Πενήντα χρόνια από την εξέγερση στο Πολυτεχνείο

Στις 17 Νοεμβρίου του 1973 κορυφώθηκαν οι αντιδικτατορικές εκδηλώσεις με την εξέγερση στο Πολυτεχνείο.

Πενήντα χρόνια από την εξέγερση στο Πολυτεχνείο

Λίγες μέρες νωρίτερα οι φοιτητές της Νομικής αποφάσισαν να κάνουν κατάληψη στο Πολυτεχνείο, διαμαρτυρόμενοι για τις αποφάσεις της χούντας σχετικά με τη διεξαγωγή των φοιτητικών εκλογών, τον εκδημοκρατισμό των πανεπιστημιακών ιδρυμάτων, την αύξηση των δαπανών, την παιδεία στο 20% του προϋπολογισμού και την ανάκληση του Ν.1347 για την αναγκαστική στράτευση των φοιτητών.

Στις 16 Νοεμβρίου υπήρξαν επεισόδια ανάμεσα στις δυνάμεις της αστυνομίας και των φοιτητών που βρίσκονταν στο Πολυτεχνείο. Ο δικτάτορας Παπαδόπουλος, βλέποντας πως η αστυνομία δεν αρκούσε για να διαλύσει την κατάληψη, πρόσταξε την επέμβαση του ελληνικού στρατού. Έτσι, συγκεντρώθηκαν στον σταθμό Λαρίσης μοίρες των ΛΟΚ και μία μοίρα αλεξιπτωτιστών. Παράλληλα, τρία άρματα πήραν τον δρόμο προς το Πολυτεχνείο. Το πρώτο έκλεισε την πύλη στην οδό Τοσίτσα, το δεύτερο έκλεισε την πύλη επί της οδού Στουρνάρα και το τρίτο στάθμευσε απέναντι από την κεντρική πύλη του πανεπιστημίου. Οι φοιτητές που βρίσκονταν εντός του Πολυτεχνείου ζήτησαν να υπάρξουν διαπραγματεύσεις ανάμεσα στις δύο πλευρές, ωστόσο το συγκεκριμένο αίτημα δεν έγινε δεκτό.

Έτσι, τα ξημερώματα της 17ης Νοεμβρίου δόθηκε εντολή στο άρμα που βρισκόταν απέναντι από την κεντρική πύλη να εισβάλει εντός του πανεπιστημιακού χώρου. Με το που έπεσε η πύλη, οι δυνάμεις του στρατού μπήκαν στο Πολυτεχνείο με σκοπό να συλλάβουν τους φοιτητές. Από την πλευρά τους οι φοιτητές προσπάθησαν να διαφύγουν πηδώντας τα κάγκελα. Αρκετοί σώθηκαν βρίσκοντας άσυλο στις γύρω πολυκατοικίες, πολλοί συνελήφθησαν και μεταφέρθηκαν στη Γενική Ασφάλεια και στην ΕΣΑ.

Η πρώτη επίσημη καταγραφή, τον Οκτώβριο του 1974, από τον εισαγγελέα Δημήτρη Τσεβά, εντόπισε 18 επίσημους ή πλήρως βεβαιωθέντες νεκρούς και 16 άγνωστους βασίμως προκύπτοντες. Έναν χρόνο αργότερα, ο αντεισαγγελέας Εφετών Ιωάννης Ζαγκίνης έκανε λόγο για 23 νεκρούς, ενώ επισήμως οι νεκροί ανήλθαν στα 34 άτομα.

Στις 30 Δεκεμβρίου του 1975, και μετά από ακροαματική διαδικασία 2,5 μηνών, εκδόθηκε η απόφαση του δικαστηρίου, το οποίο κήρυξε ένοχους τους 20 από τους 32 κατηγορούμενους. Μεταξύ άλλων, στον Δημήτριο Ιωαννίδη, αρχηγό της ΕΣΑ την περίοδο της εξέγερσης, επιβλήθηκαν 7 φορές ισόβια για ηθική αυτουργία σε 7 ανθρωποκτονίες από πρόθεση και 25 χρόνια κάθειρξη. Στον εν ενεργεία δικτάτορα την περίοδο της εξέγερσης, Γεώργιο Παπαδόπουλο, επιβλήθηκαν 25 χρόνια κάθειρξη, ενώ στον αντιστράτηγο Σταύρο Βαρνάβα επιβλήθηκαν 3 φορές ισόβια για ηθική αυτουργία σε 3 ανθρωποκτονίες από πρόθεση και 25 χρόνια κάθειρξη. Στον ταξίαρχο Νικόλαο Ντερτιλή επιβλήθηκαν ισόβια κάθειρξη και διαρκής στέρηση των πολιτικών του δικαιωμάτων.

