Σίκινος: Χαρτογραφώντας τα μονοπάτια της μέσω εφαρμογής
Εφαρμογή για τη χαρτογράφηση των μονοπατιών της Σικίνου αναπτύχθηκε από μαθητές και μαθήτριες του σχολείου του νησιού.
Περίπου 102 μίλια από τον Πειραιά, στη Σίκινο, μαθητές, καθηγητές και ερευνητές, κρατώντας τις φωτογραφικές τους μηχανές και τα κινητά τους ξεκίνησαν να διασχίζουν ένα μονοπάτι 3 χιλιομέτρων και να καταγράφουν σε μία ειδική εφαρμογή, ό,τι έβλεπαν στη διαδρομή.
Την εφαρμογή αυτή ανέπτυξαν μαθητές και μαθήτριες του σχολείου του νησιού μαζί με μέλη του οργανισμού Scico (Science Communication) με σκοπό να χαρτογραφήσουν το μονοπάτι εκείνο που οδηγεί από τη Χώρα στον ναό της Επισκοπής και να αναδείξουν τα σημεία εκείνα που θα άξιζε κάθε περιπατητής να ανακαλύψει. Μέσω της δράσης «Επιστήμη των Πολιτών στις Κυκλάδες: Τοπικά μονοπάτια»(Citizen Science in the Remote Cyclades) που υλοποίησε ο εκπαιδευτικός οργανισμός SciCo τον Ιούνιο στη Σίκινο και χρηματοδοτήθηκε από το Cyclades Preservation Fund οι μαθητές/ριες κλήθηκαν να αναπτύξουν μια εφαρμογή με σκοπό να κάνουν έρευνα για τον ίδιο τους τον τόπο, να μάθουν να συνεργάζονται και να εξοικειώνονται με βασικά στοιχεία προγραμματισμού μέσω της πλατφόρμας AppInventor του MIT και εν τέλει να καλλιεργήσουν δεξιότητες επίλυσης προβλήματος ώστε να δημιουργήσουν την εφαρμογή.
Όπως εξηγεί στο Αθηναϊκό-Μακεδονικό Πρακτορείο Ειδήσεων η διευθύντρια του σχολείου Αναστασία Λαγού τα παιδιά προσπάθησαν να εντάξουν μέσα στην εφαρμογή λαογραφικά και ιστορικά στοιχεία έτσι ώστε να υπάρχει μια συνολική προσέγγιση.
«Η διαθεματική προσέγγιση από μόνη της είναι ζητούμενο. Ο πιο ουσιαστικός τρόπος ώστε τα παιδιά να εμπεδώσουν τη γνώση, είναι να συνδυάσουν διάφορα αντικείμενα. Δεν ήταν μόνο ο κόσμος της πληροφορικής και της τεχνολογίας αλλά ένας συνδυασμός με τον πραγματικό κόσμο, το περπάτημα στη φύση, τα στοιχεία του νησιού. Ήταν μια πολύ ισορροπημένη δράση καθώς ανέδειξε τη δυνατότητα ότι ναι μεν μπορούμε να αξιοποιήσουμε το κινητό μας για κάτι πρακτικό αλλά ταυτόχρονα μπορούμε να συνδεθούμε με την πραγματικότητα, τη φύση, την παρέα», τονίζει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η κ. Λαγού ενώ από την πλευρά του ο καθηγητής της Πληροφορικής, Δημήτρης Δάβος προσθέτει ότι ακόμα και ένα παιδί να ασχοληθεί παραπάνω μέσω αυτή της δράσης τόσο με την εφαρμογή όσο και με την ιστορία του τόπου θα έχουν βγει κερδισμένοι. Σύμφωνα με την κ. Λαγού, πολύ σημαντικό ήταν επίσης το γεγονός ότι η ομάδα της Scico επέλεξε ένα τόσο μικρό νησί, όπως η Σίκινος. «Ήρθαν οι ίδιοι να μας συναντήσουν, έσπασαν την απόσταση και το φράγμα της απομόνωσης, και δημιούργησαν μία γέφυρα επικοινωνίας για μελλοντικά πράγματα. Οι μαθητές μας ζουν ένα έντονο καλοκαίρι όπου έρχονται οι φίλοι τους και βρίσκονται μαζί τους, ωστόσο τέλη Αυγούστου έρχεται το καράβι, φεύγουν, και για τους επόμενους 10 μήνες. είναι μόνα τους. ΄Ήταν ίσως οι πιο ωραίες μέρες αυτής της χρονιάς γιατί υπήρξε αλληλεπίδραση και είχαμε ανατροφοδότηση γιατί στερεύουμε», επισημαίνει.
Ο Δημήτρης Διβόλης, μαθητής Α’ Γυμνασίου συμμετείχε ενεργά σε αυτή τη δράση ακόμη κι όταν έκλεισε τον υπολογιστή του σχολείου. Εκείνος συνέχισε να ασχολείται με την εφαρμογή ώστε να την βελτιώσει ακόμη περισσότερο. Όπως λέει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ το μονοπάτι αυτό το έκανε για πρώτη φορά στη ζωή του, παρότι ντόπιος. «Είδα ένα εκκλησάκι που δεν το είχα ξαναδεί , τον Άγιο Γεώργιο, είδα τα χωράφια που ήταν γεμάτα με άκτες κι έβγαζαν μία πολύ ωραία μυρωδιά. Είδα τη θέα από ψηλά που φαινόταν το Αβολαδονήσι, ένα νησάκι στη μέση του πουθενά», τονίζει ο Δημήτρης.
