Το «πραξικόπημα της μπιραρίας»

Ο Χίτλερ και οι συνεργάτες του σχεδίαζαν να καταλάβουν την εξουσία πρώτα στο Μόναχο και στη συνέχεια να βαδίσουν κατά του Βερολίνου. Πρότυπό του η Μεγάλη Πορεία του Μουσολίνι προς τη Ρώμη, έναν χρόνο νωρίτερα.

Η ευκαιρία τούς δόθηκε το βράδυ της 8ης Νοεμβρίου. Στη μεγάλη μπιραρία του Μονάχου με το όνομα «Μπιργκερμπροϊκέλερ» είχαν συγκεντρωθεί 3.000 επιφανείς πολίτες της Βαυαρίας για να ακούσουν μία ομιλία του Γκούσταβ φον Καρ. Ανάμεσα στους παρευρισκομένους ήταν σχεδόν σύσσωμο το υπουργικό συμβούλιο του κρατιδίου, με επικεφαλής τον πρωθυπουργό Νίλιγκ. Ο Χίτλερ, με 600 επίλεκτα μέλη του κόμματός του, αιφνιδιάζει τους συγκεντρωμένους στις 8:30 το βράδυ. Εισβάλλει στην μπιραρία με παρατεταμένο το πιστόλι του και πυροβολεί μία φορά προς την οροφή. Στη συνέχεια ανεβαίνει σε μια καρέκλα και κραυγάζει: «Η εθνική επανάσταση βρίσκεται σε εξέλιξη. Οι κυβερνήσεις Βαυαρίας και Βερολίνου κατέρρευσαν. Σε λίγη ώρα θα σχηματίσουμε τη δική μας κυβέρνηση».

Τον Χίτλερ πλαισίωναν ο Χέρμαν Γκέριγκ, ο Άλφρεντ Ρόζενμπεργκ και ο Ρούντολφ Ες, ηγετικά στελέχη του ναζισμού τα επόμενα χρόνια. Οι επιδρομείς κράτησαν ως ομήρους τους Βαυαρούς πολιτικούς, ενώ ο Χίτλερ κλείδωσε σε ένα δωμάτιο της μπιραρίας τους Καρ, Ζάισερ και Λόσοφ και τους απείλησε ότι αν δεν ενωθούν με τους πραξικοπηματίες θα τους εκτελέσει.

Εν τω μεταξύ, τα νέα στην μπιραρία έγιναν γνωστά στις αρχές. Οι δυνάμεις της αστυνομίας και του στρατού του Μονάχου δεν επενέβησαν, παρότι οι επικεφαλής τους είχαν ταχθεί υπέρ των πραξικοπηματιών, οι οποίοι προσπάθησαν να καταλάβουν κυβερνητικά κτίρια και να εξοπλιστούν. Aναφέρθηκαν τα δύο πρώτα θύματα από πλευράς των εξεγερθέντων, όταν προσπάθησαν να επιτεθούν σε στρατώνα στο Μόναχο. Άλλα μέλη των παραστρατιωτικών ομάδων του Χίτλερ επιτέθηκαν και λεηλάτησαν σπίτια εβραίων, σε ένα πρελούδιο αυτών που θα ακολουθήσουν τα επόμενα χρόνια.

Το πρωί της 9ης Νοεμβρίου η ζυγαριά άρχισε να γέρνει προς το μέρος των κυβερνητικών δυνάμεων. Ο Χίτλερ έβλεπε τα σχέδιά του να αποτυγχάνουν και έπεσε σε απόγνωση. Σε μια κίνηση απελπισίας, 2.000 άνδρες υπό τον Χίτλερ αναλαμβάνουν την επίθεση στο υπουργείο Άμυνας. Από την ανταλλαγή των πυροβολισμών χάνουν τη ζωή τους 14 πραξικοπηματίες και 4 στρατιώτες. Ο Χίτλερ και ο Γκέρινγκ τραυματίζονται ελαφρά και προσπαθούν να διαφύγουν. Το πραξικόπημα έχει αποτύχει.

Στις 12 Νοεμβρίου 1923 ο Αδόλφος Χίτλερ συνελήφθη και κατηγορήθηκε για εσχάτη προδοσία. Πολλοί από τους συνεργάτες του διέφυγαν στην Αυστρία, ενώ ανεστάλη η κυκλοφορία της εφημερίδας του Εθνικοσοσιαλιστικού Κόμματος «Λαϊκός Παρατηρητής». Η δίκη των υπαιτίων για το «πραξικόπημα της μπιραρίας» έγινε στις 26 Φεβρουαρίου 1924. Ο Χίτλερ και ο Ες έπεσαν στα μαλακά και καταδικάστηκαν σε φυλάκιση 5 ετών έκαστος. Εξέτισαν μόλις οκτώ μήνες από την ποινή τους. Ο Χίτλερ πρόλαβε στο διάστημα αυτό να γράψει με τη βοήθεια του Ες το ιδεολογικό μανιφέστο του ναζισμού «Ο Αγών μου» («Mein Kampf»).

ΜΕ ΜΙΑ ΜΑΤΙΑ...

1901: Ξεσπούν βίαιες συμπλοκές στο κέντρο της Αθήνας, με αφορμή τη μετάφραση του Ευαγγελίου στη δημοτική από τον Αλέξανδρο Πάλλη (Ευαγγελικά). Κατά τις συγκρούσεις σκοτώνονται 8 άνθρωποι και τραυματίζονται 80. Η δημοτική θα αναγνωριστεί ως επίσημη γλώσσα του ελληνικού κράτους 75 χρόνια αργότερα.

1926: Ο ΠΟΕΛ, αργότερα ΑΠΟΕΛ, ιδρύεται στη Λευκωσία, όταν 40 άνθρωποι με ένα κοινό όραμα συναντιούνται και βάζουν τα θεμέλια για τη δημιουργία ενός ποδοσφαιρικού συλλόγου που θα αντιπροσωπεύει όλους τους Έλληνες της πρωτεύουσας.

1977: Ο Μανώλης Ανδρόνικος ανακαλύπτει τον τάφο του Φιλίππου στη Βεργίνα. Πρόκειται για μία από τις μεγαλύτερες αρχαιολογικές ανακαλύψεις του 20ού αιώνα.

2015: Ο Ολυμπιακός κερδίζει το Λαύριο με 108-39 για την 5η αγωνιστική της Μπάσκετ Λιγκ. Η διαφορά των 69 πόντων είναι η μεγαλύτερη στην Ιστορία του Ολυμπιακού στην Α1, με την προηγούμενη να καταγράφεται τη σεζόν 1994-95 (14 Ιανουαρίου) σε νίκη επί του Παγκρατίου με 123-58.