Η τιμωρία του Παλαμά

Στις αρχές του 20ού αιώνα ξέσπασε μεγάλη διαμάχη στην Ελλάδα με αφορμή το γλωσσικό ζήτημα που είχε προκύψει. Από τη μία μεριά ήταν οι υπέρμαχοι της καθαρεύουσας και από την άλλη οι θιασώτες της δημοτικής. Ανάμεσα στους πιο επιφανείς δημοτικιστές ήταν ο ποιητής Κωστής Παλαμάς, ο οποίος πίστευε βαθιά πως η επίσημη γλώσσα του κράτους έπρεπε να είναι κατανοητή στον λαό. Εκείνη την περίοδο ο Παλαμάς αρθρογραφούσε στο περιοδικό «Νουμάς», το οποίο υπερασπιζόταν την δημοτική γλώσσα.

Το άρθρο του με τίτλο «Για να το διαβάσουν και τα παιδιά» προκάλεσε θύελλα αντιδράσεων. Μεταξύ άλλων ανέφερε: «Η δημοτική γλώσσα είναι η αρετή μου. Σε αυτή τη γλώσσα θα γράφω και σε αυτήν προτρέπω να γράφουν και όσοι θέλουν να γράψουν πραγματική λογοτεχνία, διότι αυτή είναι η γλώσσα της καρδιάς, η γλώσσα με την οποία μας θηλάζει η μάνα μας. Αυτή είναι η σωστή γλώσσα». Φοιτητές που ήταν υπέρμαχοι της καθαρεύουσας ζήτησαν την απόλυση του Παλαμά από τη Γραμματεία του Πανεπιστημίου Αθηνών, που τότε ονομαζόταν Εθνικό, θέση στην οποία βρισκόταν από το 1897, ύστερα από απόφαση του τότε Υπουργού Δημόσιας Εκπαίδευσης, Ανδρέα Παναγιωτόπουλου.

Τη συνέχεια έδωσαν και ορισμένοι πολιτικοί που απαίτησαν την απομάκρυνση του ποιητή από τα καθήκοντά του. Έτσι με απόφαση του τότε Υπουργού Δημοσίας Εκπαιδεύσεως, Απόστολου Αλεξανδρή, ο Παλαμάς απολύθηκε για ένα μήνα από το Πανεπιστήμιο Αθηνών. Το σκεπτικό της απόφασής ήταν πως, ως δημόσιος υπάλληλος, δεν είχε το δικαίωμα να υπερασπίζεται μία μορφή γλώσσας που δεν ήταν η επίσημη του κράτους.

Ο Παλαμάς αποδέχθηκε αμέσως την τιμωρία του και παρόλα αυτά συνέχισε να υπερασπίζεται τη δημοτική γλώσσα. Αν και αποχώρησε από τη θέση του ο ίδιος δεν έπαψε να βρίσκεται κοντά στα κοινωνικά δρώμενα της Ελλάδας. Άλλωστε γι’ αυτό και έλαβε επάξια τον τίτλο του εθνικού ποιητή μετά το Διονύσιο Σολωμό, και διόλου τυχαία η κηδεία του, τον Φεβρουάριο του 1943, μετατράπηκε σε παλλαϊκή διαδήλωση κατά των κατακτητών.

ΜΕ ΜΙΑ ΜΑΤΙΑ…

1870: Σφαγή στο Δήλεσι: Οι λήσταρχοι Αρβανιτάκηδες σκοτώνουν τους ομήρους, που είχαν συλλάβει στο Πικέρμι (30 Μαρτίου 1870), επειδή οι Αρχές δεν ικανοποίησαν τα αιτήματά τους για λύτρα και αμνηστία. Διεθνής διασυρμός της Ελλάδας, επειδή οι όμηροι ήταν Βρετανοί περιηγητές.

1906: Διοργανώνεται στην Αθήνα η Μεσολυμπιάδα, με αφορμή την επέτειο 10 ετών από την τέλεση των πρώτων σύγχρονων Ολυμπιακών Αγώνων. Παίρνουν μέρος 884 αθλητές από 20 χώρες, ανάμεσά τους 300 Έλληνες και Ελληνίδες. Η διοργάνωση σημειώνει μεγάλη επιτυχία, αλλά δεν θα επιβιώσει ως θεσμός, επειδή η Ελλάδα δεν αντέχει το οικονομικό κόστος.

1911: Ο γραμματέας του Πανεπιστημίου Αθηνών, Κωστής Παλαμάς, τιμωρείται με παύση ενός μηνός, διότι υπερασπίστηκε τη δημοτική γλώσσα.

1921: Ο Γεώργιος Παπανδρέου, με άρθρο του στην εφημερίδα «Πατρίς», ζητά την παραίτηση του βασιλιά Κωνσταντίνου υπέρ του διαδόχου Γεωργίου. Γι’ αυτό το άρθρο του καταδικάστηκε σε 18μηνη φυλάκιση. Τελικά, παρέμεινε στη φυλακή τέσσερις μήνες.

1928: Η Τουρκία γίνεται λαϊκό κράτος, διαχωρίζοντας την πολιτική από τη θρησκεία.

1960: Το ΝΑΤΟ αποφασίζει την εγκατάσταση στην Κρήτη του Κέντρου Εκπαιδεύσεως κατευθυνόμενων βλημάτων μικρού βεληνεκούς.

1967: Το πρώτο Boeing 737 κάνει την παρθενική του πτήση.

1980: Στην Ελλάδα, βαλίτσα-βόμβα εκρήγνυται λίγο πριν φορτωθεί σε αεροσκάφος της Ολυμπιακής Αεροπορίας.

1981: Στην Αθήνα, εκατοντάδες άτομα νοσηλεύονται στο νοσοκομείο λόγω του νέφους, το οποίο έχει κατέβει στα 80 μέτρα.

1989: Η αντισοβιετική διαδήλωση στην Τιφλίδα καταλήγει σε τραγωδία, όταν αυτή διαλύεται από τον Σοβιετικό Στρατό, με αποτέλεσμα 20 νεκρούς και εκατοντάδες τραυματίες.

1991: Στην Κωνσταντινούπολη, εμπρηστική ενέργεια σε ελληνικό τουριστικό λεωφορείο προκαλεί το θάνατο 36 Ελλήνων εκδρομέων.

2011: Σε εμπορικό κέντρο της Ολλανδίας, ένοπλος άνδρας σκοτώνει πέντε άτομα, τραυματίζει έντεκα και αυτοκτονεί.