Μαστοροχώρια με κορυφαίο την Πυρσόγιαννη

Μαστοροχώρια ονομάζονται τα χωριά με μεγάλη και ιδιαίτερη παράδοση στην συντεχνιακή οικοδομική τέχνη, στην Ελλάδα αλλά και στα Βαλκάνια και σε άλλες περιοχές του πλανήτη. Η Πυρσόγιαννη είναι το πιο ξακουστό χωριό.

Μαστοροχώρια με κορυφαίο την Πυρσόγιαννη

Επίσης συχνά αναφέρονται σε ομάδες χωριών -κυρίως ορεινών- που συγκροτούν παραδοσιακές και ιστορικές περιοχές με συνδετικό κρίκο την παραδοσιακή ενασχόληση με την συντεχνιακή οικοδομική. Μετά τον Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο στην Ελλάδα η συντεχνιακή οικοδομή σταδιακά παρήκμασε και πλέον ελάχιστοι κάτοικοι των χωριών αυτών ασχολούνται ακόμη με την οικοδομή, κυρίως ηλικιωμένοι και μόνο ως ιδιώτες οικοδόμοι ή εργολάβοι.

Μαστοροχώρια στην Ελλάδα ειναι τα Μαστοροχώρια Κόνιτσας, γνωστά στην Νότια Ελλάδα ως Ηπείρου Μαστοροχώρια Βοΐου, γνωστά στην Νότια Ελλάδα ως Μακεδονίας, με κύριο χωριό τον Πεντάλοφο.

Μαστοροχώρια Γορτυνίας με κύριο χωριό τα Λαγκάδι.

Οι Κλούκινες, γνωστά και ως Μαστοροχώρια Καλαβρύτων με κύριο χωριό την Αγία Βαρβάρα.

Η Πυρσόγιαννη αποτελεί ένα από τα σημαντικότερα χωριά της επαρχίας Κονίτσης. Η διασταύρωση για το χωριό βρίσκεται στον επαρχικό δρόμο Ιωαννίνων-Κοζάνης στο 27ο χιλιόμετρο μετά την Κόνιτσα.

Αποτελεί την έδρα του Δήμου Μαστοροχωρίων, την έδρα του Πολυδύναμου Αστυνομικού Τμήματος της περιοχής (κυρίως για φύλαξη των συνόρων) και διαθέτει τις βασικές υποδομές εστιάσης και φιλοξενίας τουριστών. Τόπος αναφοράς του χωριού είναι και το Ξενοδοχείο της Πυρσόγιαννης που χτίστηκε με δαπάνες των ίδιων των Πυρσογιαννιτών.

Ο Άι-Γιώργης είναι μια πέτρινη εκκλησία του χωριού με εντυπωσιακό καμπαναριό. Επίσης το νεοϊδρυθέν Μουσείο των Μαστόρων της Πέτρας που στεγάζεται στο ισόγειο του Σχολείου της Πυρσόγιαννης και συγκεντρώνει σημαντικά εκθέματα και αρχεία από την ζωή των μαστόρων.

Οι άντρες της Πυρσόγιαννης ταξίδεψαν σε κάθε γωνιά της ελληνικής επικράτειας, στη Βαλκανική χερσόνησο και Κεντρική Ευρώπη, καθώς και υπερπόντια ταξίδια.