Ο εφιάλτης του Τσέρνομπιλ

Ήταν ξημερώματα της 26ης Απριλίου 1986 όταν οι εργαζόμενοι στον πυρηνικό σταθμό «Βλαντίμιρ Ίλιτς Λένιν» στο Τσέρνομπιλ της Ουκρανίας άρχισαν τις προγραμματισμένες εργασίες για ένα πείραμα που σκοπό είχε να ελέγξει τα συστήματα ασφαλείας, αλλά οδήγησε στο μεγαλύτερο πυρηνικό ατύχημα.

Στο πλαίσιο του πειράματος αυτού, οι τεχνικοί έκλεισαν τα αυτόματα συστήματα ρύθμισης της ισχύος της τέταρτης μονάδας του σταθμού, καθώς και τα συστήματα ασφαλείας, αφήνοντας ωστόσο τον αντιδραστήρα να λειτουργεί με το 7% της ισχύος του. Στη 1:23 το πρωί η αλυσιδωτή αντίδραση στον τέταρτο αντιδραστήρα προκάλεσε διαδοχικές εκρήξεις, οι οποίες τίναξαν στον αέρα το ατσάλινο κάλυμμα του αντιδραστήρα, βάρους χιλίων τόνων. Τεράστιες ποσότητες ραδιενεργού υλικού σκορπίστηκαν στον αέρα, μέσω του οποίου μεταφέρθηκε στις γύρω περιοχές με ταχείς ρυθμούς.

Στις 28 Απριλίου σουηδικοί σταθμοί παρατήρησης άρχισαν να καταγράφουν υψηλά επίπεδα ραδιενέργειας και απαίτησαν μια εξήγηση. Παρότι η σοβιετική κυβέρνηση αποπειράθηκε αρχικώς να συγκαλύψει το γεγονός, αναγκάστηκε να παραδεχθεί ότι υπήρξε ένα «μικρό ατύχημα». Επί δέκα ημέρες τα φλεγόμενα πυρηνικά καύσιμα απελευθέρωναν στην ατμόσφαιρα εκατομμύρια ραδιενεργά στοιχεία, σε ποσότητα που αντιστοιχεί σε 200 βόμβες σαν αυτή της Χιροσίμα. Ραδιενεργός σκόνη απλώθηκε πάνω από την Ευρώπη και μέχρι τον Βόρειο Πόλο. Χρειάστηκαν 7.000 τόνοι μετάλλου και 400.000 κυβικά μέτρα σιδηροπαγούς σκυροδέματος, προκειμένου να θαφτούν οι εκατοντάδες τόνοι πυρηνικών καυσίμων και ραδιενεργών συντριμμιών μέσα σε μια σαρκοφάγο.

Επισήμως, 31 άνθρωποι πέθαναν λίγο μετά την έκρηξη. Όμως, από το 1986 έως σήμερα έχουν χάσει τη ζωή τους περισσότεροι από 25.000 στρατιώτες και πολίτες από την Ουκρανία, τη Ρωσία, τη Λευκορωσία και άλλες Δημοκρατίες της πρώην Σοβιετικής Ένωσης, οι οποίοι εστάλησαν στις εργασίες αποκατάστασης του σταθμού. Σύμφωνα με τον ΟΗΕ, περίπου 8,4 εκατομμύρια άνθρωποι στις τρεις αυτές χώρες έχουν εκτεθεί στη ραδιενέργεια, από την οποία έχει μολυνθεί έκταση 150.000 τετραγωνικών χιλιομέτρων, ίση με τη μισή έκταση της Ιταλίας. Τετρακόσιες χιλιάδες άνθρωποι εγκατέλειψαν τις εστίες τους, αλλά περίπου 6 εκατομμύρια εξακολουθούν να ζουν σε μολυσμένες ζώνες.

Το μοιραίο εργοστάσιο του Τσέρνομπιλ έκλεισε οριστικά τον Δεκέμβριο του 2000, ύστερα από διεθνείς πιέσεις που δέχθηκε η κυβέρνηση της Ουκρανίας και υπό τον φόβο νέων πιθανών εκρήξεων στους πεπαλαιωμένους αντιδραστήρες του.

Με μια ματιά...

1822: Τίθεται σε ισχύ ο πρώτος φορολογικός νόμος των επαναστατημένων Ελλήνων, με την επιβολή της δεκάτης επί των καρπών.

1825: Ο Ιμπραήμ με 11.000 πεζούς και 800 ιππείς κυριεύει τη Σφακτηρία, την οποία υπεράσπιζαν μόνο 1.500 Έλληνες. Πέφτουν μαχόμενοι ο υπουργός Στρατιωτικών, Αναγνώστης Παπαγεωργίου (Αναγνωσταράς), και ο φιλέλληνας Σανταρόζα, μαζί με άλλους 350 Έλληνες.

1861: Πέθανε ο Γιάκομπ Φίλιπ Φαλμεράιερ, Αυστριακός περιηγητής, δημοσιογράφος, πολιτικός και ιστορικός, περισσότερο γνωστός για τις περιηγητικές αφηγήσεις του και τις θεωρίες του σχετικά με τη φυλετική καταγωγή των νεοελλήνων.

1877: Ανακαλύπτεται στην Ολυμπία από Γερμανούς αρχαιολόγους ο Ερμής του Πραξιτέλους.

1918: Γεννήθηκε η Φάνι Μπλάνκερς-Κουν, Ολλανδή αθλήτρια του στίβου. Κατέκτησε 4 χρυσά μετάλλια στους Ολυμπιακούς Αγώνες του 1948 στο Λονδίνο και το 1999 αναδείχθηκε κορυφαία αθλήτρια του 20ού αιώνα σε δημοψήφισμα που διοργάνωσε η Παγκόσμια Ομοσπονδία Στίβου.

1926: Ιδρύεται και επισήμως ο ΠΑΟΚ, με την έγκριση του καταστατικού του από το Πρωτοδικείο Θεσσαλονίκης.

1930: Με πρόταση του νέου υπουργού Παιδείας, Γεωργίου Παπανδρέου, ψηφίζεται ο νόμος περί ίδρυσης Εθνικού Θεάτρου στην Αθήνα. Πρώτος σκηνοθέτης διορίζεται ο Μιλτιάδης Λιδωρίκης.

1938: Πέθανε ο Έντμουντ Χούσερλ, Γερμανός φιλόσοφος, εισηγητής του ρεύματος της φαινομενολογίας.

1959: Γεννήθηκε ο Έλληνας τραγουδοποιός Θανάσης Παπακωνσταντίνου.

1964: Η Τανγκανίκα και η Ζανζιβάρη ενώνονται για να σχηματίσουν την Τανζανία.