Βαμβακού: Το χωριό του Σταύρου Νιάρχου και της Ντόλλυ Γουλανδρή

Χτίστηκε κατά τα μέσα του 15ου αιώνα και αρχικά ονομαζόταν Παληοχώρα. Σχετικά με τη σημερινή της ονομασία, η οποία καθιερώθηκε στα τέλη του 17ου αιώνα, υπάρχουν διάφορες εκδοχές με τις κυριότερες να σχετίζονται με μια γυναίκα ονόματι Βαμβακιά που εγκαταστάθηκε στην περιοχή ερχόμενη από τον Μυστρά ή με την καλλιέργεια βαμβακιού.

Από τον 18ο μέχρι και τον 19ο αιώνα υπήρξε έδρα επισκοπής, ενώ οι κάτοικοί της ήταν όλοι Έλληνες, με την εξαίρεση μερικών Οθωμανών δημοσίων υπαλλήλων. Κατά τη διάρκεια της Ελληνικής Επανάστασης, οι κάτοικοι της Βαμβακούς, με επικεφαλής τον επίσκοπο Θεοδώρητο Βρεσθένη, συμμετείχαν ενεργά σε διάφορες πολεμικές επιχειρήσεις, όπως π.χ. στις μάχες της Βλαχοκερασιάς, του Βαλτετσίου, των Δολιανών, στην πολιορκία της Τριπολιτσάς και στην άμυνα της Ακρόπολης. Το 1826, η Βαμβακού καταστράφηκε από τον αιγυπτιακό στρατό του Ιμπραήμ πασά, που είχε εισβάλει στην Πελοπόννησο.

Μετά τη δημιουργία του ελληνικού κράτους, ο οικισμός διέθετε κατά το 1840 σχολείο που το 1853 αριθμούσε 208 μαθητές, ενώ το 1901 ξεκίνησε να λειτουργεί το τοπικό παρθεναγωγείο. Στις αρχές του 20ού αιώνα γνώρισε ιδιαίτερη ανάπτυξη, η οποία οφειλόταν στη δράση του τοπικού συνεταιρισμού αλληλοβοήθειας, ο οποίος λάμβανε σημαντική ενίσχυση από κατοίκους που ζούσαν στο εξωτερικό.

Κατά τη διάρκεια της Κατοχής, ο πληθυσμός του χωριού συμμετείχε ενεργά στην Εθνική Αντίσταση μέσα από τις τάξεις του ΕΑΜ/ΕΛΑΣ. Τον Οκτώβριο του 1946, μετά από δύο ταυτόχρονες συμπλοκές ανάμεσα σε αντάρτες του ΔΣΕ και ένοπλους παρακρατικούς στη Βαμβακού και τη γειτονική Βαρβίτσα, οι δεύτεροι (προέρχονταν κυρίως από τη Μάνη και υπάγονταν στην οργάνωση του Πάνου Κατσαρέα) προχώρησαν στη μαζική εκτέλεση 29 κατοίκων της Βαμβακούς, κυρίως συγγενών ανταρτών, ως αντίποινα για τις απώλειες που υπέστησαν.

Στη Βαμβακού γεννήθηκαν ο Παναγής Αλεξανδράκης, ο Π. Τσοχώνης και οι οικογένειες Κουμάνταρου και Έξαρχου που συμμετείχαν ενεργά στην Ελληνική Επανάσταση, διάφοροι τοπικοί ευεργέτες όπως ο ιερομόναχος Κλήμης Αδαμαντίδης, ο έμπορος Σπύρος Νιάρχος, ο εφοπλιστής Ιωάννης Κουμάνταρος, ο βουλευτής Γεώργιος Τσοχώνης κ.ά. Επίσης, από τον οικισμό κατάγονταν ο εφοπλιστής Σταύρος Νιάρχος και η επιχειρηματίας Ντόλλυ Γουλανδρή.

Γύρω από τη Βαμβακού, στις πλαγιές του βουνού, έχουν διαμορφωθεί δύο πεζοπορικές διαδρομές που συνθέτουν ένα δίκτυο μονοπατιών 20,5χλμ, καλύπτοντας ανάγκες διαφορετικού επιπέδου περιπατητών και περιλαμβάνοντας ως σταθμούς σημαντικά τοπόσημα του χωριού και της ευρύτερης περιοχής.

Οι εναλλαγές του τοπίου μέσα στην ίδια διαδρομή μερικών χιλιομέτρων είναι εκείνες που θα σας ενθουσιάσουν και θα μετατρέψουν την πεζοπορία σε μια αξέχαστη εμπειρία. Μέσα σε λίγα μόλις βήματα, θα δείτε τη μοναδική θέα από το σπηλαιομονάστηρο της Αγίας Κυριακής κρεμασμένο στο βράχο, θα ανακαλύψετε ξωκλήσια και πηγές κρυμμένες μέσα στο δάσος, θα απολαύσετε τη φυσική ομορφιά του βουνού διασχίζοντας το φαράγγι, περπατώντας πλάι στο ποτάμι και παρατηρώντας γύρω σας τους θησαυρούς της φύσης.

Αν ανήκετε σε εκείνους που δεν αγαπούν το περπάτημα ή το ποδήλατο, ζήστε με την οικογένεια σας ή την παρέα σας μια διαφορετική εκτός δρόμου περιηγητική εμπειρία στο βουνό του Πάρνωνα. Ένα τετρακίνητο, πλήρως εξοπλισμένο όχημα και ένας έμπειρος οδηγός σάς περιμένουν για μια απλή περιήγηση για μικρούς και μεγάλους μέσα στο δάσος ή και δύσκολες διαδρομές σε ανεξερεύνητα μονοπάτια όλες τις εποχές του χρόνου.

Η δραστηριότητα υλοποιείται όλες τις εποχές του χρόνου και είναι κατάλληλη για όλους.

To εστιατόριο – καφέ Βουρέικο είναι έτοιμο να σας ταξιδέψει σε αυθεντικές ελληνικές και μεσογειακές γεύσεις. Χώρος – στέκι που τιμά την παραδοσιακή ελληνική κουζίνα και αναβιώνει μοναδικά πιάτα του μακρινού παρελθόντος.

Στον πρώτο όροφο, το Βουρέικο μεταμορφώνεται και μας ταξιδεύει στη σάλα της γιαγιάς. Ένα café που φτιάχτηκε με μεράκι, θέλοντας να θυμίζει σε όλους τη φιλοξενία, το ιδιαίτερο άρωμα και τη ζεστασιά ενός αρχοντικού σπιτικού.

Το εστιατόριο-καφέ δημιουργήθηκε στο πλαίσιο της πρωτοβουλίας Αναβίωσης της Βαμβακούς, με αποκλειστική δωρεά του Ιδρύματος Σταύρος Νιάρχος (ΙΣΝ).