Το τέλος της πεζοπορίας συνέπεσε με το ηλιοβασίλεμα και μια βραδιά με αμέτρητα αστέρια στον ουρανό, γεγονός που έδωσε την ευκαιρία στους δύο Αστροφυσικούς - STEM educators της ομάδας, Αντώνη Κυπαρίσση και Λιλή Μπακογιάννη, να μυήσουν τα παιδιά στον κόσμο της αστρονομίας, τους πλανήτες, τους αστερισμούς και τα μυστικά του γαλαξία τους.
«Κλειδί στην επιτυχία της παραπάνω δράσης ήταν η βαθύτερη σύνδεση τόσο με τους μαθητές/τριες όσο και με την τοπική κοινωνία», υπογραμμίζει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η STEM Director της SciCo, Πανδώρα Σιφνιώτη, ενώ από την πλευρά της η εκτελεστική διευθύντρια του CPF, Άννυ Μητροπούλου, σημειώνει ότι πρόκειται για ένα πρόγραμμα που στηρίζουν τόσο χρηματοδοτικά όσο και με την εμπειρία, τη γνώση τους και την έγνοια τους για το πώς μπορούν να προσεγγίσουν με τον καλύτερο δυνατό τρόπο τις μικρές νησιωτικές κοινότητες που έχουν ιδιαίτερα χαρακτηριστικά και προκλήσεις». «Ακούμε, αφουγκραζόμαστε και προσαρμόζουμε τις ιδέες τους στόχους και τα οράματά μας πάνω στις ανάγκες, τη δυνατότητα, και στην ωριμότητα των ανθρώπων στα νησιά να υλοποιήσουν πράγματα. Σκοπός είναι να χτίσουμε σχέσεις εμπιστοσύνης και μια γέφυρα επικοινωνίας», επισημαίνει.
Σύμμαχο τους στην προσπάθειά τους εκτός από τη διευθύντρια και τους καθηγητές του σχολείου είχαν και τον δήμαρχο της Σικίνου, Βασίλη Μαράκη. Όπως εξηγεί στο ΑΠΕ-ΜΠΕ, μέσα από αυτή την εφαρμογή χαρτογράφησης αναδείχθηκαν σημεία του νησιού που είναι ιδιαίτερης ομορφιάς και ενδιαφέροντος, ενώ τα παιδιά έμαθαν στοιχεία και πληροφορίες για τον πολιτισμό, την κουλτούρα αλλά και την βιοποικιλότητα του τόπου τους. «Όταν ολοκληρωθεί η εφαρμογή θα την χρησιμοποιήσουμε και στο δήμο, θα είναι βοηθός για τους επισκέπτες, να την χρησιμοποιούν και να πηγαίνουν στα μονοπάτια. Πρόκειται για μια εφαρμογή που θα διευκολύνει τους πεζοπόρους και τους επισκέπτες, καθώς έχουμε στοχεύσει στον περιπατητικό τουρισμό. Στηρίζουμε τέτοιες δράσεις και είμαστε πάντα δίπλα στο σχολείο και πάντα δίπλα σε τέτοιες ομάδες που βοηθούν πολύ», τονίζει ο κ. Μαράκης.
Η δράση όμως δεν θα σταματήσει εδώ καθώς σκοπεύουν την νέα ακαδημαϊκή χρονιά να εμπλουτίσουν την εφαρμογή. «Στόχος μας είναι να εμπλουτιστεί η εφαρμογή με περισσότερα μονοπάτια και στοιχεία ενδιαφέροντος και στη συνέχεια να εντάξει στοιχεία “ Επιστήμης των πολιτών” (citizen science), δίνοντας την ευκαιρία στους επισκέπτες/περιηγητές των μονοπατιών να συλλέγουν και να αποστέλλουν δεδομένα και φωτογραφίες "real time". Έτσι θα γίνει δυνατή η συλλογή δεδομένων σχετικά με την κατάσταση του κάθε μονοπατιού, ώστε να εξασφαλίζονται οι απαραίτητες ενέργειες, όπως ο καθαρισμός απορριμμάτων, η αλλαγή σημάνσεων, κ.ά. αλλά και η παρατήρηση της βιοποικιλότητας, δηλαδή η χλωρίδα και η πανίδα μίας συγκεκριμένης γεωγραφικής τοποθεσίας και χρονικής στιγμής. Ραντεβού με το νησί λοιπόν, τη νέα ακαδημαϊκή χρονιά», υπογραμμίζει στο ΑΠΕ-ΜΠΕ η κ. Σιφνιώτη.
*Ο μη κερδοσκοπικός οργανισμός SciCo (Science Communication - Επιστήμη Επικοινωνία) έχει στόχο την επικοινωνία επιστημονικών θεμάτων στο ευρύ κοινό μέσω καινοτόμων, διαδραστικών και ψυχαγωγικών δράσεων. Ιδρύθηκε το 2008 και στελεχώνεται από επιστήμονες, ακαδημαϊκούς, εκπαιδευτικούς, καλλιτέχνες και ανθρώπους, που ενδιαφέρονται για την επιστήμη.