εμποδίου δεν αλλάζει. Αν συναντηθούν ένα φορτηγό με ένα αυτοκίνητο και το εμπόδιο είναι στο πρώτο, περιμένει. Δεν ισχύει η προτεραιότητα του μεγαλύτερου οχήματος, δηλαδή. Αν δεν υπάρχει εμπόδιο ή είναι σε αμφότερες τις πλευρές, τότε ισχύει η προτεραιότητα του μεγάλου (του βαρύτερου, βασικά). Η κατάσταση περιπλέκεται στα ανοίγματα. Το φορτηγό ή λεωφορείο έχει πάντα τον πρώτο λόγο, εκτός κι αν δεν βρίσκεται κοντά σε ελεύθερο χώρο. Εκεί ο οδηγός του θα πρέπει να κάνει πίσω, ώστε να μπει στο άνοιγμα το αυτοκίνητο ή βαν και να ελευθερωθεί ο δρόμος. Γενικότερα πάντως, τα μεγάλα οχήματα έχουν σταθερά προτεραιότητα για αυτό και συνήθως, αν πέσουμε σε τέτοιο σκηνικό, μπορεί να χρειαστεί να κάνουμε αρκετά μέτρα όπισθεν.
Εδώ να αποσαφηνίσουμε κάτι με την ουρά. Έστω ότι «κολλάνε» ένα λεωφορείο και τέσσερα αυτοκίνητα. Ο ελεύθερος χώρος από την πλευρά του λεωφορείου είναι στα 100 μέτρα, για παράδειγμα, ενώ στα αυτοκίνητα στα 20. Προφανώς δεν θα πάει οπισθοπορεία το λεωφορείο για τόση απόσταση, αλλά τα τετράτροχα.
Για τις ακόμα πιο «τυχερές» συναντήσεις σε ανηφόρες, η υπόθεση γίνεται μύλος. Σε δρόμο μεγάλης κλίσης, αν η διέλευση των οχημάτων είναι αδύνατη ή δύσκολη, ο οδηγός του οχήματος που κατεβαίνει υποχρεούται να παραχωρήσει προτεραιότητα σε αυτόν που ανεβαίνει. Αν χρειαστεί οπισθοπορεία, την κάνει αυτός που κατεβαίνει, εκτός αν λόγω των εν γένει συνθηκών (κυκλοφορίας, διαμόρφωσης δρόμου και φορτίου που μεταφέρεται) είναι πιο εύκολο να κάνει οπισθοπορεία ο οδηγός του οχήματος που ανεβαίνει. Οι διατάξεις αυτές ισχύουν για οχήματα της ίδιας κατηγορίας. Αν τα οχήματα ανήκουν σε διαφορετικές κατηγορίες, ο συνδυασμός οχημάτων -δηλαδή τα πάσης φύσεως ρυμουλκούμενα, όπως τρέιλερ, τροχόσπιτο ή νταλίκα- έχουν προτεραιότητα σε σχέση με όλα τα άλλα οχήματα. Από εκεί και πέρα, ισχύουν τα κλασικών των βαρέων οχημάτων: φορτηγά και λεωφορεία προηγούνται κάθε άλλου, πλην ρυμούλκας, ενώ μεταξύ τους υπερισχύει το λεωφορείο. Όπως σε δρόμο χωρίς κλίση, έτσι και εδώ όποιος διαθέτει κοντά του χώρο όπου είναι εύκολο να σταθμεύσει, τότε εκείνος θα πρέπει να διευκολύνει τη διέλευση
Κάπου εδώ, επανέρχεται το «βρείτε τα» που αναφέραμε στην εισαγωγή. Βάσει Κ.Ο.Κ., αν ένα αυτοκίνητο που κουβαλάει τρέιλερ κατεβαίνει κι ένα φορτηγό ανεβαίνει, προτεραιότητα έχει το αυτοκίνητο. Καταλαβαίνουμε, όμως, πως είναι ευκολότερο για αυτό να κάνει όπισθεν, παρά για το φορτηγό. Οπότε καλό είναι να επιδεικνύουμε κατανόηση, αλλά και αντίληψη των συνθηκών.
Για τις γέφυρες τώρα, που κι αυτές ένα είδος στενού είναι, στις περισσότερες υπάρχει σήμανση που καθορίζει ποιος έχει προτεραιότητα.
Αν δεν υπάρχει, τότε ισχύουν οι κανόνες ως ανωτέρω. Στην παρακάτω φωτογραφία, ο οδηγός του φορτηγού κάνει στην άκρη και περιμένει να περάσει το λεωφορείο, παρότι αυτό είναι μικρότερο σε διαστάσεις
Το συγκεκριμένο καρέ λειτουργεί ιδανικά και ως επεξήγηση της προτεραιότητας μεταξύ των μεγαλύτερων οχημάτων. Το λεωφορείο δεν χρειάζεται να είναι ΚΤΕΛ ή αστικό για να προηγείται έναντι του φορτηγού. Αν ένα σχολικό «κολλήσει» με μπετονιέρα ή χωματουργικό, οφείλει να δώσει χώρο το φορτηγό.