ΜΕ ΜΙΑ ΜΑΤΙΑ...

1903: Το Ρωσικό Σοσιαλδημοκρατικό και Εργατικό Κόμμα διασπάται σε μπολσεβίκους (πλειοψηφούντες) και μενσεβίκους (μειοψηφούντες).

1968: Εκδίδεται η απόφαση του Έκτακτου Στρατοδικείου για την απόπειρα δολοφονίας του Γ. Παπαδόπουλου. Σύμφωνα με αυτήν, ο Αλέξανδρος Παναγούλης καταδικάζεται δις εις θάνατον, ο Ελευθέριος Βερυβάκης (μετέπειτα υπουργός κυβερνήσεων του ΠΑΣΟΚ) σε ισόβια, ο Στάθης Γιώτας (μετέπειτα βουλευτής και υπουργός) σε κάθειρξη δέκα ετών και οι υπόλοιποι κατηγορούμενοι σε μικρότερες ποινές.

1974: Στις πρώτες εκλογές της Μεταπολίτευσης πρώτο κόμμα αναδεικνύεται η Νέα Δημοκρατία υπό τον Κωνσταντίνο Καραμανλή με ποσοστό 54,37%. Ακολουθούν η Ένωση Κέντρου - Νέες Δυνάμεις υπό τον Γεώργιο Μαύρο με 20,42%, το ΠΑΣΟΚ του Ανδρέα Παπανδρέου με 13,58% και η Ενωμένη Αριστερά (ΕΔΑ, ΚΚΕ, ΚΚΕ εσ.) με 9,47%.

1985: Δολοφονείται ο 16χρονος Μιχάλης Καλτεζάς από αστυνομικό, κατά τη διάρκεια των επεισοδίων που ξέσπασαν μετά την πορεία για την επέτειο του Πολυτεχνείου. Ο αστυνομικός Αθανάσιος Μελίστας πυροβολεί τον Καλτεζά στο πίσω μέρος του κεφαλιού, καθώς ο νεαρός τρέχει μαζί με άλλους διαδηλωτές προς την πλατεία Εξαρχείων.

1989: Εγκαινιάζεται ο πρώτος μη κρατικός τηλεοπτικός σταθμός πανελλαδικής εμβέλειας, το MEGA. Οι ιδιοκτήτες του νέου καναλιού είναι πέντε εκδότες (Βαρδινογιάννης, Αλαφούζος, Λαμπράκης, Τεγόπουλος και Μπόμπολας).

2006: Πεθαίνει σε ηλικία 79 ετών στη Βουδαπέστη ο Φέρεντς Πούσκας, ο επονομαζόμενος «καλπάζων συνταγματάρχης», αλλά και «Πάντσο», προπονητής του Παναθηναϊκού, τον οποίο οδήγησε μέχρι τον τελικό του Κυπέλλου Πρωταθλητριών το 1971.

2019: Ο 21χρονος Στέφανος Τσιτσιπάς κερδίζει 2-1 στο τάι μπρέικ του 3ου σετ (6-7, 6-2, 7-6) τον Ντομινίκ Τιμ στον τελικό των τελικών, το ATP Finals, στην «Ο2 Αrena» του Λονδίνου, στην πρώτη του κιόλας συμμετοχή στη διοργάνωση των οκτώ κορυφαίων στη σεζόν, και γίνεται ο νεότερος πρωταθλητής μετά τον 20χρονο Λέιτον Χιούιτ το 2001 και ο έκτος νεότερος πρωταθλητής στην 50ετή ιστορία του τουρνουά. Την προηγούμενη μέρα είχε κερδίσει τον Ρότζερ Φέντερερ με 2-1 στον ημιτελικό.